Schrijvers en uitgevers willen dat fotokopieerwet bijgestuurd wordt

Schrijvers en uitgevers hebben vragen om de nieuwe fotokopieerwet bij te sturen. Door de wetshervorming die begin dit jaar in werking trad, kijken ze naar eigen zeggen aan tegen een miljoenenverlies. Onder anderen Pieter Aspe, Walter Van den Broeck, Lieve Blanquaert en Tom Lanoye steunen de oproep die vanochtend officieel gedaan werd op de Boekenbeurs in Antwerpen.  

De wetgeving is begin dit jaar veranderd. "In het oude systeem werd er in 2015 zo'n 24 miljoen euro geïnd", legt Kurt Van Damme,  juridisch directeur van Reprobel, uit. Die vergoedingen kwamen van de fotokopieerapparatenvergoeding (zo'n 14 miljoen euro) en van de vergoeding op fotokopieën (zo'n 10 miljoen euro)." Die apparatenvergoeding zat vroeger in de aankoopprijs van een fotokopieermachine of multifunctioneel toestel.  "De apparatenvergoeding is nu volledig geschrapt en de wetgever probeert dat te compenseren door de kopievergoeding bijna te verdrievoudigen. Maar dat kan het afschaffen van de apparatenvergoeding helemaal niet compenseren. Mensen hebben hierdoor ook de neiging om hun kopieën te onderdeclareren (ze geven mnider kopieën aan, maar er wordt wel nog altijd even veel gekopieerd)."

Volgens Van Damme had het oude systeem (met de fotokopieerapparatenvergoeding) mits een aantal bijsturingen ook kunnen blijven bestaan.  "Alle auteurs en uitgevers worden getroffen door de nieuwe wet. Maar het effect is het sterkst bij de minder commercieel succesvolle (het gros dus) en de beginnende auteurs waardoor veel auteurs dreigen af te haken", benadrukt Van Damme. "Voor kleinere uitgevers is de reprografievergoeding vaak het verschil tussen rode en zwarte cijfers, bij grotere bedrijven dreigt acuut banenverlies."

Tom Lanoye: "Dit is geen gezonde situatie"

"Het is een heel technische zaak", zei Tom Lanoye vanochtend ook al in "De ochtend" op Radio 1.  "Ik kan iedereen aanraden om te surfen naar de website voorwathoortwat.be. Dat zegt het al een beetje. Die reprografiewetgeving is ooit ontstaan omdat er geen fatsoenlijke bibliotheekvergoeding bestond. Hoe langer hoe meer wil men dat de schrijver een ondernemer wordt, maar voor de rest rekent de overheid de hele tijd op het romantische model van de 19e eeuw waarbij de schrijver geen ondernemer is. Ze moeten wel weten wat ze willen en op dit moment moet men dat herbekijken. De consument betaalt meer en diegene die auteursrechtelijk vergoed moet worden,  ontvangt minder, dat is geen gezonde situatie. "

Jaarlijks worden er in België meer dan een miljard pagina's gekopieerd.  "Van bibliotheken waar boeken gratis worden uitgeleend, zou je kunnen zeggen: dat is door de staat georganiseerde piraterij, maar daar heb ik geen zin in. Ik vind dat heel belangrijk dat bibliotheken bestaan en dat er lezers worden bijgemaakt. Boeken worden wel hoe langer hoe meer gekopieerd en gepirateerd en het auteursrecht is een deel van ons loon.  Elke sector zal toch zeggen, wanneer je een deel van je loon kwijtspeelt, waarom is dit en hoe kan het dat de staat dat zo organiseert?"  

"We hebben een liberale minister van Cultuur (Sven Gatz, nvdr) met een geweldig groot hart voor de ondernemer, dus ik neem aan dat er wel een gesprek zal komen", zegt Lanoye.  "Het is vooral voor de aankomende, jonge auteurs belangrijk. Een auteursloon wordt samengesteld uit veel verschillende dingen (boeken, columns, optredens, ...). Langzaam bouw je dat op. Als er een ding uit wegvalt, of flink vermindert, is dat voor beginnende auteurs echt moeilijk. Het is een puzzelstuk dat het iets makkelijker zou maken om een moderne auteur te zijn."

Meest gelezen