Eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring of niet? Dit is een mogelijke uitweg voor de Catalaanse separatisten
CataloniëRoept de Catalaanse premier morgen in het parlement in Barcelona eenzijdig de onafhankelijkheid van zijn regio uit of niet? Dat is de vraag die iedereen zich stelt, na het referendum van vorige week waarbij een overgrote meerderheid vóór afscheiding van Spanje stemde.
TTLaatste update:10-10-17, 09:01Bron:La Vanguardia, El Pais, BBC, Reuters
Roept Carles Puigdemont de onafhankelijkheid niet uit, dan verbreekt zijn coalitie van separatistische partijen haar grootste kiesbelofte en gaat ze in tegen haar eigen referendumwet. Die zegt dat als een meerderheid van kiezers voor afscheiding stemt, de onafhankelijkheid binnen de 48 uur na de officiële bekendmaking van de resultaten in het parlement moet worden uitgeroepen. Vooral de radicale nationalisten in het parlement dringen daar op aan.
Anderzijds beseffen steeds meer gematigde nationalisten dat zo'n onafhankelijkheidsverklaring op dit moment meer kwaad dan goed zal doen. De druk uit het Catalaanse en Spaanse bedrijfsleven is de laatste dagen tot immense proporties uitgegroeid, met een aantal grote bedrijven en banken die hun hoofdzetel uit Catalonië weghalen uit vrees voor onzekerheid en economische rampspoed.
Bovendien lijkt geen enkel Europees land snel van plan Catalonië als onafhankelijke staat te erkennen en roept de Spaanse centrale regering van premier Mariano Rajoy dan zo goed als zeker artikel 155 in. Daarmee zou Madrid de controle over het bestuur in Catalonië overnemen en wordt het conflict helemaal op de spits gedreven.
Catch-22
'Puigdemont kan de onafhankelijkheid uitroepen en de gevolgen ervan opschorten om zo aan tafel te kunnen gaan zitten met Spanje over een afgesproken volksraadpleging'
Ramon Tremosa
Om aan die catch-22 te ontsnappen, zou Puigdemont morgen wel eens de 'symbolische onafhankelijkheid' kunnen uitroepen. Dat berichtte gisterenavond alvast de BBC op gezag van de partijvoorzitter van Puigdemonts partij, die de uitspraak prompt ontkende.
Vanmorgen echter lichtte ook Ramon Tremosa, Europarlementslid van Puigdemonts partij, een tipje van de sluier. Hij verwacht dat de premier morgen de resultaten van het referendum officieel zal voorstellen in het parlement, en er de onafhankelijkheid zal uitroepen, waarna die echter meteen voor onbepaalde tijd zal worden opgeschort. Op die manier zou Catalonië in het buitenland op zoek kunnen gaan naar erkenning en onderhandelingen starten met Madrid over een officiële volksraadpleging.
Voorbeeld: Slovenië
Tremosa beseft naar eigen zeggen dat "niemand een onafhankelijkheid die niet plaats heeft gevonden, kan erkennen". "Dat proces kan weken of maanden duren." Hij verwees vanmorgen in een radio-interview naar het voorbeeld van Slovenië, dat begin jaren 90 onafhankelijk werd van Joegoslavië. "Wat zij deden, is bijzonder interessant: ze organiseerden verkiezingen waarbij de voorstanders van onafhankelijkheid de absolute meerderheid behaalden, probeerden te onderhandelen met Belgrado, wat mislukte, riepen een eigen referendum bij elkaar, wat ze wonnen en riepen daarna de onafhankelijkheid uit die meteen gedurende een paar maanden werd opgeschort. Binnen het half jaar, waarbij de andere partij zelfs niet aan tafel wou komen zitten, kwam dan de internationale erkenning."
Tremosa, die zegt niet te weten wat Puigdemont zal doen, wees er nog op dat de premier "dus de onafhankelijkheid kan uitroepen en de gevolgen ervan kan opschorten om zo aan tafel te kunnen gaan zitten met Spanje over een afgesproken volksraadpleging".
Het Spaanse Grondwettelijke Hof annuleerde vorige week de zitting van het regionale parlement in Barcelona van vandaag omdat daar mogelijk de onafhankelijkheid uitgeroepen zou worden. Daarom vindt er morgen een zittig over "de algemene politieke toestand" plaats.
