Jazztrompettist Dizzy Gillespie, de reus van de bebop, zou 100 zijn
De legendarische jazztrompettist Dizzy Gillespie is geboren op 21 oktober 1917. Hij was een van de grote vernieuwers van de jazz na de Tweede Wereldoorlog. Nadat hij aan de basis lag van de bop, bleef hij samenwerking zoeken met altijd andere jonge muzikanten, en werd hij een wegbereider van de fusion. Zonder Gillespie zou de jazz anders, saaier klinken.
John Birks "Dizzy" Gillespie uit Noord-Carolina begon trompet te spelen toen hij dertien was. In 1935 verhuisde hij om muzikale redenen naar Philadelphia. Vanaf 1940 speelde hij daar met toekomstige grootheden als Charlie Parker, Kenny Clarke en Thelonious Monk. Om den brode toeterde hij in het populaire orkest van Cab Calloway, maar na een spuw- en vechtpartij met de bandleader op het podium, kwam daar een eind aan.
Meteen na de oorlog koos hij muzikanten voor nieuwe ensembles om bebop te spelen. Dat leidde snel naar zijn eerste eigen big band. In de jaren 60 verwerkte hij Latijns-Amerikaanse en Afrikaanse invloeden in zijn composities en was hij een van de pioniers van de fusion.
De geknikte trompet en bolle wangen
Begin 1953 had Dizzy Gillespie een ongelukje waardoor zijn trompet geknakt werd. De hoorn stond in een hoek van 45 graden naar boven. Gillespie ontdekte dat zijn instrument enigszins anders klonk, en hij vond die sound vrij interessant. Het werd zijn handelsmerk, samen met zijn met lucht gevulde erg dikke bolle wangen.
Gillespie was een boeiende figuur, zonder in excentriciteit te vervallen. In 1940 trouwde hij met danseres Lorraine Willis. Ze bleven altijd samen en kregen negen kinderen. Hij was één keer presidentskandidaat, in 1964. Een journalist vroeg hem waarom hij dat deed.
"Omdat we een president nodig hebben", antwoordde hij. Later bekeerde zich tot het Bahai-geloof. In een aflevering van de "Cosby-show" speelde hij een muziekleraar. Zichzelf dus in zekere zin. Dat deed hij ook in de "Muppet-show". De visionaire muzikant kreeg kanker op zijn 75e en overleed in 1993, 76 jaar oud.
Manteca
De grootste hits van Gillespie zijn "Manteca", "Birk's works", "Con Alma" en "A night in Tunisia". Hij speelde tientallen elpees vol, ook met live-opnames, en verscheen in verscheidene muziek- en concertfilms. De grote verdienste van Gillespie is dat hij vernieuwende, complexe en niet-dansbare ritmes, melodieën, tempoveranderingen en akkoorden toegankelijk maakte voor een heel groot publiek, wereldwijd. Dat er ook humor in zijn muziek zat, hielp veel. Zo zong hij in de scat-stijl. Heerlijke kerel, die Dizzy Gillespie.
