Dotatie koning Albert: ‘Klagen dat je met 900.000 euro niet genoeg hebt. Op welke planeet zit je dan?’

Koning Albert krijgt nog altijd een dotatie van 900.000 euro, maar hoewel er nauwelijks controle is op wat daarmee gebeurt, vindt de vroegere vorst dat te weinig. Veerle Wouters, co-voorzitter van Objectief V pleit voor meer transparantie. ‘Wat er gebeurt met het geld dat aan het eind van het jaar over is? Niemand die het weet.’

Eerder deze week gaf voormalig premier Elio Di Rupo een opmerkelijk interview op de RTBF. Hij onthulde dat hij koning Albert na zijn aftreden nog een dotatie van 1,4 miljoen wilde gunnen. ‘Hij heeft tenslotte het land gered.’ Vicepremier Alexander De Croo (Open VLD) stak daar, samen met zijn SP.A-collega Johan Vande Lanotte een stokje voor. Uiteindelijk werd er afgeklopt op 900.000 euro. Te weinig, volgens Albert, die zich nauwelijks nog laat zien op officiële gelegenheden.

‘Nochtans is dit een dotatie, en geen pensioen’, verduidelijkt Veerle Wouters. Samen met Hendrik Vuye publiceerden zij eerder dit jaar het boek ‘De maat van de monarchie’, waarin ze het Belgisch koningshuis tegen het licht houden. Vorige maand schreven de co-voorzitters van Objectief V en Kamerleden voor N-VA nog een opiniestuk over de kwestie: ‘Verdragen de koninklijke dotaties het zonlicht niet?’

‘Het lijkt erop dat koning Albert vindt dat hij voor dat geld niet veel moet doen’, legt Veerle Wouters uit. ‘Dit jaar heeft hij nog geen enkele officiële activiteit gedaan. Waar dient dat geld dan voor? Het is een onbegrijpelijke situatie, eerst klagen dat je niet voldoende geld hebt, en nadien met een jacht van 4 miljoen op reis vertrekken. Op welke planeet zit je dan? In België heeft iedereen moeten inleveren. Als dan iemand komt zeggen dat hij met 900.000 euro per jaar niet rond kan komen, dan vinden veel mensen dat wereldvreemd.’

Hoe kan deze kwestie opgelost worden?

‘Momenteel worden de uitgaven (voor werking en personeel) enkel gecontroleerd door de eerste voorzitter en de voorzitter van het Rekenhof. Wanneer het gaat over de werkingskosten van Laurent, Astrid en Albert hangt er een dikke mist boven de uitgaven. Er is geen rekeningoverzicht en geen parlementaire controle. Wat gebeurt er als er geld over is aan het einde van het jaar? Niemand die het weet. De activiteitenlijst die zij moeten opstellen is zeer summier.’

U legde samen met Hendrik Vuye al een wetsvoorstel op tafel voor meer controle. Waarom komt er geen schot in de zaak?

‘Omdat er zelfs in de meerderheid geen consensus over is. Toen we het voorstel voor het eerst ter sprake brachten, klonk het bij sommige partijen dat ze ‘geen heksenjacht’ willen.

Op papier zijn de meesten er wel voor te vinden, maar praktisch lijkt het moeilijker. Hoewel CD&V in principe ook voor meer transparantie is, lijken ze weigerachtig te staan om meteen in actie te schieten. Maar bij MR is de aarzeling uiteraard het grootst. Louis Michel, de vader van de premier, heeft een heel nauwe band met het koningshuis. Ook dat speelt mee.’

‘Daarnaast zijn er in het zuiden van het land ook andere tendenzen die meespelen. Het feit dat dit een N-VA-voorstel is, dat raakt aan één van de heilige, Belgische huisjes, maakt dat er op voorhand al scepsis is. Bij veel Franstaligen leeft nog altijd de vrees dat wij België aan het afbreken zijn.’

Hoe is de situatie in het buitenland?

‘In Nederland en Engeland is het systeem van de dotaties, en de controle erop, veel beter geregeld. Daar is er elk jaar een hele lijst die gepubliceerd wordt. Als je als koningshuis wil overleven, is dat de manier om het aan te pakken. Door dat te doen, laat je aan de bevolking zien waar hun belastingsgeld voor gebruikt wordt. De bevolking vormt zelf een oordeel, en de koningshuizen lijken er ook een groter draagvlak te hebben dan in Vlaanderen. Een ander groot verschil is dat de koningskinderen die geen troonopvolger zijn, gewoon moeten gaan werken voor hun geld.’

Nu is er veel te doen over de dotatie voor Koning Albert, wat met Astrid en Laurent?

‘Dat is even flou. Ook daar is er geen controle. En ook hier zijn er geen instrumenten om op te treden mochten er onregelmatigheden zijn. Zeker voor Laurent zijn er weinig echte koninklijke activiteiten. Bij Astrid is het beter, al merken we dat ook zij de laatste maanden minder te zien is. Het lijkt erop dat er weer een haar in de boter zit, omdat koningin Mathilde wil dat de koning zelf meer op de voorgrond te zien is. Dat vernemen we via diverse bronnen.’

‘Dat zou ook de reden zijn dat Frans Van Daele nog wat langer aanblijft als kabinetschef. Mathilde zou willen dat Filip een zichtbaarder rol krijgt, en af en toe met zijn vuist op tafel slaat. Dat er tijdens het koningschap van Filip nog zo weinig ongelukken gebeurd zijn, is de grote verdienste van Van Daele. Maar voor ons zou het niet slecht zijn mocht er een wissel komen. Want de koning is de enige die beslist over de aanstelling van de kabinetschef is. Mocht dat een enfant terrible zijn, dan zou er weer wat meer leven in de brouwerij zijn, en zouden we het debat over de dotaties sneller ten gronde kunnen voeren.’

(JH)