Vakbonden vangen bot bij Grondwettelijk Hof: flexi-jobs blijven behouden

Het Grondwettelijk Hof verwerpt in zijn arrest alle argumenten van de vakbonden. Zij klaagden bijvoorbeeld aan dat flexi-jobwerknemers ongelijk behandeld zouden zijn ten opzichte van de werknemers in de horecasector. Volgens het Grondwettelijk Hof is het de wetgever die bepaalt "welke categorieën van werknemers en werkgevers onder een nieuwe vorm van arbeidsovereenkomst ressorteren en met welke modaliteiten die regeling gepaard gaat". Het hof kan alleen ingrijpen als die keuzes leiden tot onredelijke verschillen in behandeling. En dat is hier niet het geval: verschillen inzake onder andere tewerkstellingsvoorwaarden, vakantiegeld en berekeningsbasis van uitkeringen worden telkens als "redelijk verantwoord" beschouwd.

Ook een ander argument van de bonden wordt niet gevolgd. "De wet kan redelijkerwijze niet als een aanzienlijke achteruitgang van het bestaande beschermingsniveau inzake billijke arbeidsvoorwaarden, billijke beloning en sociale zekerheid worden beschouwd", stelt het Grondwettelijk Hof. "De wetgever heeft in voldoende waarborgen voorzien om de voormelde rechten te vrijwaren."

Het Hof schrijft voorts dat de bepalingen rond flexi-jobs geen afbreuk doen aan de bestaande collectieve arbeidsovereenkomsten (cao's), en voegt toe dat nieuwe collectieve arbeidsovereenkomsten mogelijk zijn, met name over het flexiloon.

De regering merkt in een reactie op dat de argumenten van de vakbonden volledig van tafel worden geveegd. "Het Hof oordeelt terecht dat de flexi-jobs grondwettelijk zijn en een nood in de sector invullen. Er zijn vandaag 28.000 tevreden mensen aan de slag via een flexi-job. Ik hoor hen niet klagen, het zijn enkel de vakbonden die een probleem maken van de flexi-jobs", aldus bevoegd staatssecretaris Philippe De Backer (Open Vld). Volgens hem zijn flexi-jobs helemaal niet precair. "Het zijn flexibele jobs, bovenop de hoofdjob, om avond- en weekendwerk in de horeca op te vangen, waarbij de werkgever 25 procent RSZ betaalt. Tegelijkertijd bouwt de flexi-jobber ook rechten op (pensioen, vakantie) Dat levert ook geld op. We innen vandaag 15 miljoen euro aan RSZ-inkomsten op jobs die vroeger niet bestonden of die in het zwart uitbetaald werden".

In vakbondskringen wordt dan weer vol onbegrip gereageerd op de uitspraak van het Grondwettelijk Hof. "Flexi-jobs zijn een opeenstapeling van aanvallen op de rechten van de betrokken werknemers en staan bol van discriminaties. Zo is het nu mogelijk dat een werknemer met een flexi-job aan andere loon- en arbeidsvoorwaarden werkt dan iemand op dezelfde werkplek met dezelfde functie die een regulier contract heeft. Wij kunnen ons moeilijk inbeelden dat het de wil is van het Grondwettelijk Hof om discriminaties te legaliseren". De bonden vrezen de verdere uitrol van het systeem en de daarmee samenhangende "onderfinanciering" van de sociale zekerheid.

Bij de werkgevers reageert men tevreden op het arrest. Het zorgt voor rechtszekerheid, klinkt het. "De sector kan nu met een gerust hart verder de flexi-jobs en de overuren toepassen", aldus Horeca Vlaanderen. Een zelfde geluid valt te horen bij ondernemersorganisatie Unizo. "We zijn tevreden met de uitspraak", aldus Unizo.

De wet van 16 november 2015 voerde de flexi-jobs en goedkope overuren in de horeca in. Sinds december 2015 kunnen mensen die minimaal vier vijfde werken, belastingvrij bijklussen in de horeca. In het Zomerakkoord werd zelfs beslist om de maatregel uit te breiden naar de handel (bakkers, slagers, winkels, kappers,...) en naar gepensioneerden. De uitbreiding zou gelden vanaf 1 januari 2018.