VN: "Kansarmoede drijft jonge Afrikanen naar extremisme, niet hun geloof"
De VN-ontwikkelingsorganisatie (UNDP) heeft de voorbije twee jaar gesproken met 495 jonge Afrikanen die zich vrijwillig hadden aangesloten bij gewapende groepen als Boko Haram en Al Shabaab. De studie is de eerste in haar soort en toont aan dat de religieuze drijfveer veel kleiner is dan meestal wordt gedacht.
Tussen 2011 en 2016 zijn maar liefst 33.000 mannen, vrouwen en kinderen om het leven gekomen bij gewelddadige extremistische aanvallen. De Verenigde Naties willen de snelle opmars van dat geweld stoppen, maar daarom willen ze ook nagaan wat de jongeren in de handen van dat geweld drijft. Uit de studie blijkt dat de vele Afrikaanse jongeren die zich hebben aangesloten bij een gewapende extremistische groep, geen kansen hebben gekregen. Dat is de belangrijkste vaststelling van de studie van UNDP. Hun onderzoekers gingen luisteren naar 495 rekruten van groepen als Boko Haram en Al Shabaab.
Afkomst en kansen
De rekruten kregen vragen over hun gezinssituatie, hun religie, economische factoren en de invloed van de overheid op hun keuze. De meesten van hen wonen in afgelegen gebied, hun ouders en zijzelf hebben generaties lang ook figuurlijk aan de zijlijn gestaan. Als kind kregen velen van hen niet de kans om te studeren of om degelijk werk te vinden.
Frustratie dus, met werkgelegenheid als het ergste aangestipte pijnpunt. Ook van de overheid moesten ze niet veel verwachten. 83 procent gelooft dat die alleen de belangen van enkelingen behartigt. 75 procent vertrouwt de politici en de ordediensten niet. Meer nog, het was vaak de moord op of de arrestatie van een familielid of vriend die de jongere aanzette om de wapens op te nemen.
Religie minder belangrijk dan gedacht
Op de meerkeuzevraag over hun motieven, antwoordde 40 procent van de jongeren "religieuze ideeën". Ze willen deel uitmaken van "iets groters dan zijzelf", en ook hun religieuze leider heeft hen kunnen overtuigen. Maar, zegt UNDP, 57 procent van wie zich aansluit bij extremistische groepen weet weinig of niets af van de religieuze teksten, of leest ze nauwelijks. Meer nog, wie wél goed op de hoogte is van zijn religie, bijvoorbeeld door naar een religieuze school te gaan, maakt 32 procent minder kans om zich aan te sluiten.
"Mijn familie wist niet dat ik mij had aangesloten. Als je vastzit, is het moeilijk om naar andere meningen te luisteren. Je kan ook niet aanvaarden dat wat je doet verkeerd zou kunnen zijn. "
Vertrouwen opbouwen
UNDP roept regeringen op om op een andere manier extremisme aan te pakken dan alleen met repressie. Vooral op het plaatselijke niveau kan er veel meer worden gedaan om kinderen en jongeren op het rechte pad te houden. Steun aan gemeenschapsinitiatieven, de stem van plaatselijke gematigde religieuze leiders, kortom, vertrouwenspersonen in de omgeving van de jongeren, kunnen hen beter tegenhouden dan een militaire aanpak, zegt de VN-organisatie.
Lees hier het volledige UNDP-rapport "Journey to extremism in Africa"