Beste pers, wil je eens kijken naar het echte leven van armen en krakers?

De dagelijkse realiteit van dakloze mensen en mensen werkzaam met deze doelgroep lijken niet overeen te stemmen met de realiteit die in kranten en op televisie verschijnt.  Wat ik overdag, als straathoekwerker, zie en doe en wat ik diezelfde avond lees of in het nieuws zie, is me te verschillend.

Afgelopen weken vernamen we dat het OCMW van Antwerpen privébedrijven zou willen inzetten om te onderzoeken of steuntrekkers al dan niet onroerend goed in het buitenland hebben.  In diezelfde week crosten mijn collega’s en ik samen met cliënten rond om, onder meer, simpele medische kaarten te organiseren.  Een kaart die toegang geeft aan dringende medische zorg als daar zijn insuline, pijnmedicatie en dringende operaties. 

Deze kaart krijgen, wordt steeds moeilijker.  De gesprekken tussen sociaal assistent en cliënt waarvan we vaak getuigen zijn, gaan vaak over bewijzen en attesten om te zien of mevrouw x of meneer y, wel recht heeft op de kaart.  We willen de collega’s van het OCMW niet in een slecht daglicht stellen, maar is hun functie niet al te veel uitgehold tot controleur in plaats van hulpverlener? Moet er nu ook nog een bureau komen dat overzeese bezittingen controleert?

Ik vernam dat persoon x al meer dan 45 dagen wacht op een antwoord van een Brussels OCMW.  Dat is anderhalve keer de toegestane periode om een antwoord te krijgen. X stelde de vraag naar uitkering en medische kaart.  

Toen ik belde kreeg ik het antwoord dat X zich altijd naar de arbeidsrechtbank mag richten.  Als ik die procedure met X nu in september start, schat ik dat ze in februari zal worden behandeld. 

Met alle gegevens waarover ik en dus ook het OCMW beschik, ben ik voor 100% zeker dat hij een positief antwoord zal krijgen en dus recht heeft op een uitkering.  De rechtbank zal dit zeker bevestigen. Als je recht hebt op een OCMW, dan wil dat zeggen dat je niets van reserve hebt en dat je niemand hebt op wie je kan rekenen. 

Als het recht op uitkering je dan 45 dagen ontzegd wordt, dan is dat verdomd hard, onmenselijk.

Ik praat hiermee sjoemelen niet goed.  Fraude is fraude, en daar moet tegen worden opgetreden. Maar de OCMW-fraude waarvan ik via mijn job af en toe getuigen van ben, maakt maar zelden dat de “fraudeurs” hun uitkering boven de armoedegrens komt. 

Ik vraag me ook af wat ze denken te vinden met dit uit te besteden aan een soort van privédetectives?  Een stuk weiland met bijgebouw in het Atlasgebergte dat als het verkocht wordt, net niet het maandloon van een OCMW-voorzitter van een middelgrote stad evenaart? 

Mag alles een beetje in perspectief gezien worden alsjeblieft? Onlangs werd de antikraakwet gestemd. De emoties zaten goed om naar een verstrenging van kraken te werken.  We hadden de laatste maanden allemaal de beelden gezien van de Roma-gezinnen die woningen in het Gentse kraakten.

Het gebrek aan informatie over kraken en zelfs desinformatie die in de pers hierover de ether werden ingestuurd, was stuitend. Je kreeg bijna schrik om zonder iemand in je woonst achter te laten, naar de winkel te gaan uit schrik dat je bij je terugkomst een vreemd gezin in de living zou kunnen tegenkomen.  Paranoia!

In Brussel zijn er net geen 4.000 daklozen. Dat zijn mensen zonder toegang tot wat een privévertrek kan worden genoemd.  Die zitten letterlijk op straat, zitten in een onthaaltehuis of verblijven in een nachtopvang. En ja, ook enkele honderden (*) in Brussel alleen, gebruiken kraakpanden als tijdelijke woning. 

Intussen kampt ons hoofdstedelijk gewest met leegstand, extreem lange wachtlijsten om aan een sociale woning te geraken. Projecten Housing First vinden te weinig wooneenheden om de zwakste mensen mits begeleiding te laten wonen. Men slaagt er nog maar zelden in om mensen na een verblijf in een onthaaltehuis te laten landen in een betaalbare huurwoning.  Het woonbeleid in Brussel faalt. 

Met wat ik van echo’s opvang over de rest van het land, durf ik deze vaststelling met zekerheid doortrekken naar al onze centrumsteden.

Ik kon niet zeggen dat kraken de oplossing zal zijn om dit falend beleid op te vangen.  Maar wat het wel deed, is het aankaarten van deze wantoestanden. Daarnaast was het voor veel mensen de enige manier om een  veilig onderkomen te bekomen.

Kraakbewegingen viseren vooral overheden die leegstand in hun patrimonium hebben en grootbezitters.  De krakers van de Gésukerk indertijd, maakten dat de stadskanker die deze kerk met bijgebouwen vormt,  zichtbaar werd voor iedereen in Brussel en ver daarbuiten.

Wie werd er in 2013 zonder dat de huidige wet moest worden aangepast verjaagd? Juist, de krakers.

Wie mag een buurt verder laten verkrotten intussen? De eigenaar. 

Dat pand en de toestand waarin het zich nog steeds bevindt, is nog altijd een schande voor ons Brussels Gewest. Dit gebeurde onder de vorige wet.  Als het gerecht van oordeel was dat een pand moet worden ontruimd, dan werd het pand ontruimd, dit al tot voor deze nieuwe wet was gestemd.  

Wat werd er dan vooral wel met de nieuwe wet gewijzigd? Vanaf nu kan de kraker ook strafbaar worden gesteld. Diegene dus die wantoestanden aankaart, wordt gestraft, niet de wantoestand zelf. 

De sukkelaar die nergens anders terechtkan, omdat een overheid faalt om een degelijk woonbeleid uit te stippelen, die wordt daarbij ook nog eens gestraft, niet de falende overheid.  En dat is onrechtvaardig!

Dit heeft gevolgen voor de mensen die nu in kraakpanden wonen en voor mensen die sociale actie voeren.  Dit ontzegt mensen weeral eens een recht op wonen. 

Dit is een middel om repressief op te treden, daar waar voordien toch meer kans was tot dialoog!

(*)(587 mensen sliepen volgens cijfers van La Strada op 7 november 2016 in kraakpanden in Brussel.  Die avond was er een daklozentelling)

Diogenes is een Brusselse vzw die aan straathoekwerk doet. Straathoekwerk is een heel eigen manier van werken. Dat is uit je kot komen, op het terrein in contact gaan met mensen om uiteindelijk concrete dingen aan hun situatie te veranderen. De mensen voor wie we dit werk doen, zijn straatbewoners of mensen die de publieke en semipublieke ruimte als privéruimte gebruiken, en dan nog vaak op een voor hen of voor anderen problematische manier.  We zijn altijd op zoek naar eigenaars die huurwoningen (studio’s, appartementen, te huur willen aanbieden voor ons Housing First-werking Station Logement). Diogenes-vzw, Ninoofseplein 10, 1000 Brussel.

--

VRT Nieuws wil op vrtnws.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst.