"Technisch onhaalbaar. Het kan niet." Lenneke Ruiten zingt aartsmoeilijke aria in opera "Lucio Silla"
De Munt pakt uit met de opera "Lucio Silla" van Mozart. Die is berucht vanwege een onmogelijk aria, die nauwelijks te zingen is met een menselijke stem. Maar de Nederlandse sopraan Lenneke Ruiten waagt er zich toch aan.
Wolfgang Amadeus Mozart was een muzikaal wonderkind. Hij schreef de opera "Lucio Silla" toen hij nog maar zestien jaar was - en het was al zijn derde opera. Misschien had het met zijn onervarenheid te maken, of misschien was hij overmatig ambitieus, maar in "Lucio Silla" zit een beruchte aria die onmenselijk moeilijk is om te zingen.
Het kan niet. De boog is te groot.
In "Ah se il crudel periglio", een aria uit de tweede akte, schreeuwt hoofdpersonage Giunia haar angst en haar wanhoop uit. Dictator Lucio Silla liet eerst haar vader ombrengen, en bedreigt nu ook haar geliefde Cecilio.
Sopraan Lenneke Ruiten: "De moeilijkheid in deze aria zit 'm hierin: hij is ontzettend lang, heel hoog, heel laag, en hij is vooral ontzettend snel. Eindeloze coloraturen, en met name die eindeloze coloraturen zijn in feite technisch onhaalbaar. Het kan niet. De boog is te groot."
Je moet een beetje faken met de ademhaling, hier en daar een nootje weg, en dan snel even een hapje lucht.
Alle sopranen die de rol zingen moeten dus een oplossing vinden om dat onmogelijke obstakel te omzeilen. Lenneke Ruiten: "Je moet een beetje faken met de ademhaling, hier en daar een nootje weg, en dan snel even een hapje lucht en dan door... En dan is het uiteindelijk, met een goeie conditie en een goeie concentratie nét haalbaar - totdat je echt helemaal buiten adem bent."
Eigenlijk speelt "Lucio Silla" in de Romeinse tijd, maar regisseur Tobias Kratzer koos voor een eigentijdse enscenering in deze Munt-productie. Het verhaal eindigt met een verrassing. De wrede dictator draait plots helemaal bij, laat Giunia's geliefde leven, en geeft hem zelfs toestemming om met Giunia te trouwen. Hij is tot het inzicht gekomen dat vergevensgezindheid en deugd zwaarder wegen dan macht en glorie. Hij treedt zelfs af als dictator, en geeft de Romeinen hun vrijheid terug. Eind goed, al goed.
"Lucio Silla" is nog te zien in de Muntschouwburg in Brussel tot 15 november.