Het personeel en de klanten van Ikea Anderlecht werden gisterochtend compleet verrast door een ‘flashmob’, een ludieke en vreedzame actie waarbij een groep mensen plotseling op een openbare plek samenkomt, daar iets ongebruikelijks doet en vervolgens weer verdwijnt.

“De actie was maandenlang in het grootste geheim voorbereid, via de sociale media”, zegt Camille, die zijn familienaam niet bekend wil maken. “Nee, niet om geheimzinnig te doen of om mij interessant te maken”, zo beweert de 36-jarige ingenieur. “Het draait hier niet om personen, maar om waar we voor staan: wij zijn de stem van het groeiende aantal burgers dat het beu is dat grote multinationals fiscale cadeaus krijgen waardoor onze overheid almaar minder kan investeren in scholen, mobiliteit, infrastructuur en gezondheidszorg.”

Politieke boodschap

“Kijk, we hadden evengoed AB InBev of Engie-Electrabel kunnen kiezen als doelwit, maar Ikea heeft natuurlijk een grote symboolwaarde en haalde de voorbije jaren geregeld de media met zijn fiscale spitstechnologie. Met de belastingen die Ikea jaarlijks ontwijkt, kan je een ziekenhuis met 350 bedden een heel jaar lang draaiende houden.”

Op zijn Facebookpagina berekende het collectief eerder ook al dat je met de belastingkorting die AB InBev in ons land weet te versieren, meer dan 6.000 verplegers en verpleegsters een jaar lang kunt betalen. “Bij miljoenen en miljarden kunnen mensen zich niet veel meer voorstellen, bij ziekenhuisbedden en verplegend personeel wél”, zegt Camille.

De actie heeft een duidelijke politieke boodschap: “Wij doen een beroep op het gezond verstand van de Belgische staat. De besparingen die de bevolking volop treffen, zijn te vermijden als de overheid de moed zou hebben om de bedrijven te belasten zoals het hoort, en de fiscale fraude harder zou aanpakken. Ik betaal fair mijn belastingen, en daar ben ik fier op. Ik zou willen dat ook de bedrijven hun deel van de inspanning leveren, gezien de enorme winsten die ze opstrijken.”

“Flauw”

Ikea-woordvoerster Annelies Nauwelaers kan niet bepaald lachen met de actie. “Als bedrijf staan wij altijd open voor dialoog. Maar daarvoor moet je natuurlijk met twee zijn. Deze actie was totaal niet aangekondigd en toen onze winkelmedewerkers probeerden te achterhalen wie de actievoerders waren, kregen ze geen antwoord: die mensen stonden zogezegd op hun anonimiteit. Dat vind ik zeer flauw van de organisatoren.”

Maar Camille – die met deze flashmob niet aan zijn proefstuk toe was: eerder was hij ook al betrokken bij soortgelijke acties tegen de vrijhandelsakkoorden TTIP en CETA – wuift die kritiek weg: “Wij zijn geen organisatie, geen vakbond en hebben geen banden met welke politieke partij dan ook. Dit is een initiatief van bezorgde burgers die eisen dat multinationals eindelijk de belastingen betalen die ze verschuldigd zijn. En wat die anonimiteit betreft: dat valt best mee, we hadden geen maskers op, hé!”