Videospeler inladen...

Catalonië: "Afwachten wat de houding van de gematigde nationalisten wordt"

Of de Catalaanse regering maandag de onafhankelijkheid uitroept of niet zal in belangrijke mate bepaald worden door de gematigde nationalisten. Dat zegt Eric Storm, docent Europese geschiedenis aan de universiteit van Leiden in "Terzake".

Het Spaans Grondwettelijk Hof heeft de zitting van het Catalaanse parlement maandag verboden. Die zaak was overigens niet door de Spaanse regering aanhankelijk gemaakt bij het hof, merkt Storm op, maar door de socialistische oppositie in Catalonië zelf. Ook de hoogste juristen van het Catalaanse parlement hadden al gewaarschuwd dat de zitting illegaal is.

In theorie is het uitroepen van de onafhankelijkheid daardoor onmogelijk geworden omdat in de Catalaanse wet over het referendum bepaald is dat het parlement die stap moet zetten. " Dat kan nu niet meer, dus moeten ze een andere manier zoeken. Misschien gaat de Catalaanse regering het zelf doen, maar ik vermoed dat ze zelf nog niet goed weten welke kant het opgaat", zegt Storm.

Twee mogeliijke scenario's

Maandag kan het twee kanten opgaan, zegt Storm. "De meest radicale partij heeft aangekondigd te pleiten voor de directe onafhankelijkheid. Dat betekent dat Catalonië onafhankelijk wordt, door geen enkel Europees land erkend zal worden, buiten de Europese Unie zal vallen en waarschijnlijk ook buiten de euro en de Schengenzone."

"Het is de vraag of de meer gematigde nationalisten dat ook willen. Een tweede optie is om nu af te spreken welke weg naar onafhankelijkheid bewandeld zal worden, waar onder andere het opstellen van een nieuwe grondwet deel van uit gaat maken", zegt Storm.

Verdeeldheid

De uitslag  van het referendum betekent overigens niet dat er eensgezindheid is binnen Catalonië. Zij die tegen de onafhankelijkheid zijn, zijn gewoon niet komen opdagen bij het referendum omdat het illegaal was. De ja-stemmen vertegenwoordigen maar 38 procent van de Catalaanse kiezers.

"Bij de vorige verkiezingen haalden de partijen die voor onafhankelijkheid waren 48 procent van de stemmen, maar door het kiesstelsel was dat goed voor een nipte meerderheid van twee zetels", zegt Storm.  "Die meerderheid hebben ze nu gebruikt om het referendum door te drukken en mogelijk ook de onafhankelijkheid."

Bemiddeling

De Catalaans regering wil nu alles zetten op een bemiddeling met Spanje, maar dat is niet vanzelfsprekend. "De Catalanen willen het liefst een internationale bemiddeling, want dat betekent impliciet dat zij als natie erkend worden, als een gelijkwaardige partner van Spanje. Om diezelfde reden is de Spaanse regering daar faliekant tegen, dus dat zal er niet van komen", zegt Storm.

Verschillende partijleiders hebben zich al gemeld om te bemiddelen, maar dat zij die taak zouden opnemen, lijkt Storm onwaarschijnlijk. Hij ziet wel een mogelijkheid in de katholieke kerk. "Premier Rajoy heeft gisteren de bisschoppen van Madrid en Barcelona ontvangen en dat zou een goed bemiddelingsstel kunnen zijn. Maar volgens mij is het nog te vroeg voor echte onderhandelingen", besluit Storm.

Meest gelezen