Hamas bereid tot verzoening met rivaliserende Fatah, Fatah reageert voorzichtig

De islamistische Hamas meldde het nieuws vandaag zelf via een gepubliceerde mededeling. Hamas is bereid het gesprek aan te gaan over de samenstelling van een "verzoeningsregering" en de organisatie van nieuwe parlementsverkiezingen. Hamas wil de controle over Gaza opgeven en nodigt de Palestijnse Autoriteit om er het bestuur over te nemen.

Hamas zegt nu het omstreden orgaan dat Gaza bestuurt te willen ontbinden. De regering moet dan de macht uitvoeren. "Hamas nodigt de consensusregering uit naar Gaza te komen om onmiddellijk haar taken uit te voeren in de Gazastrook. Hamas aanvaardt de organisatie van algemene verkiezingen", zegt de organisatie.

Via Twitter zei de Hamas-woordvoerder dat "Hamas hoopt dat de broeders van Fatah zich bereid zullen tonen om onvoorwaardelijke onderhandelingen te starten".

Mahmoed al-Aloul, lid van het centraal comité van Fatah en vicevoorzitter van de partij, bestempelde op de Palestijnse radio de aankondiging als "positief nieuws". Maar hij blijft sceptisch over het sluiten van een akkoord tussen de twee rivaliserende partijen.     

"Wat we toe nu toe gehoord hebben, is positief en ik hoop dat het klopt", zei hij. "We willen een einde maken aan de verdeeldheid, maar we willen niet overhaast te werk gaan in onze reactie op dit nieuws. Er zijn nog te veel details die we moeten aanpakken op basis van vorige akkoorden." Hij wil afwachten en zien hoeveel bepalingen van eerdere akkoorden toegepast kunnen worden.

De Palestijnse president en Autoriteit zijn al sinds 2007 in conflict met Hamas, nadat de islamistische organisatie met geweld de controle veroverd had over de dichtbevolkte landstrook nabij de Israëlisch-Palestijnse grens. Tot op heden draaiden pogingen tot verzoening of het vormen van een regering van nationale eenheid voor beide Palestijnse gebieden uit op een mislukking.     

De huidige toenadering komt er nadat Fatah - dat de steun krijgt van het Westen - de druk opgevoerd had op Hamas. Zo schroefde Israël eerder dit jaar bijvoorbeeld op vraag van Abbas de elektriciteitsvoorziening voor Gaza terug. Hij wilde niet langer alleen opdraaien voor de rekening.

Mensenrechtenorganisaties waarschuwden nadien voor de gevolgen voor de zowat 2 miljoen inwoners. VN-topman Antonio Guterres bestempelde de situatie bij een bezoek vorige maand als "een van de meest dramatische humanitaire crisissen" die hij ooit gezien had.

Egypte speelde een rol bij de mogelijke dooi. Een Hamasdelegatie onder leiding van topman Ismail Haniyeh is reeds een week in de Egyptische hoofdstad Caïro voor gesprekken met het oog op verzoening. Twee dagen geleden arriveerde ook een team van Abbas.

Volgens Brigitte Herremans van Broederlijk Delen wil Hamas door de toenadering met al-Fatah uit zijn isolatie geraken. "Hamas is een terreurbeweging die wordt geïsoleerd door het Westen en die ook op moeilijke voet leeft met de Palestijnse autoriteit. Ze zoeken nu, via verkiezingen, een manier om toenadering te zoeken."

Of de toenadering kans op slagen heeft, kan Herremans moeilijk zeggen: "Het water tussen Hamas en Fatah is erg diep. Ze leven al tien jaar in een conflict dat de proporties van een burgeroorlog heeft aangenomen. Men zal heel veel water bij de wijn moeten doen, en geen van beide partijen heeft daar in het verleden ooit interesse in getoond."