Vlak voor de nationale feestdag, op 20 juli, houdt de regering-Michel nog een gewone ministerraad. Daar liggen ook enkele pensioenmaatregelen op tafel. Zo beslist de regering om vanaf 2019 meer pensioen te geven aan wie meer dan 45 jaar heeft gewerkt. Want alle effectief gewerkte jaren moeten meetellen voor de pensioenberekening, vindt de regering.

Minister van pensioenen Daniel Bacquelaine (MR) stuurt diezelfde dag een persbericht uit om de beslissing toe te lichten. En hij kondigt nog een tweede maatregel aan, waarin hij zich gedekt voelt door de regering. “In de toekomst zal diegene die effectief werkt meer pensioenrechten opbouwen dan diegene die werkloos is of met brugpensioen,” zo staat in het persbericht.

De maatregel houdt in “dat de werkloosheidsdagen van de 2e periode werkloosheid (na één jaar werkloosheid) en de dagen brugpensioen, voor de pensioenen die ingaan vanaf 1 januari 2019, zullen worden berekend op basis van het minimumjaarrecht (= vast, lager bedrag) , en niet meer op basis van het laatst verdiende loon.” In mensentaal : wie meer dan één  jaar werkloos is geweest, of wie zelf kiest voor brugpensioen, zal in de toekomst minder pensioen krijgen. 

Het persbericht van 20 juli somt een hele reeks uitzonderingen op, waarbij niet aan de pensioenrechten wordt geraakt, onder meer “periodes van ziekte en invaliditeit; gemotiveerd tijdskrediet, loopbaanonderbreking en thematische verloven; en brugpensioen voor ondernemingen in herstructurering en voor zware beroepen …”. Van een uitzondering voor werkloze 50-plussers wordt geen melding gemaakt.

De drie vakbonden zijn niet te spreken over de regeringsbeslissing om werklozen minder pensioen te geven. Op 23 juli beschuldigen ze minister Bacquelaine van “pure contractbreuk”. In plaats van werklozen een job te geven, “kiest de regering ervoor om hen dubbel te straffen. Eén keer op  het moment van ontslag, en één keer, tientallen jaren later, als ze op pensioen zijn.”

In de studio van de RTBF-radio een dag later, op 24 juli, verdedigt Bacquelaine zich tegen de vakbondskritiek. Op de vraag of wie langer dan één jaar werkloos is (of wie zelf voor brugpensioen kiest) vanaf 2019 pensioen zal verliezen, antwoordt de minister : “ze krijgen inderdaad een lager pensioen dan mochten ze effectief zijn blijven werken; dat is duidelijk”. Hij somt in het interview enkele uitzonderingen op op die regel, maar maakt opnieuw geen gewag van een uitzondering voor werkloze 50-plussers.

Tien dagen later, op 4 augustus, maakt voormalig minister van pensioenen Vincent Van Quickenborne (Open VLD) duidelijk dat ook wie na zijn vijftigste meer dan één jaar werkloos is, voor die periode zal terugvallen op een vast, lager bedrag in zijn pensioenberekening. “50-plussers die langer dan één jaar werkloos zijn : van hen zal het pensioen worden berekend op basis van een minimumjaarrecht; dat is eigenlijk een vast, lager bedrag.”

Volgens Van Quickenborne heeft de regering dat beslist in haar zomerakkoord. Maar op het kabinet-Bacquelaine klinkt het op dat ogenblik dat de beslissing al genomen is op de ministerraad van 20 juli, en dat ze meteen ook gold voor werkloze 50-plussers. Hoe dan ook komt er opnieuw zware kritiek van de vakbonden en van de oppositie, vooral ook omdat oudere werknemers moeilijker een nieuwe job vinden, als ze worden ontslagen.  Maar Van Quickenborne wordt door geen enkele regeringspartij tegengesproken of teruggefloten.

De gevoelige kwestie komt opnieuw ter sprake in een debat dit weekend in De Zevende Dag tussen Open VLD-voorzitster Rutten en haar sp.a-collega Crombez. John Crombez herhaalt zijn kritiek : Van “mensen die meer dan 40 jaar gewerkt hebben en op latere leeftijd ontslagen worden, en dus een tijd werkloos zijn, zal het pensioen berekend worden aan de minima. Dat betekent dat, per jaar dat je werkloos bent, je 35 euro per maand verliest aan pensioen”.

“Klinkklare onzin; u moest zich schamen”, repliceert Gwendolyn Rutten. “Voor de werklozen ouder dan 50 verandert er niks. Maar als je werkloos wordt ónder de 50 jaar, krijg je gedurende één jaar in de werkloosheid je pensioenopbouw alsof je nog hetzelfde loon zou hebben; en nadien wordt dat een basisbedrag.” Daarmee spreekt Rutten meteen haar partijgenoot Van Quickenborne tegen. Bij premier Charles Michel (MR) en bij de regeringspartijen klinkt het prompt dat er eigenlijk nog niets is beslist.

Gisteravond stuurt minister Bacquelaine een nieuw persbericht de wereld in, met een reeks “verduidelijkingen” over de hervorming van de pensioenberekening. “De ontwerpen van de reglementaire teksten worden momenteel onderzocht door de Raad van State”, schrijft Bacquelaine. ”In hun huidige vorm voorzien deze ontwerpen geen uitzonderingen voor de werklozen die ouder zijn dan 50 jaar.” 

In De ochtend vanmorgen op Radio 1 verwijst vice-premier Didier Reynders (MR) met zoveel woorden naar de “beslissing” van 20 juli. “Er is een maatregel beslist; er is een tekst met een aantal uitzonderingen, maar na het advies van de Raad van State zullen we gaan naar een tweede lezing, met misschien een aanpassing van een aantal uitzonderingen.” 

In een interview vandaag met VRT NWS zet ook minister Bacquelaine de deur open voor bijsturingen. “Natuurlijk moet er zoals altijd nog gepraat worden over de praktische uitwerking. En dan kunnen we beslissen voor wie de maatregel van toepassing zal zijn, met welke overgangsmaatregelen en met welke uitzonderingen. Maar daarover moeten we nog onderhandelen binnen de regering”. Het lijkt er dus op dat de regering werkloze 50-plussers nu toch zal ontzien in de nieuwe pensioenberekening.