Eerst het goede nieuws. Er zijn voorlopig geen berichten dat er Belgen gewond of gedood zijn door de orkaan. Minder goed nieuws is dat er honderden landgenoten vastzitten en niet weten wanneer ze kunnen terugkeren. “De luchthavens van Varadero in Cuba en Orlando in Floridag zijn terug operationeel. Dit stelt TUI in staat om met zekerheid de dinsdag geplande retourvluchten uit beide gebieden uit te voeren”, zei woordvoederder Piet Demeyere maandagavond. Even later kreeg hij minder goed nieuws: de luchthaven van Orlando zal toch nog minstens een dag gesloten blijven.

Voor alle andere getroffen regio’s rekent ons land vooral op Nederland, Frankrijk en Groot-Brittannië om landgenoten te repatriëren. “We zijn in permanent overleg”, zegt ons ministerie van Buitenlandse Zaken.

Zo is de toestand momenteel in de zwaarst getroffen gebieden:

Barbuda

De orkaan Irma ging woensdag eerst aan land op Barbuda en vernielde dan verschillende kleine Caraïbische eilandjes in de buurt zoals Antigua, Saba, Sint-Eustatius en Sint-Bartholomeus. Van Belgen daar is tot nu toe niets bekend. Maar de eilandjes zijn bijna letterlijk van de kaart geveegd.

Op Saba, het kleinste Nederlandse eiland in het Caraïbische gebied, wordt gevreesd voor aardverschuivingen en volgens hulpverleners is er nog maar voor een paar dagen voedsel en drank.

Sint-Maarten

Zowel op het Nederlandse als op het Franse deel van Sint-Maarten zijn er al minstens 15 doden gevallen. Maar gevreesd wordt dat dat aantal nog zal oplopen. Het vakantie-eiland is grotendeels vernield. De toestand is er gevaarlijk omdat plunderaars door de straten trekken gewapend met geweren en hakbijlen. De Nederlandse politie en militairen proberen te toestand onder controle te krijgen. Premier William Marlin heeft op de lokale radio gezegd dat mensen best zo veel mogelijk binnen blijven. Nederland is begonnen met de evacuatie. Ons ministerie heeft de Nederlander om hulp gevraagd om landgenoten er weg te halen. Tientallen Belgen willen zo snel mogelijk het eiland verlaten. Vooral omdat ze bang zijn.

Antwerpenaar Nathan Van Hoof liet zijn familie weten dat er ‘s nachts geweerschoten te horen zijn, dat er plunderingen aan de gang zijn en hij beter in zijn bewaakt hotel blijft.

Volgens ons ministerie van Buitenlandse Zaken “overtreft de vraag naar evacuatie momenteel ruim het aanbod.”

“Wat de evacuatie betreft gaat de prioriteit in de eerste plaats naar personen die medische bijstand nodig hebben. Vervolgens komen toeristen en bewoners aan de beurt”, zegt de perswoordvoerder in Brussel.

Maagdeneilanden

Ook de paradijselijke Maagdeneilanden zijn door de orkanen herschapen in een slagveld. De zussen Noor en Jasmin Mousaid uit Overijse en twee vriendinnen zitten er vast. Ze zijn gelukkig ongedeerd, zegt hun ongerust familie. Maar ze geraken voorlopig niet weg van het eiland Tortola, een van de Britse Maagdeneilanden.

“Er wordt geplunderd en er is een avondklok ingesteld. Ze zeggen dat de solidariteit onder de bevolking groot is, maar hoe lang gaat dat nog duren als de voedsel- en drankvoorraden op zijn? Ze zijn vooral bang om als toeristen te worden overvallen”, zegt hun familie.

Volgens ons ministerie van Buitenlandse Zaken zijn het de Britten die daar evacueren en staat ons land in nauw contact met de overheid in Londen en zijn er afspraken gemaakt om ook de Belgen er zo snel mogelijk weg te halen.

Dominicaanse Republiek

In de Dominicaanse Republiek, waar honderden landgenoten verblijven, is er volgens Piet Demeyere van TUI geen probleem meer. “Toeristen die er verblijven ondervinden er nauwelijks hinder van de doortocht van de orkaan. Geplande vluchten gaan ook gewoon door”, zegt de woordvoerder van TUI.

