Puigdemont roept Catalaanse onafhankelijkheid nog niet uit en wil dialoog met Madrid
CataloniëDe Catalaanse premier Carles Puigdemont heeft in het regionale parlement in Barcelona gezegd dat Catalonië het recht heeft om zich onafhankelijk te verklaren. Hij vraagt de parlementsleden daarom om een mandaat om de onafhankelijkheid uit te roepen. Tegelijkertijd wil hij de praktische gevolgen van de onafhankelijkheid meteen opschorten en wil hij dat internationale bemiddelaars een dialoog helpen opstarten met de Spaanse regering.
Puigdemont verklaarde in een toespraak Catalonië nog niet onafhankelijk, maar zei wel dat de regio met het referendum van vorige week zondag het recht op onafhankelijkheid heeft gewonnen. "Catalonië zal een onafhankelijke staat in de vorm van een republiek zijn." Daarom vroeg hij het parlement het mandaat om de onafhankelijkheid ook effectief uit te roepen.
Dialoog en bemiddeling
Maar Puigdemont stelde meteen ook voor dat het parlement de praktische gevolgen van de onafhankelijkheid gedurende "enkele weken" zou opschorten om de dialoog met Madrid alle kansen te geven. Hij deed daartoe een internationale oproep tot bemiddeling met Madrid. "Luister, misschien niet naar ons, maar naar andere mensen die om bemiddeling vragen". Hij beklemtoonde dat de conflicten met Spanje met onderhandelingen opgelost moeten kunnen worden. In tussentijd heeft Catalonië een "opgeschorte onafhankelijkheid".
Daarmee blies Puigdemont warm en koud tegelijkertijd. Ja, Catalonië moet een onafhankelijke staat zijn en zal dat ook zijn, maar eerst moeten onderhandelingen nog alle kansen krijgen. De plotselinge gematigdheid van Puigdemont is volgens waarnemers waarschijnlijk een gevolg van de groeiende angst in de regio dat de economie van Catalonië instort als het haastig de banden met Spanje en de EU verbreekt.
De regering in Madrid heeft nog niet op Puigdemonts toespraak gereageerd.
'Wij zijn geen delinquenten, wij zijn geen gekken, wij zijn geen plegers van een staatsgreep. Wij zijn normale mensen die willen stemmen'
"Europese kwestie"
"We beleven uitzonderlijke en historische momenten", zo begon Puigdemont zijn toespraak. De Catalaanse kwestie is ook een Europese kwestie, verzekerde hij. "De weg vooruit kan enkel democratie en vrede zijn." De premier bekritiseerde fel het optreden van de Spaanse politie, dat "enkel tot doel had paniek te zaaien". Maar toch konden "de razzia's, de cyberaanvallen en het geweld het referendum niet tegenhouden".
Puigdemont verzekerde dat "dit is geen persoonlijke kwestie" is. "Dit is het resultaat van 1 oktober, het onafhankelijkheidsreferendum", dat "een succes" was. Voor de premier had Spanje een referendum zoals in Schotland moeten toelaten, maar de dialoog is door Madrid volledig van de hand gewezen. "Miljoenen Catalanen vinden dat Catalonië een eigen staat moet zijn. Met de resultaten van het referendum heeft Catalonië het recht op onafhankelijkheid gewonnen."
Catalonië is altijd de economische motor van Spanje geweest, en heeft een heel belangrijke rol gespeeld in de pacificatie, modernisering en stabilisering van Spanje na de dood van dictator Franco, verzekerde Puigdemont.
Puigdemont sprak daarna onverwacht in het Spaans ook de andere Spanjaarden toe, om hen gerust te stellen. "Wij zijn geen delinquenten, wij zijn geen gekken, wij zijn geen plegers van een staatsgreep. Wij zijn normale mensen die willen stemmen. Wij hebben niets tegen Spanje en de Spanjaarden. Wij willen beter overeenkomen. Maar de huidige relatie werkt niet en is onhoudbaar."
Uur vertraging
De parlementszitting was op vraag van Puigdemont zelf met een uur uitgesteld. Volgens de Catalaanse regering gebeurde dat omdat er "internationale contacten" hebbben plaatsgevonden over bemiddeling in de kwestie, zo schreef het persbureau AFP. De Spaanse regering heeft die bemiddeling echter meteen verworpen, nog volgens AFP.
