Geluksauteur Leo Bormans: "Eén definitie van geluk bestaat niet, drie vaste componenten wel"

Uit onderzoek in samenwerking met Radio 1 naar de grote levensvragen van de Vlaming blijkt dat 30% zich niet bepaald gelukkig voelt. Nochtans is ons geluk voor 40% wel degelijk maakbaar, zo vertelde auteur Leo Bormans in een Facebook Livesessie. "Waar we geboren zijn, bepaalt het een en ander, maar we zien dat mensen wereldwijd op dezelfde manier naar geluk zoeken."

Bormans is de auteur van "The world book of happiness" en is professioneel bezig met wat geluk veroorzaakt of belemmert. Het verbaast hem niet dat bijna een derde van de deelnemers aan de bevraging van Radio 1 zichzelf niet gelukkig voelt. "Mensen worden met de regelmaat van de klok met vaststaande definities van geluk om de oren geslagen. Maar die opvattingen komen steevast van kwakzalvers", vindt Bormans.

Wél is het zo dat in de zoektocht naar geluk drie niveau's of componenten bestaan. "We streven allemaal naar een pleasant life: ons leven moet aangenaam zijn. Daarnaast willen we ons ook engaged leven: we willen zinvolle dingen doen, in relatie tot andere mensen. De mens is en blijft een sociaal dier. En tenslotte moet ons leven ook meaningful zijn: wat we doen, moet iets betekenen."

Is ons geluk maakbaar?

In welke mate kunnen we ons eigen geluk in handen bepalen? Voor een aanzienlijk deel, zo blijkt. "De plaats waar we geboren worden, bepaalt een en ander. Wie geboren wordt in oorlogsgebied, zal minder gelukkig zijn, dan wie in België ter wereld komt. Om het in cijfers te gieten: ongeveer 10% van ons geluk wordt bepaald door onze leefomstandigheden. Ongeveer de helft wordt bepaald door onze genetica: hoe we in elkaar zitten, en hoe gezond we zijn bijvoorbeeld. De andere 40% van ons geluk is afhankelijk van onze instelling, onze mindset. Dat deel kan je zeker in handen nemen en sturen."

Louter nadenken over hoe je gelukkig kan worden, zonder actie te ondernemen: dat zal weinig uithalen

Concreet: wat maakt ons gelukkig? Geld niet echt, zoals het gezegde beweert? "Tot op zekere hoogte wel, maar vooral bij mensen die weinig geld hebben. Maar eens je in je dagelijkse behoeftes kan voldoen, levert extra geld dat je bezit geen bijdrage meer tot geluk", zegt Bormans. "Zelfkennis, dat is het begin van geluk. En vooral de dynamiek tussen reflectie en actie. Want je kan nadenken om bijvoorbeeld gezonder te gaan leven, maar als je enkel dieetboeken leest en niet gaat sporten, dan komt er in de praktijk weinig van in huis. En aandacht, daar worden we ook gelukkig van. Niet per se van cadeautjes, wel van oprecht tijd spenderen met anderen. En tijd maken voor jezelf: dat is ook erg belangrijk."

Impact van sociale media

Wat Bormans in de resultaten van het onderzoek wel verontrust, is dat vooral jongeren zich niet echt gelukkig lijken te voelen. "We zien in de cijfers dat ouderen zich beter en gelukkig voelen. Via sociale media worden jongeren dan ook geregeld geconfronteerd met ideaalbeelden. Zowel fysieke ideaalbeelden, als wat de invulling van je leven betreft. Iemand die op zijn vrije dag cupcakes bakt, terwijl jij in de zetel ligt bijvoorbeeld. Maar weet dat er altijd wel iemand rijker, knapper, populairder en sexier zal zijn als jij, als je gaat vergelijken."

Via sociale media vergelijken mensen zichzelf continu met allerlei ideaalbeelden.

"Sociale media doen ons dus continu allerlei dingen vergelijken, maar mensen gaan ook vooral in interactie over positieve dingen, met hun zogenoemde good weather friends. We doen vooral van "vind ik leuk". De vraag is of die mensen ook voor je klaarstaan in woelige tijden, als bad weather friends."

Videospeler inladen...

Meest gelezen