Het gaat de goede kant op met radicalisering in Gent. Het aantal lopende dossiers is geslonken van 46 naar 10. Dat zei schepen van Gelijke Kansen Resul Tapmaz (SP.A) gisteren op Speakers Corner, het maandelijks panelgesprek in café Missy Sippy. Daar was ook minister van Veiligheid Jan Jambon (N-VA) aanwezig. “Wij geloven in repressie maar nog veel meer in sociale preventie”, aldus Tapmaz. “In een stad met meer dan 160 nationaliteiten moeten we vooral inzetten op gelijke kansen. Die zachte aanpak loont. ” Volgens Tapmaz blijft er wel één risicogroep: allochtone jongeren. “Door hun geloof of huidskleur geraken ze moeilijker aan een job of huis. Hierdoor voelen ze zich uitgesloten en dat leidt dan weer tot een gebrek aan burgerzin en eventuele radicalisering.”

Geradicaliseerde kleuters

De Stad richt vooral haar pijlen op het onderwijs, dat leerlingen kritisch moet leren nadenken. “Als een kleuter zegt dat ongelovigen varkens zijn, dan moeten we daar op reageren", zegt schepen van Onderwijs Elke Decruynaere (Groen). "Maar niet door zulke kleuters uit te leveren aan de politie of hun verhaal in de media te gooien. Wel door met hen in gesprek te gaan."

De laatste jaren neemt het aantal geradicaliseerde leerlingen in Gentse scholen toe. Sinds twee jaar kunnen leerkrachten zich laten bijstaan door de denktank radicalisering en onderwijs. "Leerkrachten zaten met hun handen in het haar en wisten niet altijd hoe ze op bepaalde uitspraken moesten reageren", aldus Decruynaere. "Lesgeven is veel complexer geworden. Wie nu een geschiedenisles geeft over het conflict in het Midden-Oosten, moet dat op een hele andere manier doen dan twintig jaar geleden. Sommige leerlingen zijn uit die landen gevlucht of hebben er nog familie. Dat ligt allemaal zeer gevoelig. Of begin maar eens over holebi's. In sommige scholen is dat echt niet evident."

"Wij zijn het beu"

Hoe zit het met radicalisering in de Gentse moskee? Volgens Demir Ali Köse, voorzitter van de Gentse moskeeënkoepel, is de kans dat iemand daar radicaliseert zo goed als nihil. “Imams krijgen hun preken van de Turkse religieuze organisatie Diyanet”, aldus Köse. “De preken worden streng gecontroleerd en iedereen kan ze online consulteren. Haatpredikers maken bij ons dus geen kans. Ik ga al meer dan vijftien jaar naar de moskee in de Kazenmattenstraat en zag er in al die tijd nog niemand radicaliseren.”

"Moslims zijn vragende partij om de rotte appels eruit te halen en hen een gepaste straf te geven", aldus Köse. "Maar sommigen zijn het wel beu dat zich continu moeten verantwoorden. Ze zeggen: "die terroristen verpesten het óók voor ons. We zijn het beu om ons te verontschuldigen voor mensen met wie geen enkele band hebben." Eén hechte moslimgemeenschap is er niet."

Volgens Köse spelen de media een grote rol in de beeldvorming. “Na elke aanslag tonen de Gentse moskeeën hun afkeur en betuigen we ons medeleven aan de slachtoffers en de nabestaanden. Maar dat komt amper aan bod in de media. Net na 9/11 hebben wij als moskee zelfs een verklaring opgesteld om onze afkeer en veroordeling te uiten. Maar geen enkele krant of nieuwsdienst heeft dat toen opgepikt. De laatste jaren gebeurt dat iets meer, maar het kan nog altijd veel beter."

619 namen op Ocadlijst

Met tien radicaliseringsdossier doet Gent het een pak beter dan andere grote steden. Volgens minister van Veiligheid Jan Jambon staan er in België momenteel 619 geradicaliseerden op de Ocadlijst. "Daarvan bevinden vermoedelijk 160 mensen zich in strijdgebied", aldus Jambon. "Nog eens 125 strijders zijn daar gesneuveld en 124 zijn naar België teruggekeerd. 82 mensen hebben een mislukte poging ondernomen om naar strijdgebied te vertrekken, nog eens 126 zijn volop bezig hun vertrek voor te bereiden. En dan is er nog de meest gevaarlijke categorie: de zogenaamde home terrorist fighters: geradicaliseerden die hier blijven en opgevolgd worden door de lokale politie en maatschappelijk werkers."

Hoe zit het nu? Is er vandaag meer of minder radicalisering dan vroeger? "Moeilijk te zeggen", besluit Jambon.Typische signalen van radicalisering zijn het plots dumpen van vrienden en familie voor nieuwe contacten of het zich eenzijdig storten op één religie. Ook niet meer openstaan voor andermans meningen en goedkeuring van geweld kan een teken aan de wand zijn. "Het is alleszins een zeer vluchtig proces. Iemand kan in twee maanden tijd volledig radicaliseren."