Wetenschappers waarschuwen voor slaaptekort bij jongeren

Jongeren slapen te weinig. En dat is nefast voor hun gezondheid. Die boodschap valt te horen op het Wereldslaapcongres dat momenteel gehouden wordt in de Tsjechische hoofdstad Praag. Wetenschappers bij ons bevestigen het probleem.  

Het stond begin vorig jaar te lezen in het rapport "Jongeren en Gezondheid" van de Universiteit Gent en de Vlaamse overheid: een kwart van de Vlaamse tieners heeft slaapproblemen. Het cijfer lijkt de boodschap van de wetenschappers in Praag te ondersteunen.

Naar de oorzaak van het slaapprobleem hoeft niet ver gezocht te worden. "Het klinkt als een cliché, maar smartphones en tablets houden jongeren uit hun slaap", zegt professor Dirk Pevernagie die in het Nederlandse Heeze het Kampenhaeghe Slaapcentrum leidt. "De sociale media achtervolgen hen tot in hun bed waardoor ze 's ochtends niet uitgeslapen zijn."

Blauwe licht

"Het blauwe licht van de beeldschermen belet de hersenen melatonine aan te maken, een hormoon dat onze slaap regelt", voegt professor Stijn Verhulst van het Slaapcentrum voor kinderen van het UZ Antwerpen eraan toe. "Daarom voelen ze weinig slaap. Bij pubers schuift het slaapritme sowieso al op. Ze hebben niet meer het metabolisme van een kind. Het zijn trouwens niet alleen de sociale media die hen wakker houden. Ze moeten ook meer huiswerk maken en studeren".    

Heel wat jongeren doen het tegenovergestelde van wat een goede slaap zou moeten bevorderen

Ann Vandendriessche, onderzoekster UGent

Ann Vandendriessche werkt aan de Universiteit van Gent aan een doctoraat over het slaapgedrag bij jongeren. Zij ziet nog andere redenen waarom jongeren moeilijk de slaap vatten: "Ze zitten overdag te veel stil, waardoor ze 's avonds minder moe zijn. Of ze drinken 's avonds drankjes met suikers en cafeïne, zoals energiedrankjes, die net een stimulerende werking hebben. Heel wat jongeren hebben gewoon een slechte slaaphygiëne. Ze doen het tegenovergestelde van wat een goede slaap zou moeten bevorderen."    

9 tot 10 uur slaap

Een opgroeiende tiener heeft 9 tot 10 uur slaap nodig. Sommige slapen nog geen 8 uur, zo heeft Ann Vandendriessche in haar onderzoek bij 13 tot 15-jarigen vastgesteld. En dat tekort aan slaap wreekt zich. "Wie weinig slaapt, is sneller uit zijn humeur, wat tot conflicten kan leiden met de omgeving", zegt professor Pevernagie. "Slaapgebrek veroorzaakt ook concentratieverlies, wat bij studenten en scholieren tot slechtere studieresultaten kan leiden."  

"We zien ook dat mensen die weinig slapen, makkelijker ongelukjes hebben", gaat Ann Vandendriessche voort.  "En ze gaan ook vaker snacken of snoepen tussendoor. Op lange termijn zien we dan ook problemen als overgewicht en cardiovasculaire aandoeningen opduiken."

In haar doctoraatsonderzoek focust de onderzoekster op manieren om het slaapgedrag van jongeren te verbeteren. Zelf geeft ze alvast drie gouden tips: 

  • zet de smartphone minstens een uur voor het slapen gaan uit, 
  • beweeg voldoende gedurende de dag, 
  • en vermijd dranken met suikers en cafeïne.

"Ook raad ik aan zo veel mogelijk op dezelfde uren te gaan slapen en op te staan. Want alleen zo bouw je een regelmatig slaappatroon op."

Meest gelezen