Hadden we de aanslagen van 22 maart kunnen zien aankomen? "Ingewijden zagen het aankomen"
"De bommen die op de luchthaven van Zaventem en in het metrostation Maalbeek ontploften, zijn niet uit de lucht komen vallen." Dat is het uitgangspunt van het nieuwe boek van criminoloog Paul Ponsaers. Hij maakt een reconstructie van de afgelopen 25 jaar.
De aanslagen die ons land op 22 maart vorig jaar troffen, moeten we zien als het culminatiepunt van een jarenlange voorgeschiedenis van jihadisme in België. Dat is het uitgangspunt van "Jihadi's in België: de route naar Zaventem en Maalbeek", het nieuwe boek van criminoloog Paul Ponsaers. "Wie een nieuw 22 maart wil voorkomen, mag zich niet laten verblinden door de jonge Syriëstrijders, maar moet ook kijken naar de veteranen van de jihad."
Wat blijkt? Er zit een rode draad in de terreur. "Het is mij opgevallen hoe groot de continuïteit is", vertelt de auteur in "De Wereld Vandaag" op Radio 1. "In het hele verhaal duiken figuren op, die dan weer een tijdlang verdwijnen om dan weer tevoorschijn te komen. Het zijn anciens, veteranen van de Afghaanse oorlog die technische kennis hebben opgedaan over hoe ze moeten omgaan met vuurwapens, hoe ze ronselnetwerken moeten opzetten. Die kennis dragen ze over naar de jongeren die hier gerekruteerd zijn."
Voor hem is het jihadisme niet zozeer een ideologie: "Het zijn enkele kernfiguren en de knowhow is aanwezig om dat soort "métier" als terrorist uit te oefenen. Het jihadisme is in essentie criminaliteit. De lessen die we getrokken hebben uit de bestrijding in criminaliteit kunnen we toepassen op de strijd tegen terreur."
"België was het schuiladres, niet het doelwit"
Waarom werd net ons land het doelwit? En waarom was ons land de broeihaard? Op die vragen probeert Ponsaers een antwoord te formuleren. "Je moet ervan uitgaan dat de jihad in Algerije zich in grote mate keerde tegen zijn voormalige Franse bezetter. Ze namen zich voor om daar aanslagen te plegen, maar konden dan niet in Frankrijk onderduiken. Dus kwamen ze automatisch in België terecht. België was het schuiladres, niet het doelwit. Het is toch opvallend dat er zoveel rekruteringsnetwerken waren en dat het toch zo lang geduurd heeft voor die eerste bom viel."
Toch kan Ponsaers niet genoeg benadrukken dat de politiediensten niet gefaald hebben. "Het is gemakkelijk om terug te kijken, maar het is wel goed om het te doen om een beter begrip te krijgen van het mechanisme erachter."