Inpakkunstenaar Christo: "Een idee krijgen, kan iedereen. Het ook uitvoeren, dat is het moeilijkste"

De Bulgaars-Amerikaanse kunstenaar zet graag de puntjes op de i. Wanneer Christo & Jeanne-Claude. Urban Projects wordt voorgesteld als de eerste overzichtstentoonstelling op Belgische bodem, wijst Christo Vladimirov Javacheff (82) het hoofd van het Brusselse ING Art Center meteen terecht.

“Dit is geen retrospectieve, maar een focus op onze stadsprojecten. Verder heb ik niets met deze expo te maken.” Iets wat hij even later tijdens de persrondleiding wat afzwakt, wanneer hij de aanwezigen erop wijst dat elke tekening en maquette zijn eigen werk is. “Alles wat je hier ziet, is door deze twee handen gegaan.”

Ook ons interview wordt voorafgegaan door een duidelijke instructie. “Ik doe alles voor mijn kunst”, zegt Christo. “Dat wil zeggen dat ik niet wil praten over politiek, religie of andere kunstenaars. Alleen over mijn werk. Is dat egoïstisch? Allicht. Maar voor de rest heb ik géén tijd.”

Legitiem

Gek, want begin dit jaar zag hij nog af van een project in de VS, als protest tegen Trump. Zit er dan geen maatschappijkritiek in zijn werk, luidt onze poging om het tij te keren. “Elke interpretatie van ons werk is legitiem”, repliceert hij fors. “Kijk, ik ben zelf geen Duitser. Dus toen we het Rijksdaggebouw in Berlijn inpakten, kon ik niet weten wat dat voor de Duitsers zou betekenen. Maar het is niet mijn taak om op voorhand uit te zoeken wat mensen ervan zullen vinden.”

Dan maar een vraag over zijn partner Jeanne-Claude die in 2009 overleed, en sinds 1994 retroactief mede krediet kreeg voor al Christo’s concepten en installaties. Tijdens het bezoek gaf de kunstenaar aan nog steeds op nieuwe plannen te broeden. Signeert hij die dan onder eigen naam, of toch als duo?

“Alles wat ik doe, linkt naar het werk dat ik samen met Jeanne-Claude deed”, zegt hij. “Natuurlijk zou je het ene idee aan haar, en het andere aan mij kunnen toewijzen. Maar een idee krijgen is eenvoudig, dat kan iedereen. Ze ook uitvoeren, dat is het moeilijkste. En dat was ons ding.”

410.000 gekleurde olievaten

In totaal creëerde het koppel 56 projecten, waarvan amper 23 werkelijkheid zijn geworden. Welk van de overige 33 ideeën zou hij nog met eigen ogen gerealiseerd willen zien? “The Mastaba”, zegt Christo, terwijl hij op de houten stoel naast hem tikt. Dat moet het grootste kunstwerk ter wereld worden. Zijn vrouw en hij bedachten het project al in 1977 voor Abu Dhabi. Het megalomane werk moet uit 410.000 gekleurde olievaten bestaan. En volgens de man is de financiering rond.

“Voor ons was het altijd erg belangrijk dat de installatie precies daar, aan het Lege Kwartier, zou komen. Maar het kostte vooral tijd om iedereen daarvan te overtuigen. Nu, er steken al miljoenen dollars in dat project. We móéten het doen. En ik hoop het nog bij leven mee te maken.”

Van die financiering maakt Christo graag een erezaak. Naast kunstenaar is hij ook een prima zakenman, die de schetsen van zijn ideeën breed verkoopt en met die inkomsten nieuwe projecten realiseert. “Het kostte tien miljoen dollar om Central Park in New York te ‘huren’”, zegt hij over The Gates, het project waarbij in 2005 meer dan 7.500 oranje poorten met doeken werden geïnstalleerd. “Dat hebben we altijd uit eigen zak betaald. En het materiaal lieten we bekostigen door banken die wilden investeren in ons werk.” 

Daarom dus geen schroom om deze expo te huisvesten in de gebouwen van een financiële instelling.

25/10 tot 25/02/2018 in ING Art Center (Brussel), ing.be/art

Christo signeert op 25/10 in de expo (12-13.30 uur) en Taschen Store Brussel (17-19 uur).