Volgens Euronews was Puigdemont in onderhandeling met Jean-Claude Juncker, maar de diensten van de Europese Commissievoorzitter ontkennen dat met klem. Eerder op de dag riep Europees president Donald Tusk Puigdemont op geen onomkeerbare stappen te zetten die de dialoog onmogelijk maken.
Mogelijk speelde ook onenigheid tussen Puigdemonts partij Junts pel Sí en de kleinere, maar radicale coalitiepartner CUP een rol. De CUP zou het niet eens zijn met Puigdemonts voorstel om de onafhankelijkheid enkel symbolisch uit te roepen en nog in dialoog te gaan met Madrid, en wil vandaag nog de onafhankelijkheid uitroepen. Zonder de CUP heeft de regering geen meerderheid in het parlement.
Onafhankelijkheid 'in fasen'?
De ogen van de hele wereld waren vanavond op Puigdemont gericht. Na het referendum van vorige week zondag werd algemeen verwacht dat Catalonië zich zou afscheiden van Spanje.
Partijgenoten van de Catalaanse premier Puigdemont hadden echter volgens Spaanse media op de valreep laten doorschemeren dat de Catalaanse premier de onafhankelijkheid zou uitroepen die mogelijk in fasen vorm moet krijgen.
Puigdemont kon volgens waarnemers zijn fanatieke separatistische aanhang niet teleurstellen. Maar hij zou ook het uit de hand lopende nationalistische project hebben willen afremmen vanwege de groeiende weerstand in Catalonië en in de EU.
Controles verscherpt
In en rond het Citadelpark, waar het parlement ligt, is de regionale politie massaal aanwezig, mogelijk om de regering-Puigdemont tegen de nationale politie te beschermen. In heel Barcelona staan grote schermen die de parlementszitting live uitzenden.
Als Puigdemont effectief de onafhankelijkheid uitgeroepen zou hebben, dan werd hij mogelijk meteen gearresteerd door de Spaanse politie.
De Spaanse nationale politie en de Guardia Civil hebben hun controles op belangrijke punten in Catalonië alvast verder verscherpt. De krant El Periódico berichtte dat er bij grensovergangen, op luchthavens, in stations en busstations meer agenten worden ingezet in verband met de politieke crisis in de noordoostelijke regio.
Ook worden veel agenten in burger op patrouille gestuurd om ervoor te zorgen dat bepaalde "knooppunten, strategische plekken en kritieke installaties" niet door de crisis lam komen te liggen.
Eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring is zinloos
Er is nood aan een dialoog tussen Spanje en Catalonië om uit de impasse te geraken, zeggen professoren Luk Van Langenhove (VUB) en Hendrik Vos (UGent) vanavond in een reactie op de verklaring van Puigdemont.
Beide professoren benadrukken dat een dialoog niet eenvoudig wordt, maar dat een eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring zeker geen oplossing is. "Puigdemont weet zelf ook dat dat geen optie is", zegt professor Europese politiek Hendrik Vos. "Er zouden misschien nog meer bedrijven uit Catalonië vertrekken, maar politiek gezien zou een eenzijdige onafhankelijkheid geen verschil maken. Puigdemont kan alleen maar hopen dat hij op de ene of andere manier een dialoog kan forceren, en hij moet ook zijn achterban, aan wie hij de onafhankelijkheid had beloofd, moed inspreken."
Een compromis zou kunnen zijn dat gepraat wordt over meer autonomie, of dat Spanje zou instemmen met een referendum over meer autonomie of zelfs onafhankelijkheid. "Het is wel zo dat hoe meer autonomie regio's krijgen, hoe meer ze op een staat beginnen te gelijken. Dat zou ertoe kunnen leiden dat andere landen het Catalaanse voorbeeld volgen", benadrukt Van Langenhove.
Madrid
De Spaanse minister-president Mariano Rajoy heeft niet meteen gereageerd op de toespraak van Puigdemont. Woensdagmiddag om 16 uur geeft hij zijn mening in het Spaanse Huis van Afgevaardigden.
