In juni lag de gemiddelde elektriciteitsprijs voor gezinnen 7,14 procent lager dan het gemiddelde van de buurlanden (56,46 euro/MWh tegenover 60,80 euro/MWh). De Belgische gasprijs voor huishoudelijke afnemers lag in juni 7,01 procent hoger dan het gemiddelde van de buurlanden (26,50 euro/MWh tegenover 24,76 euro/MWh.

Kmo’s betaalden in juni bijna even veel voor stroom als hun collega’s in de buurlanden: 55,33 euro/MWh in vergelijking met 55,30 euro/MWh. Aardgas was voor de Belgische kmo’s 3,65 procent duurder (26,06 euro/MWh tegenover 25,15 euro/MWh).

Voor alle duidelijkheid: het gaat hier om de energiecomponent van elektriciteit en aardgas, dus zonder de kosten voor distributie en transport of heffingen. Als gekeken wordt naar die totale factuur, dan betalen gezinnen in België fors meer dan de buren in Nederland en Frankrijk, maar minder dan de Duitsers voor hun elektriciteit. De totale aardgasfactuur is goedkoper in België dan in de buurlanden.

Exit vangnet

Met het vangnetmechanisme wou de regering in 2012 voor particulieren en KMO’s de energieprijzen niet hoger laten liggen dan de gemiddelde prijs in Nederland, Duitsland en Frankrijk.

Als gevolg werden tussen 1 april 2012 tot eind 2012 de variabele energiecontracten bevroren. Vanaf 2013 kreeg de Creg opdracht die variabele contracten te controleren. Concreet ging het om de controle op de indexering van de contracten, de gebruikte indexeringsparameters en indexeringsformule en een vergelijking van de prijzen met die in de buurlanden. Energiebedrijven mochten geen ‘exotische paramaters’ - zoals oliegerelateerde parameters of parameters gelinkt aan de kostprijs van materialen en loonkosten - meer gebruiken voor de indexering van hun prijzen, maar enkel formules gebruiken die gerelateerd zijn aan de energiemarkt zelf.

Het vangnetmechanisme loopt nog tot eind 2017. Als er geen verlenging komt, mogen energiebedrijven wel weer allerlei parameters gebruiken, en mogen ze in principe weer maandelijks hun prijzen gaan indexeren. Nu mag dat maar driemaandelijks. De Creg wijst er wel op dat het vangnetmechanisme in het verleden geen marktverstorend effect heeft gehad.