Je moet het Tommelein nageven. Iets meer dan een jaar heeft hij nodig gehad om het vervelendste dossier voor de liberale partij, de beruchte energieheffing die iedereen Turteltaks noemde, om te zetten in een heffing die nauwelijks die naam nog waard is.

De beruchte Turteltaks kostte elk gezin in Vlaanderen €100 per jaar, en soms zelfs meer wanneer de gezinswoning elektrisch verwarmd werd. Met de opbrengst van die energieheffing werd de factuur van uit de hand gelopen subsidies voor zonnepanelen uit het verleden betaald, net als toekomstige investeringen in groene energie. In totaal zou het gaan om een bedrag van om en bij de 7 miljard euro die de Vlaming jarenlang, à rato van €100 per jaar, zou moeten afbetalen.

Dat was buiten de waard gerekend, in dit geval het Grondwettelijke Hof, dat de energieheffing enkele maanden geleden onderuit haalde. Gejuich op alle oppositiebanken, en zorgen bij alle Vlaamse  meerderheidspartijen. Want hoe zou die hoge energiefactuur nu betaald moeten worden?

"De factuur is afbetaald", was het konijn dat "Tita Tommelein" uit zijn hoed toverde. Of zo goed als. De kleine schuld die  overbleef zou perfect ingelost kunnen worden met een kleine ‘bijdrage’ per gezin. Pakweg €10 per jaar, voorspelde de liberale minister enkele maanden geleden. Een voorspelling die hij gisteren gestand deed, want een gezin met een gemiddeld verbruik zal voortaan een energieheffing betalen van €9 per jaar, in plaats van vroeger €100. Zo bleek gisteren na de voorstelling van de Septemberverklaring.

"Tita Tommelein", zei Björn Rzoska, die hoopte dat zijn geuzennaam evenzeer aan Tommelein zou kleven als de Turteltaks bij zijn voorganger Annemie Turtelboom deed. Want hoe kan een schuld van enkele miljarden op nauwelijks anderhalf jaar tijd weggeslonken zijn?

De oppositie eist transparantie, en wil de rekeningen inkijken, eer ze de minister op zijn woord gelooft. De minister glundert; je ziet dat hij stiekem blij is met de ‘geuzennaam’ "Tita Tommelein". Want die heeft ook een positieve bijklank: een tovenaar kan tenslotte het onmogelijke waarmaken. (Tussen haakjes: Ere wie er toekomt: eigenlijk heeft Tommelein de 'geuzennaam' te danken aan collega Marc Van de Looverbosch die als   eerste "Tita Tommelein" gebruikte.)

Tommelein komt natuurlijk op het goede moment. De Vlaamse regering heeft beslist om de subsidies voor twee biomassacentrales (samen goed voor 4 miljard euro) in te trekken. Dergelijke centrales bieden een groene-energie­oplossing op korte termijn, maar dat is allesbehalve een duurzame oplossing. En dus probeerde de regering onder de contracten uit te raken.

Bovendien - en dat mag "Tita Tommelein" niet vergeten - hebben de Vlamingen wel al twee jaar lang die beruchte Turteltaks betaald, waardoor weer een goed deel van de factuur werd afbetaald. En ten slotte hebben energieproducenten de laatste maanden massaal groenestroomcertificaten opgekocht, doordat de quota voor groene stroom werden aangepast. 

En weg was de factuur. En dus kon ook de heffing – zo goed als – verdwijnen. Alleen verdwijnt daarmee ook het geld om aan de klimaatdoelstellingen te voldoen.

Tegen 2020 moet Vlaanderen voor 10,34% hernieuwbare energie leveren. Wanneer we niet aan die doelstelling kunnen voldoen, volgt een Europese boete, en dwangsommen wanneer Vlaanderen in gebreke blijft. Geld dat de Vlaamse regering niet heeft en waarvoor minister Tommelein weigert een spaarpotje aan te leggen.

Want hij rekent, om die doelstellingen te halen, op de Vlamingen, de Vlaamse bedrijven en de overheid. Die moeten massaal groene energiebronnen installeren, zoals windmolens en vooral zonnepanelen. Op die manier –zo hoopt Tommelein- kunnen we in 2020 aan onze energiedoelstellingen voldoen. 

In de politiek is 2020 nog een eeuwigheid ver. Het is zelfs een volgende regering ver. Of om het met de woorden van Tita Tovenaar zelf te zeggen: "Dat zien we morgen dan wel weer."