De Spaanse vicepremier Soraya Sáenz de Santamaría zei laat op de avond dat het kabinet woensdagochtend bijeenkomt voor extra overleg. Ze gaf Puigdemont alvast te verstaan dat die terug moeten keren op het wettelijk pad en niet het recht heeft bemiddeling met de regering voor te schrijven. Een dialoog tussen democraten kan alleen plaatsvinden binnen de lijnen van de wet. Puigdemont heeft Catalonië in "het hoogste niveau van onzekerheid" gestort met zijn toespraak van iemand die "niet weet waar hij is, waar hij heen gaat of waar hij naartoe wil", zei Sáenz de Santamaría. Ze herhaalde ook nogmaals dat het referendum in Catalonië "niet heeft plaatsgevonden".
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Livios
Last van de tuinomheining van je buren? Dit zijn de regels omtrent vergunning, plaatsing en onderhoud
-
10
Joods rapport wijst op ergste uitbraak van antisemitisme sinds Tweede Wereldoorlog
Er is wereldwijd sprake van een forse opstoot van Jodenhaat sinds het uitbreken van de oorlog tussen Israël en de extremistische Palestijnse organisatie Hamas. Het gaat om “de ergste golf van antisemitische incidenten sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog”, zo staat in het jaarlijkse rapport van de universiteit van Tel Aviv en de Joods-Amerikaanse ngo ADL. -
Vrienden vinden auto van Vlaams koppel op Tenerife terug, met kleren en mes erin. Vriend: “Speurders willen niet veel kwijt, hopelijk is dat goed nieuws”
Op zaterdag is de auto van Laura Trappeniers (66) en Marc Olbrechts (71) op Tenerife teruggevonden, dat verneemt VTM NIEUWS. Naar de blauwe Opel Mokka was men sinds de verdwijning van het Vlaamse koppel op zoek. “Wij zijn opgelucht, maar hebben nog steeds veel vragen”, zeggen hun vrienden. -
-
PREMIUM3
75 jaar geleden stortte een van de beste voetbalploegen ooit neer, slechts één basisspeler bleef over
-
Federaal parket trekt dossier van vermoorde Laura Trappeniers en haar verdwenen echtgenoot op Tenerife naar zich toe
De bevoegde Belgische autoriteiten hebben gisteren besloten om het dossier van de op Tenerife vermoorde Laura Trappeniers (66) en haar nog altijd vermiste echtgenoot Marc Olbrechts (71) naar het federale niveau te tillen. Concreet kan het federaal parket nu ook onderzoeksdaden voorstellen aan het Spaanse gerecht en manschappen sturen. Het blijft voorlopig een mysterie wat er precies is gebeurd, stelt onze collega ter plaatse op het Spaanse eiland vast. -
Australische politie schiet geradicaliseerde 16-jarige jongen dood na mesaanval in Perth
In Perth, in het westen van Australië, is zaterdagavond een 16-jarige jongen doodgeschoten door de politie nadat hij eerder in een zuidelijke buitenwijk van de stad een dertiger had aangevallen met een mes. Dat meldt de politie. De man die werd neergestoken, ligt in een ernstige maar stabiele toestand in het ziekenhuis. -
Spaargids.be
Mag je het geld op de rekening van je kind als ouder zelf gebruiken? En wat kan je zoon of dochter (zonder dat jij het weet)?
-
Catalonië
"Spaanse politie houdt zich klaar om Catalaanse premier te arresteren"
-
PREMIUM30
Franky en Coen bakken al twee jaar frietjes aan het front in Oekraïne: “Raketten zijn veel te duur om aan ons karretje te verspillen. Maar die drones...”
Frituuruitbaters Franky van Hintum (55) en Coen van Oosten (51) uit Eindhoven trokken al vijftien keer voor een maand naar Oekraïne om er gratis frieten te bakken. Ze bedienen er tot 2.000 burgers en soldaten per dag. De rij voor hun kraam is vaak 100 meter lang. Vorige zomer overleefden ze een raketinslag, maar pas sinds hun laatste reis in maart bakken ze met bibberhanden. “Het is een drone-oorlog geworden. Vanaf nu is alles anders.” -
HLN Shop
Pollen in de lucht: deze toestellen voorkomen gesnotter
Ben je een hooikoortslijder? Dan kan je heel wat doen om klachten te voorkomen en verminderen: van vaker stofzuigen en een zonnebril dragen tot pillen slikken. Onder de efficiëntste wapens in de strijd bevinden zich ook luchtreinigers. HLN Shop focust op twee toestellen. -
Dode en gewonden bij schietpartij in voorstad van Parijs