Twee meisjes en een paar lessen voor bronvermelding

"Twee meisjes van 14 en 15 uit Oost-Vlaanderen zijn terug gevonden nadat ze meegelokt werden door tienerpooiers." hoorde u vanmorgen in het radionieuws.Ā  Om twaalf uur werd dat : "De twee teruggevonden meisjes uit Oost-Vlaanderen zijn niet het slachtoffer geworden van tienerpooiers." Is er een fout gemaakt ?

nws-ombudsman
Tim Pauwels

U kreeg vandaag wel heel veel verschillende versies van dit verhaal te horen. Nieuwsverhalen veranderen soms in de loop van de dag.Ā  Maar de eerste zinnen in het radionieuws van vanochtend om acht uur waren toch wel heel stellig geschreven.Ā  De feiten stondenĀ  kennelijk vast. Er leek geen betwisting:

"Twee meisjes van 14 en 15 uit Oost-Vlaanderen zijn teruggevonden nadat ze meegelokt werden door tienerpooiers. De politie vond hen maandagnacht in een appartement in Antwerpen. Minstens Ć©Ć©n van de meisjes was gedrogeerd."Ā  (Radionieuws 8:00)

De informatieĀ  lijkt boven elke twijfel verheven.Ā  Ze is gebaseerd op de getuigenis van de ouders in Het Nieuwsblad, maar dat wordt niet vermeld. Er is ook een stukje eigen stem van de reporter en een korte quote van Child Focus, dat ook op de hoogte is van het verhaal.Ā Ā  Maar voor de eerste, heel stellig geformuleerde zinnen is er geen bronverwijzing.Ā  Een uurtje later werd al wat meer slag om de arm gehouden.Ā  Om negen uur worden de tienerpooiers iets wat de meisjes zĆ©ggen.Ā  Ā 

"Twee meisjes van 14 en 15 uit Oost-Vlaanderen zijn teruggevonden nadat ze tien dagen lang vermist waren. De politie vond hen maandagnacht in een appartement in Antwerpen. De meisjes zelf zeggen dat ze meegelokt werden door tienerpooiers."Ā  (Radionieuws 9:00)

De eerste zinnen in het radionieuws vanmorgen om 8:00 waren toch wel heel stellig geschreven. Ā 

In de interventie van de reporter wordt nu ook gezegd dat het de moeder is, die spreekt over drogeren.Ā  Om 12.00 klinkt het dan weer vrij stellig in de andere richting :Ā  Ā 

De twee teruggevonden meisjes uit Oost-Vlaanderen zijn niet het slachtoffer geworden van tienerpooiers. Er loopt dan ook geen onderzoek, zegt het parket in Antwerpen. (Radionieuws 12:00)

Een uurtje later klinkt het dan toch weer anders :

"Op dit moment zijn er geen aanwijzingen dat de twee teruggevonden meisjes uit Oost-Vlaanderen het slachtoffer zijn geworden vantienerpooiers, zegt het parket in Antwerpen. Ā (...) Aan hun ouders vertelden ze dat ze in de val gelokt waren door zogenoemde loverboys. Bij het vinden van de meisjes wees niets in die richting, maar dat wordt nu verder onderzocht, zegt parketwoordvoerder Ken Witpas." (Radionieuws 13:00) Ā 

Eerst was er geen onderzoek, dan wordt Ć©Ć©n en ander toch weer onderzocht. Voor alle duidelijkheid.Ā  Dat is geen halsmisdrijf.Ā  Ook een parket mag zijn communicatie bijstellen naarmate het verhaal zich ontwikkelt of anders wordt ingeschat. Belangrijk is dat hier meteen duidelijk is dat de bron het parket is.Ā  Het parket beslist zelf of het iets onderzoekt of niet en de journalist kan alleen melden wat het parket daarover zegt.

Moeilijke periode

Eerst even dit. Of de meisjes hun verhaal nu verzonnen hebben of niet, zijzelf en hun ouders gaan op dit moment door een moeilijke periode.Ā  In het oog van de media vallen, is dan vaak een extra last. Dat alleen al moet journalisten tot omzichtigheid nopen.Ā  (Daarom worden er ook geen namen genoemd en worden er weinig details over de identiteit gegeven.) Maar tegelijk zijn tienerpooiers of "loverboys" een schrijnend probleem en het is logisch dat media concrete verhalen aangrijpen om erover te berichten - als de verhalen kloppen.

Bronnengeheim is de uitzondering, de rƩgel is dat bronnen vermeld worden.

Bronnen vermelden

Journalisten stellen zelden dingen echt met eigen ogen vast.Ā  Voor
vrijwel elk nieuwsfeit is er een bron.Ā  Journalisten praten graag over het
bronnengeheim en soms moet een bron inderdaad beschermd worden, maar dat is de uitzondering.Ā  De rĆ©gel is dat een bron wordt vermeld en wel zo
snel mogelijk in het bericht. Dat is een kwestie van journalistieke
helderheid, maar ook een bescherming wanneer verschillende gezaghebbende bronnen verschillende versies brengen. Ā 

Op dit moment is het gewoon niet mogelijk om te melden hoe de vork nu precies in de steel zit.Ā Ā  Het blijft niet uitgesloten dat de zaak toch met tienerpooiers te maken heeft.Ā  Daar gaat deze column ook niet over.Ā  Deze column gaat erover dat het radionieuws heel verschillende teneurs had in de loop van de dag. Dat is geen ramp, maar het had vermeden kunnen worden.

Iedereen heeft in dit verhaal in eer en geweten gehandeld maar een betere brontoewijzing in het eerste bericht had begrijpelijker kunnen maken waarom de versies in de loop van de dag veranderden.Ā  En een minder stellige formulering had ook geholpen.

Meest gelezen