Videospeler inladen...

Dit hangt Puigdemont boven het hoofd als hij onafhankelijkheid uitroept

Wat als... de Catalaanse regeringsleider Carles Puigdemont vandaag eenzijdig de onafhankelijkheid van Catalonië uitroept? Puigdemont mag dan niet alleen een politieke reactie van Madrid verwachten (het inmiddels befaamde artikel 155), maar mogelijk ook een juridische. "De Catalaanse minister-president staat op het punt een gerechtelijke weg in te slaan, zonder terugkeer", schrijft de Catalaanse krant La Vanguardia.

De Catalaanse minister-president Carles Puigdemont houdt om 18 uur een toespraak in het regionale parlement. Dé vraag die iedereen bezighoudt: zal hij vanavond eenzijdig de onafhankelijkheid van Catalonië uitroepen, na het referendum van 1 oktober waarbij 90 procent van de opgedaagde, stemgerechtigde Catalanen zich voor onafhankelijkheid heeft uitgesproken?

Puigdemont moet dezer dagen schipperen tussen vele belangen. Roept hij de onafhankelijkheid uit, dan riskeert hij de volledige toorn van Madrid en dreigt Catalonië zijn autonomie te verliezen en weer onder Madrileens bewind te vallen.

De Spaanse regering dreigt er namelijk mee artikel 155 van de Grondwet in te roepen, waarmee ze de Catalaanse autonomie kan afnemen. Niet echt het droomscenario voor de gemiddelde Catalaan.

Kiest hij voor verzoenende taal en wacht hij met het uitroepen van de onafhankelijkheid, dan stoot hij alle ja-stemmers van het referendum voor het hoofd. En staat zijn politieke toekomst mogelijk op het spel. Veel zal volgens waarnemers afhangen van de exacte formulering van Puigdemonts woorden. Er volgt vanavond mogelijk een rondje interpreteren dus.

15 tot 25 jaar cel

Puigdemont neemt echter niet alleen een politiek risico, ook juridisch hangt hem mogelijk het een en ander boven het hoofd als hij de onafhankelijkheid uitroept. Puigdemont staat op één stap van gerechtelijke vervolging wegens rebellie, kopt La Vanguardia, de meest gelezen krant in Catalonië.

La Vanguardia beroept zich op verschillende gerechtelijke bronnen en haalt ook artikel 472 van het Spaanse strafwetboek aan. Als Puigdemont de onafhankelijkheid uitroept en door het Spaanse gerecht vervolgd wordt voor rebellie, dan riskeert hij onder meer een celstraf van 15 tot 25 jaar.

Het zou ook niet bij de regeringsleider blijven. Het Spaanse Openbaar Ministerie heeft naar verluidt ook ministers van de Catalaanse regering, leden van het Catalaanse parlement en verschillende politieke verenigingen in het vizier. Ook zij riskeren een (minder zware) gevangenisstraf.

Onmiddellijke arrestatie?

De vraag is ook: zal Madrid meteen in actie schieten in het geval Puigdemont de onafhankelijkheid heeft uitgeroepen. Aan het persbureau Bloomberg zouden twee bronnen dicht bij de Spaanse overheid gezegd hebben dat de Spaanse politie paraat staat om Puigdemont in de boeien te slaan. Ze wijzen er echter op dat er nog geen enkele beslissing daartoe is genomen in Madrid.

Volgens La Vanguardia heeft het Openbaar Ministerie geen overdreven haast om Puigdemont te arresteren. Roept hij de onafhankelijkheid uit, dan is het niet zeker dat het gerecht meteen in actie zal schieten, schrijft de krant. Vermoedelijk zal het gerecht eerst Rajoys reactie afwachten, het toepassen van het artikel 155; én de reactie daarop van de Catalaanse leiders. Of het gerecht al dan niet met hoogdringendheid zal optreden, zal er mede van afhangen of Puigdemont en co bereid zijn een stap opzij te zetten.

Eigenlijk heeft Puigdemont al een misdaad begaan

Toch lijkt er in de Spaanse gerechtelijke wereld een consensus te bestaan: roept Puigdemont de onafhankelijkheid uit, dan zal het gerecht sowieso optreden, meteen of later. Meer nog, verschillende gerechtelijke bronnen wijzen er volgens La Vanguardia op dat Puigdemont nu al vervolgd kan worden. "De minister-president heeft eigenlijk al een misdaad begaan", luidt het.

Meest gelezen