Direct naar artikelinhoud
Kunst

Russische oligarch moet alimentatie betalen en verkoopt Leonardo da Vinci voor vermoedelijk 100 miljoen euro

'Salvator Mundi' door Leonardo da Vinci.Beeld REUTERS

Slechts 45 pond leverde 'Salvator Mundi' op, toen het in 1958 opdook. Komende maand gaat het doek, waarvan later werd vastgesteld dat het van de hand van Leonardo da Vinci is, bij het veilinghuis Christie's onder de hamer. Verwachte opbrengst: rond de 100 miljoen euro.

Maar, zegt Loic Gouzer, de topman van Christie's, een nieuwe Leonardo ontdekken is nu eenmaal "zeldzamer dan een nieuwe planeet ontdekken".

Het doek, ongetwijfeld een van de meest begeerde kunstwerken die de jongste tijd op de markt zijn verschenen, wordt verkocht door Dmitri Rybolovlev. De Russische oligarch, die een fortuin verdiende met zijn kunstmestconcern, doet het van de hand om zijn scheiding te financieren. Naar verluidt moet hij zijn ex-vrouw Jelena, met wie hij 27 jaar getrouwd was, zo'n 2,5 miljard euro afstaan.

Rybolovlev, wiens fortuin op ruim 7 miljard euro wordt geschat, is de jongste tijd druk bezig zijn bezittingen om te zetten in liquide middelen. Het afgelopen anderhalf jaar heeft hij al verscheidene stukken verkocht uit de indrukwekkende kunstcollectie die hij met hulp van de Zwitserse kunstmakelaar Yves Bouvier opbouwde. Tegelijkertijd lijkt hij bezig zijn meerderheidsaandeel in AS Monaco te verzilveren. De voetbalclub heeft voor honderden miljoenen euro's aan topspelers verkocht, onder wie superster Kylian Mbappé, die voor 175 miljoen naar Paris Saint-Germain ging.

Dmitri Rybolovlev.Beeld AFP

Ook het 'Maison de l'Amitié', de kapitale villa in Palm Beach die Rybolovlev in 2008 voor 80 miljoen euro van Donald Trump kocht, moet eraan geloven. De protserige villa is inmiddels gesloopt, zodat de kunstmestkoning het aan de zee gelegen kavel in drie delen kan verkopen.

Rybolovlev kocht zo'n 40 kunstwerken, met een totaal prijskaartje van 1,6 miljard euro

Maar met de verkoop van zijn kunstwerken heeft Rybolovlev voorlopig weinig geluk. Geschat wordt dat hij er 250 miljoen bij ingeschoten is bij de verkoop van een reeks topstukken, zoals een Rothko, een Picasso, een Gauguin en een sculptuur van Auguste Rodin. Voor dat laatste beeldhouwwerk, 'L'Eternel Printemps', had hij 40 miljoen euro betaald. Vorig jaar bracht het nog maar 16 miljoen op.

Volgens Rybolovlev het bewijs dat hij is opgelicht door Bouvier, bij wie hij door een behulpzame kennis werd geïntroduceerd nadat zijn gezin zich in het Westen had gevestigd. De Zwitser, die een keten van belastingvriendelijke kunstpakhuizen exploiteert, wierp zich op als bemiddelaar die Rybolovlev tegen een commissie van twee procent zou helpen bij het aanleggen van een kunstverzameling. Later bleek dat hij niet alleen als makelaar optrad, maar zelf kunstwerken inkocht om die vervolgens met een flinke winst door te verkopen aan de Russische oligarch. In totaal kocht Rybolovlev via Bouvier zo'n veertig kunstwerken, met een totaal prijskaartje van 1,6 miljard euro.

Rybolovlev eist geld terug

Bouvier verkocht Rybolovlev 'Salvator Mundi' in 2013 voor 107 miljoen euro. Kort daarvoor had hij het via Sotheby's aangekocht voor 67 miljoen euro. Op een schilderij van Gustav Klimt maakte Bouvier naar verluidt 50 miljoen euro winst. Voor een Picasso die hij voor drie miljoen op de kop had getikt, zou hij de Rus een rekening van 21 miljoen euro hebben gepresenteerd.

Begin 2015 werd Bouvier in Monaco op verdenking van fraude gearresteerd, toen hij bij Rybolovlev langskwam om de verkoop af te ronden van Rothko's No.6 (Violet, Green and Red), die hij voor ongeveer 70 miljoen euro had gekocht en met 80 miljoen winst aan de miljardair probeerde door te verkopen.

Rybolovlev eist via de rechter ruim 850 miljoen euro terug van de kunstmakelaar, die alweer snel op vrije voeten kwam. Maar de zaak verloopt maar moeizaam, zeker nadat was uitgelekt dat de Russische miljardair had geprobeerd zijn invloed in het vorstendom te gebruiken om de autoriteiten onder druk te zetten om Bouvier in hechtenis te houden. Als gevolg van het schandaal moest de toenmalige minister van Justitie van Monaco aftreden.