"Michael Haneke is nog altijd even extreem"
Happy End is al de vierde film van Michael Haneke waarin Isabelle Huppert de hoofdrol speelt. Maar met het einde is de Française nog lang niet bezig. Integendeel: Huppert beleeft hoogdagen na de Golden Globe en – eindelijk! – haar eerste Oscarnominatie voor Elle. ‘En dat voor een film over verkrachting.’
In Happy End speelt Huppert Anne Laurent, CEO van een bouwbedrijf in Calais. Wanneer haar rebelse zoon, die depressief is en weigert in de familiebusiness te stappen, een scène maakt voor een vol restaurant, uit ze haar boosheid op even hilarische als brutale wijze: met een venijnige snok breekt ze zijn pink, net subtiel genoeg opdat niemand het zou zien.
“Anne doet haar best om een goede moeder te zijn”, zegt Huppert over haar personage, “maar ze pakt het helemaal fout aan. Dat maakt Michael Haneke heel duidelijk: hij idealiseert niemand en windt nergens doekjes om.” Toch vindt Huppert de familie Laurent niet eens zo ongewoon. “Elke familie is per definitie abnormaal, denk ik. De zoektocht naar liefde en affectie zorgt altijd voor spanningen. Gelukkig niet altijd in deze mate, maar toch.”
'De generatie van Anne is de meest wereldvreemde: zij wil de schone schijn bewaren en doet altijd alsof er niets aan de hand is'
Happy End is een portret van drie generaties die onder één dak wonen. Wat zegt de film volgens u over elk van hen?
Isabelle Huppert: “De oudste generatie draagt de grootste last. De opa gaat de dood tegemoet, voor hem is niets meer het redden waard. De generatie van Anne is de meest wereldvreemde: zij wil de schone schijn bewaren en doet altijd alsof er niets aan de hand is – die gebroken pink is daar de perfecte metafoor voor. Daarover gaat de film volgens mij ook: over al dat geweld dat verborgen moet blijven. Heel verstikkend. En dan is er nog de jonge generatie, die het fragielst is en haar problemen wel uitdrukt.”
U zei net dat Annes generatie wereldvreemd is. Wat bedoelt u daar precies mee?
“Ze zijn zich totaal niet bewust van het lijden van de anderen. Dat is een van Michaels stokpaardjes: hoe onwetendheid de westerse mens is over de realiteit van de rest van de wereld. Al tijdens de opnames van La pianiste, onze eerste samenwerking, zei hij me: ‘Besef je wel dat maar een zesde van de wereldbevolking ongeveer zoals wij leeft?’ Die gedachte obsedeert hem. Vandaar ook dat Happy End zich in Calais afspeelt, en dat er op een bepaald moment vluchtelingen in de film opduiken.”
La pianiste, Le temps du loup, Amour, Happy End: het is al de vierde keer dat u met Haneke samenwerkt. Hoe hebt u hem in al die jaren zien evolueren?
“Niet. (lacht) Hij is nog altijd even extreem en radicaal. Hij heeft een uitzonderlijk sterke visie. En hij zegt nog altijd even weinig als vroeger. (lacht) Of toch over de film. Michael geeft nooit uitleg over de personages, en dat verwacht ik ook niet van hem. Ik hou er sowieso niet van om alles ingefluisterd te krijgen, dat stuurt je vertolking te veel. Als de regisseur niets zegt, dan ligt alles open.”
Haneke staat erom bekend dat hij heel veel takes draait. Is dat nog steeds zo?
“Soms doet hij weinig takes, maar soms heel veel, dat klopt. Hij neemt graag zijn tijd. Vooral voor heel technische scènes, waar fysieke stunts moeten worden uitgevoerd. Dan moet alles er 100 procent echt uitzien, vindt hij. De scène met die gebroken pink in Happy End heeft bijvoorbeeld heel lang geduurd. Of het einde van La pianiste, waar ik mezelf met een mes in de schouder steek: dat hebben we wel 45 keer opnieuw opgenomen.”
Net als in Hanekes alzheimerdrama Amour speelt u ook hier de dochter van Jean-Louis Trintignant. Zijn personage vertelt op een bepaald moment ook hoe hij, net als in Amour, zijn demente vrouw verstikt heeft. Vanwaar die parallellen?
“Die gelijkenissen moet je vooral als een knipoog beschouwen. Michael laat graag kleine kruimeltjes achter, en dan is het aan de kijker om de link te leggen. Mijn personage in Happy End heeft bijvoorbeeld ook dezelfde naam als in Le temps du loup: Anne Laurent.”
'Michael Haneke neemt graag zijn tijd. Het einde van 'La pianiste', waar ik mezelf met een mes in de schouder steek, hebben we wel 45 keer opnieuw opgenomen'
U hebt er een bijzonder jaar op zitten: uw rol in Elle van Paul Verhoeven leverde u begin dit jaar een Golden Globe en zelfs een Oscarnominatie op. Moeilijk te geloven dat het nog maar de eerste keer was.
“Mijn films zijn al vaak in de VS uitgekomen, maar ik heb er inderdaad nog niet zoveel awards gekregen. (lacht)"
Hoe voelde het toen het eindelijk zover was?
“Het is natuurlijk prachtig, want je verwacht zoiets nooit. Maar ik vond het nog specialer omdat het uitgerekend met Elle gebeurde, die evengoed een gigantische controverse had kunnen uitlokken: ik bedoel, een film over verkrachting! Gelukkig hebben de meeste mensen hem heel goed begrepen.”
Maar waarom komt die erkenning er precies nu? Vindt u uw vertolking in Elle zelf ook uw beste ooit?
“Ik denk dat het veel te maken heeft met Paul Verhoeven (de Nederlandse regisseur van ‘Robocop’ en ‘Basic Instinct’, LTR): hij is toch nog altijd een grote naam in Amerika. Dat hielp natuurlijk. Maar of het nu mijn beste vertolking ooit is? Het is niet aan mij om daarover te oordelen.”
Veel actrices krijgen steeds minder werk naarmate ze ouder worden, maar u lijkt hoegenaamd geen last te hebben van uw leeftijd: u werkt meer dan ooit.
(plagerig) “Heb jij er last van misschien?”
'Mijn volgende film The Widow draai ik met Neil Jordan. Het zal fijn zijn om nog eens in Amerika te werken'
Krijgt u nu ook meer rollen aangeboden in Amerikaanse films?
“Ja, absoluut. Mijn volgende film The Widow draai ik met Neil Jordan (regisseur van ‘Interview with the Vampire’, LTR). Het zal fijn zijn om nog eens in Amerika te werken. Ik hou uitstekende herinneringen over aan mijn samenwerkingen met Michael Cimino, Curtis Hanson, David O. Russell en Hal Hartley. Geen mis lijstje eigenlijk, toch? (lacht)”
Happy End speelt nu in de zalen.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