Cuba

Op Cuba wordt de toestand als dramatisch omschreven. Honderden Belgische toeristen zitten er momenteel vast. Onder in en rond Havana. “Mensen denken misschien dat ons land te weinig doet voor landgenoten in het getroffen gebied, maar de toestand is er zeer erg en vooral ook zeer onduidelijk. Wat Cuba specifiek betreft, zitten we met het bijkomende probleem dat lokale vertegenwoordigers van reisorganisaties voorlopig weinig kunnen doen. De overheid wil alles zelf in handen hebben en dat maakt het er niet gemakkelijker op”, klinkt het bij TUI.

Michael Hollanders zijn ouders, afkomstig uit Bellegem, zitten op Cuba en maakt zich grote zorgen. “Ze zijn met de laatste vlucht naar ginder vertrokken. Nadien zijn alle vluchten geschrapt. Alle Belgen zijn er samengebracht in een resort in de buurt van Havana. Eten is er bijna niet meer. Maar ze krijgen geen informatie. Niet van de lokale overheid, niet van de Belgische autoriteiten en niet van de touroperator. Een bevriend koppel uit Marke heeft een 4-jarige kind bij dat 36 uur in een kast heeft gelegen waar het iets veiliger was. Ze zijn bang geweest en voelden de muren van het hotel bewegen. Normaal komen ze morgen, dinsdag, terug”, zegt hij. .

“Niemand, ook de vertegenwoordigers van de touroperator, mag de hotels in Cuba uit. Vanuit TUI is daarom een sms verstuurd naar de reizigers met de vraag of alles oké is. Sommige reizigers antwoorden ons dat het hotel echt niet meer in staat is om een vakantie door te brengen, en die opmerkingen begrijpen we volledig”, zegt Demeyere. “Helaas kunnen we hen vanop afstand niet veel verder helpen. We zijn nu 24 uur later, en jammer genoeg hebben we nog maar weinig info.”

TUI heeft voor morgen/dinsdag nog altijd vluchten gepland naar Miami en Cuba, maar het is nog afwachten of die wel kunnen doorgaan. “Wie tot en met vrijdag zo’n vlucht geboekt had, kan die vlucht omboeken of uitstellen naar een latere datum.”

Florida

In Florida is massaal geëvacueerd. Ruim twee miljoen mensen zitten er momenteel zonder stroom. Straten staan tot kniehoogte onder water.

Volgens Amerikaanse media hebben dieven in meerdere steden in Florida gebruikgemaakt van de chaos die orkaan Irma aanricht, om winkels te plunderen en in te breken in huizen. Er worden ook veel gewapende overvallen gemeld, klinkt het.

In de stad Weston zou een zeventienjarige dief door een veiligheidsagent zijn neergeschoten. Er is al spraken van minstens 28 arrestaties van criminelen die van de chaos misbruik maken om hun slag te slaan.

In Florida verblijven een paar duizend landgenoten. De lokale overheden proberen de toestand onder controle te houden en voorlopig zijn er geen Belgen die om een evacuatie gevraagd hebben.

“Thomas Cook/Neckermann bracht de reizigers die zich in Florida bevonden tijdig onder in hotels die zich verder weg van het pad van de orkaan bevinden. Zij kunnen hun reis dus verder zetten. De reizigers die de komende week nog moesten vertrekken zijn gecontacteerd om hun reis kosteloos uit te stellen of te annuleren. De meeste Belgen zijn hierop ingegaan. Wie afreist naar de regio van nu tot en met zondag 17 september kan zijn reis nog kosteloos annuleren of wijzigen. Reizigers die hun vakantie door de orkaan zouden moeten verlengen, zullen dat kunnen doen op onze kosten”, zegt Laura Van Waeyenberge van de touroperator.

In Florida werd de TUI Fly-vlucht vanuit Miami overgeplaatst naar Orlando, maar die vlucht werd noodgedwongen uitgesteld. Ten vroegste woensdag vertrekt een vlucht terug naar Zaventem.