Nieuwe iguanodon "met ongehoord grote tanden" opgegraven in Frankrijk
Een team van paleontologen heeft in Velaux-La Bastide Neuve, ten noordenwesten van Marseille, een nog onbekende en primitieve soort iguanodon opgegraven. Het meest opvallende kenmerk van de nieuwe soort, die Matheronodon provincialis gedoopt werd, zijn de erg grote tanden, die als gekartelde scharen zeer efficiënt moeten zijn geweest voor het grazen en het vermalen van plantaardig voedsel. Het onderzoek is gepubliceerd in het tijdschrift Scientific Reports.
De opvallende tanden werden na de opgravingen onderzocht door Koen Stein, postdoctoraal onderzoeker aan de VUB en vrijwilliger in het Koninklijk Instituut voor Natuurwetenschappen. Hij is gespecialiseerd in weefselonderzoek bij fossielen.
"De tanden van de nieuwe soort zijn ongehoord groot", zegt Stein. "Veel groter dan bij soortgelijke dinosouriërs die verwant waren met deze soort. Ze waren ongeveer zeven centimeter lang. Doorgaans is dat ongeveer de helft."
Voor zijn onderzoek zaagde Stein een tand in dunne coupes en maakte hij slijpplaatjes van die doorsnedes. "Uit nader onderzoek bleek dat de tanden veel groeilijnen vertonen, wat er op wijst dat ze bij leven van het dier bleven groeien en dus minder snel versleten dan bij veel gelijkaardige soorten planteneters uit dezelfde periode. Het glazuur is ook aanzienlijk dikker dan bij andere fossiele planteneters. Doordat de tanden in de bovenkaak enkel glazuur hebben langs de buitenkant en die van de onderkaak enkel langs de binnenkant, werden de tanden tijdens het eten vanzelf aangescherpt en gekarteld."
Het dier moet naar schatting een meter of vier groot zijn geweest, van snuit tot staart en leefde tijdens het Laat Krijt, zo'n 70 miljoen jaar geleden. "Het gebit van deze groep dinosauriërs was in een andere richting geëvolueerd dan die van hun tijdgenoten de hadrosauriërs of eendenbekdinosauriërs", zegt Pascal Godefroit, paleontoloog verbonden aan het KBIN. "Hadrosauriërs hadden een gesofisticeerde 'batterij' van kleine tanden, waarmee ze coniferen konden vermalen. Matheronodon en de andere Rhabdodontidae aten waarschijnlijk bladeren van palmbomen, die toen in Europa heel algemeen waren."
De Matheronodon provincialis is lid van de familie van de Rhabdodontiden. Deze familie is nauw verwant met de iguanodontiden. De soort werd genoemd naar Philippe Matheron, die in 1869 als eerste de resten beschreef van Rhabdodontiden. "Hoewel de nieuwe soort een primitieve verwant is van de iguanodons, is hij toch 50 miljoen jaar jonger", weet Stein. "Doordat Europa in die tijd een eilandenarchipel was, en er minder voedsel voorradig was, evolueerden soorten hier trager dan op grote landmassa's."
Stein trok deze zomer naar Aix-en Provence om er opgravingen bij te wonen van andere skeletdelen van dezelfde soort. "De dieren leefden in kuddes, waardoor bij een ramp soms een massagraf ontstond." De nieuw opgegraven lange beenderen worden nu onderzocht.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
HLN Shop
Op safari in de Benelux: vijf zinderende ervaringen om na te jagen
-
HLN Shop
Ga voor schoonheid én degelijkheid: in vijf stappen naar jouw ideale e-bike
Wie het aangename aan het nuttige wil koppelen bij het kiezen van een tweewieler, gaat voor een elektrisch exemplaar en raakt zo in één beweging ook razendsnel op zijn bestemming. Maar let op: de markt van de e-bikes evolueert continu en je zwemt in de keuzemogelijkheden. Waar moet je zoal op letten? HLN Shop haalt vijf aandachtspunten aan. -
Jobat
Hoe herken je een toxische baas en wat doe je ertegen? “Hij zal altijd druk bezig lijken, maar toch ook micromanagen”
Welzijn op het werk krijgt vandaag meer aandacht dan ooit. Experts moedigen je aan om kritisch na te denken over je leidinggevende en op te komen voor jezelf en je team. Goed leiderschap is dan ook van cruciaal belang voor de prestaties die je levert en hoe je je voelt op de werkvloer. Maar wat kan je als medewerker doen als jouw leidinggevende je belemmert om goed – en graag – te werken? Welzijnsmanager Elisabeth Van Steendam legt het Jobat.be uit. -
-
Ook vandaag regen en felle wind, maar is er beterschap op komst? “Dit weekend zal de zon zich af en toe laten zien”
-
Prachtige halo gespot: maar betekent die kring rond de zon ook regen in de ton?
Vanmiddag werd er op vele plaatsen een prachtige kring rond de zon gespot, een zogenaamde halo. Maar hoe ontstaat dit weerfenomeen precies? En klopt de weerspreuk ‘een kring rond de zon is regen in de ton’? -
KIJK. 5.500 jaar oude skeletten die in Frankrijk opgegraven zijn, blijken van vrouwen die brutaal aan einde kwamen
Volgens onderzoekers zijn twee skeletten die opgegraven werden in Saint-Paul-Trois-Châteaux, in het Zuidoosten van Frankrijk, levend begraven met een maffioze foltertechniek. De skeletten werden al in 1985 opgegraven, maar volgens de archeologen is er nu pas zekerheid wat er met de twee vrouwen gebeurd is. Wellicht waren ze een menselijk offer om de gewassen goed te laten groeien. -
8
WEERBERICHT. Dit weekend eindelijk zachter, volgende week ronden we kaap van 20 graden
-
Familieband opsporen via DNA-databank kan al vanaf volgend jaar
-
WHO “enorm bezorgd” over groeiende overdracht vogelgriep naar nieuwe diersoorten: “buitengewoon hoog” sterftecijfer bij mensen
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is “enorm bezorgd” over de toenemende overdracht van de H5N1-variant van het vogelgriepvirus naar nieuwe diersoorten. Bij de mens is er sprake van een “buitengewoon hoog” sterftecijfer. Meer dan de helft van wie besmet raakt, overleeft het niet. -
PREMIUM
Baanbrekend onderzoek ontdekt hoe we astma mogelijk kunnen voorkomen in de toekomst: jouw belangrijkste vragen beantwoord
Naar lucht happen terwijl je snel en piepend ademhaalt. Iedereen kan zich wel iets voorstellen bij een astma-aanval. Een nieuw wetenschappelijk onderzoek in het vooraanstaande tijdschrift Science heeft nu aangetoond hoe de vernauwing van de luchtwegen zorgt voor ontsteking en slijm. Met deze nieuwe kennis kunnen we astma mogelijk voorkomen in de toekomst. HLN-wetenschapsexpert Martijn licht toe wat de wetenschappers precies zijn te weten gekomen in deze wetenschappelijk studie. -
PREMIUM
Zo’n 40.000 Belgen leven met parkinson. Kunnen we de hersenaandoening ooit genezen?