Lockheed Martin promoot F-35 in Brussel: "Wij domineren over de concurrentie"

Een contract van vijftien miljard dollar. Daar gaat het om. Zelfs voor multinationals zoals het Amerikaanse Lockheed Martin is dat een enorme som. En dus wordt er alles aan gedaan om het binnen te halen. Bijvoorbeeld met een grote promocampagne via betaalde tweets en Facebookposts. Of - traditioneler - met een persconferentie op de Amerikaanse ambassade in Brussel vanochtend. De boodschap daar was snel duidelijk.

"De F-35 is een gamechanger. Tijdens alle oefeningen domineert het vliegtuig. Het kan twintig andere straaljagers neerhalen voordat het zelf geraakt wordt", benadrukte Billie Flynn, de belangrijkste testpiloot van de F-35, jubelend. "Tijdens de airshow in Parijs in juni waren alle toeschouwers met verstomming geslagen door wat het toestel allemaal kan in de lucht. De F-35 is zo sterk en dodelijk als we zelf hadden gehoopt en als onze vijanden hadden gevreesd." Kortom: een verkooppraatje in cowboyboots.

Drie kandidaten

De federale regering wil tegen eind volgend jaar 34 nieuwe gevechtsvliegtuigen bestellen. Die moeten de verouderde F-16’s (ook gebouwd door Lockheed Martin) vervangen. De eerste daarvan worden definitief uit dienst genomen in 2023, binnen zes jaar. Voor de aankoop van de nieuwe toestellen is 3,5 miljard euro gereserveerd. Of ongeveer 100 miljoen euro per vliegtuig. Met het onderhoud, de opleidingen voor de piloten, de wisselstukken en noodzakelijke updates erbij stijgt de totaalprijs naar 15 miljard euro.

Aanvankelijk waren er vijf kandidaten voor ‘het contract van de eeuw’: de F-35 van het Amerikaanse Lockheed Martin, de Franse Rafale Dassault, de Britse Eurofighter, de Gripen E van het Zweedse Saab en de F-18 van Boeing. Die laatste twee fabrikanten zijn intussen afgehaakt. Boeing naar eigen zeggen omdat het geen gelijk speelveld is. De regering zal uiteindelijk voor de F-35 kiezen, klonk het in een persbericht eind april.

De F-35 lijkt inderdaad de topfavoriet. De vorige defensieminister Pieter De Crem (CD&V) was een uitgesproken voorstander van het hoogtechnologische toestel. Net zoals een aantal luchtmachtgeneraals. Ook Nederland, onze voornaamste militaire partner, heeft al F-35’s aangekocht en raadt ons hetzelfde aan. Huidig defensieminister Steven Vandeput (N-VA) benadrukt keer op keer dat er tot nader order geen beslissing is.

Omstreden

De F-35 is namelijk ook een omstreden toestel. Het gaat om een gevechtsvliegtuig van de zogenaamde vijfde generatie - de nieuwste van de nieuwste. Dit betekent dat de F-35 volgepropt zit met nieuwe technologie, waardoor hij onder meer minder goed zichtbaar is voor vijandige radars. Maar de ontwikkeling van de F-35 verloopt traag door een aantal technische mankementen. En het toestel is duur. Amerikaans president Donald Trump klaagde hier zo lang over tot Lockheed Martin zijn prijs liet zakken tot iets onder 100 miljoen euro per jet. Dat is ook een bedrag waar ons land wil uitkomen.

"Tegen het eind van het decennium zal onze prijs ongeveer 80 miljoen euro bedragen", verzekerde Jack Crisler, vice-president van Lockheed Martin vanochtend op de Amerikaanse ambassade. "Over de inhoud van ons aanbod aan België kan ik momenteel niet vrijuit spreken omdat er in het voorjaar allicht nog de kans komt om het aan te scherpen." Het bedrijf onderstreepte wel nog eens dat er van de ‘mythes in de pers’ niets klopt. De F-35 is geen duur stuk speelgoed waarmee je op het slagveld eigenlijk weinig kunt aanvangen. Testpiloot Flynn opnieuw: "Een vliegtuig van de vijfde generatie is een smartphone. Een toestel van de vierde generatie (zoals de Eurofighter en de Rafale) is een Nokia."

De constructeurs van de Eurofighter houden morgenochtend hun eigen persconferentie op de Britse ambassade (zoals de naam zegt is de Eurofighter een gedeeld Europees project). De Franse constructeur Dassault houdt het voorlopig allemaal wat discreter.