Reeds in 2013 raakten wetenschappers op het spoor van een planeet die rond Proxima Centauri draait, op een afstand van nauwelijks iets meer dan vier lichtjaar, de meest nabije ster (de Zon buiten beschouwing gelaten). Onder meer met een telescoop van de ESO in La Silla (Chili) raakte het duidelijk dat het wel degelijk om een exoplaneet gaat met minstens 1,3 keer de massa van de Aarde. Meteen is het de dichtstbijzijnde ooit gevonden exoplaneet.

Het hemellichaam kreeg de naam Proxima b en draait op een afstand van ongeveer zeven miljoen km rond de koele moederster, vijf procent van de afstand Aarde-Zon, of dichter dan Mercurius tot onze Zon. Maar Proxima Centauri is een rode dwergster en een stuk zwakker dan onze ster. Waardoor de planeet, bovendien een gesteenteplaneet, zich toch in een levensvatbare zone bevindt.

De geschatte oppervlaktetemperatuur maakt het voorkomen van vloeibaar water mogelijk. Niettegenstaande de baan van Proxima b rond de ster, kunnen de omstandigheden op het oppervlak sterk beïnvloed zijn door de ultraviolette en röntgenstraling die van de ster komen. Die straling is veel intenser dan wat de Aarde van de Zon voor haar kiezen krijgt.

Vloeibaar water?

Het lijkt erop dat vloeibaar water alleen op het oppervlak aanwezig kan zijn in de zonnigste gebieden. Als er sprake is van synchrone rotatie (zoals onze maan rond de aarde draait), dan kan er vloeibaar water zijn op de helft die naar de ster toe is gericht. Als er sprake is van 3:2 resonantierotatie (zoals onze aarde rond de zon draait) dan kan er vloeibaar water zijn in de tropische gordel. De draaiing van planeet Proxima b, de sterke straling van de ster en de vormingsgeschiedenis van de planeet zorgen ervoor dat het klimaat nogal verschilt van dat op aarde en dat het onwaarschijnlijk is dat er op Proxima b seizoenen voorkomen.

Atmosfeer

Er zijn nog veel vraagtekens zoals de röntgenstraling, temperatuursextremen en de samenstelling van de atmosfeer. Mogelijk komt er uitsluitsel met de supertelescoop E-ELT die ESO in 2024 in gebruik zou nemen, zegt Hans Van Winckel van het Instituut voor Astronomie van de KU Leuven.

In theorie kunnen we nu reeds een sonde naar het hemellichaam sturen. Maar gezien de in 1977 gelanceerde Amerikaanse Voyager-sondes (nu pas) in de buitenste regio’s van ons zonnestelsel zijn en Proxima b zich op vier lichtjaar van ons zonnestelsel bevindt, zal de reis met de huidige technologie zeer lang duren, beaamde de Leuvense astronoom. Bovendien moet ook het signaal van de sonde een lange weg afleggen voor het ons bereikt.

Hoe dan ook, Proxima b “zal een belangrijk doelwit zijn in de jacht naar het bewijs van leven elders in het heelal”, zegt de ESO.