Laurette Onkelinx: "Ik ben nooit tussenbeide gekomen ten voordele van Samusocial"

De zitting van vandaag begon met de ondervraging van voormalig minister-president Charles Picqué maar de meeste belangstelling ging toch uit naar wat Laurette Onkelinx zou vertellen. Onkelinx werd voorzitter van de Brusselse PS in februari 2013 en als zodanig was ze één van de hoofdonderhandelaars van het Brusselse regeerakkoord in 2014. De belangrijkste vragen vanuit de commissie waren: "Wat hebt u gedaan voor de Samusocial?" En: "Hoe hebt u gereageerd toen PS-mandatarissen daar in opspraak kwamen?"

Het regeerakkoord van 2014 bevestigt Samusocial als centrale speler in het Brusselse daklozenbeleid en verdubbelt ook de middelen voor de organisatie. Nochtans was toen al bekend dat het bestuur er ernstig te wensen over liet en er was ook al het vernietigende rapport van de Inspectie van Financiën. Waarom dan die "voorkeursbehandeling"? Onkelinx antwoordde dat niemand, ook de andere partijen niet, de rol van Samusocial in vraag stelde. Het was ook niet hààr idee om Samusocial de rol van centrale speler en coördinator te geven. Van wie dan wel? "Dat weet ik niet. Dat idee ontstond in de dynamiek van de onderhandelingen, het was nu eenmaal een feit dat Samusocial op het terrein de grootste speler was."

Over het probleem van de moeilijke controle vanuit de overheid op Samusocial, een privaatrechtelijke vzw, zei Onkelinx dat dit probleem niet nieuw is. "Dat gaat al meer dan tien jaar mee. Uw partij is er (toen ze zelf aan de macht was, nvdr) niet in geslaagd van Samusocial een publieke speler te maken in plaats van een privé-organisatie", antwoordde Onkelinx aan Arnaud Verstraete van oppositiepartij Groen, die bijzonder kritisch is in dit dossier. "Wij hebben tenminste een conventie opgesteld met Samusocial, een soort beheerscontract. Waardoor er tegenover de rechten ook plichten werden gesteld."

Na het afsluiten van het regeerakkoord is Onkelinx niet meer tussenbeide gekomen in verband met het dossier Samusocial. "Ik ben voorzitter van een partij-afdeling, ik ben geen schoonmoeder van de regering." Uiteindelijk heeft Onkelinx dan toch stappen ondernomen toen het nieuws van de vergoedingen en de zitpenningen bekend raakte.  "U vraagt wat mijn reactie toen was? Ik heb, toen het rapport van de regeringscommissarissen klaar was, op 8 juni, nog op diezelfde dag aan Yvan Mayeur gevraagd ontslag te nemen.  En op 1 juli hebben we Pascale Peraïta (jarenlang topvrouw bij Samusocial, nvdr) uit de partij gezet." Voordien had Onkelinx naar eigen zeggen nooit echt met Mayeur over Samusocial gepraat en ook over de zitpenningen was ze niet op de hoogte.

De commissie had ook enkele delicate vragen voor Onkelinx in petto. Over haar dochter ondermeer, die anderhalf jaar voor Samusocial heeft gewerkt. "Ze had geen kaderfunctie", antwoordde Onkelinx,  "ze deed vooral de was en de plas en verdiende daarvoor ongeveer 1.000 euro bruto per maand.  Het volstond voor haar om daar te gaan solliciteren wat ze dan ook gedaan heeft, zoals ze dat ook elders heeft gedaan. "

Benoit Cerexhe, fractieleider van CDH, stelde Onkelinx ook de vraag "of ze op de hoogte was van het feit dat Marc Uyttendaele, haar man, advocaat was van Samusocial." Liesbet Dhaene herinnerde eraan dat haar man de controle op Samusocial probeerde te verhinderen en intimiderende brieven stuurde naar kritische journalisten. "Was er een Chinese muur tussen u en uw man?", vroeg ze.  Het antwoord luidde: "Ik kan bevestigen dat Marc Uyttendaele mijn man is. Hij is als advocaat gebonden aan zijn beroepsgeheim en hij respecteert dat ook. Ikzelf heb ook niet de gewoonte hem uit te vragen over zijn dossiers. Zo houden wij ons niet alleen aan de wet, deze regeling is ook goed voor de vrede in het huishouden. Verder kan ik zeggen, zonder op concrete dossiers in te gaan, dat we het niet altijd met elkaar eens zijn."

De onderzoekscommissie Samusocial zet volgende week haar werkzaamheden voort, ondermeer met de ondervraging van de revisor van de vzw en ook van een verantwoordelijke van het Brusselse OCMW. Dat OCMW werkte nauw samen met Samusocial en Samusocial-topvrouw Pascale Peraïta was ook voorzitter van het OCMW.