Met Filip en Mathilde op staatsbezoek naar India, in vijf vragen

India is geen onbekend land voor Filip en Mathilde. Ze zijn er samen al twee keer geweest, in 2005 en 2010, op economische missie. Filip is er ook twee keer alleen geweest, ook op economische missie, in 1998 en 1995. Ze hebben goeie relaties met Indiase leiders.

Huwelijksgeschenk voor koningin Elisabeth

Het laatste staatsbezoek dateert van 2008, toen met Albert en Paola. Boudewijn en Fabiola waren er op staatsbezoek in 1970. En koning Albert I is er geweest samen met koningin Elisabeth in 1925. De reis was een huwelijkscadeau van het Indiase staatshoofd aan koningin Elisabeth, toen ze 25 jaar getrouwd waren, omdat zij gefascineerd was door India, op cultureel vlak. Ze heeft in Brussel yogalessen gevolgd, bij een van de eerste professoren die naar hier kwam uit India.

Een staatsbezoek is altijd op uitnodiging van het land dat gastheer is. In dit geval op uitnodiging van de Indiase president Pranab Mukherjee. Het is wel zijn opvolger die ons koningspaar zal ontmoeten, Ram Nath Kovind, die op 25 juli dit jaar president werd.

Speciaal dit jaar is dat België en India ‘70 years of friendship’ vieren, 70 jaar vriendschap. India werd onafhankelijk in 1947, meteen sinds dat moment was er diplomatiek contact tussen beide landen, en dat contact gaat van “zeer goed tot optimaal”.

Filip en Mathilde plannen twee staatsbezoeken per jaar, eentje binnen Europa en eentje buiten Europa. In maart ging ons koningspaar naar Denemarken. Vorig jaar gingen ze naar Nederland en Japan, het jaar daarvoor naar Polen en China. China was Filips vuurdoop qua staatsbezoeken, sinds z’n aantreden in 2013.

In totaal zijn er 174 deelnemers, onder wie 5 ministers en 1 staatssecretaris, 84 zakenmensen, 13 rectoren of bazen uit de academische wereld, en 30 persmensen.

Filip vertrekt geflankeerd door politici, en niet de minste. Voor de federale regering minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders, bijgestaan door Staatssecretaris voor Buitenlandse Handel Pieter De Crem. Nieuw sinds Filip koning is, is dat ook de regio’s mee mogen op staatsbezoek.

En dus tekenen ook de ministers-presidenten present: Geert Bourgeois voor Vlaanderen, Rudi Vervoort voor Brussel, Willy Borsus voor de Waalse regering en Rudy Demotte voor de Franse gemeenschapsregering (de Waals-Brusselse Federatie). De Duitstalige Gemeenschap gaat niet mee.

Belgische knowhow promoten

Ook nieuw onder Filip is dat staatsbezoeken ook een economische missie zijn geworden, en dus gaat er een grote academische en handelsdelegatie mee. Bedoeling is ons land en de knowhow van Belgische bedrijven en universiteiten te promoten in India, want Filip wil daar niet alleen protocollaire dingen doen. Hij wil dat zijn bezoek iets opbrengt voor onze economie.

India is nu al een belangrijke handelspartner van ons land. Wij zijn binnen de EU de tweede belangrijkste exporteur naar India en de derde belangrijkste importeur. We voeren vooral edelstenen en edelmetalen uit, diamant dus, goed voor 80% van onze export. Ook de Belgische farma-industrie exporteert geneesmiddelen en vaccins.

Diamant is ook het belangrijkste wat we invoeren uit India, goed voor 41% van onze import. (voor facts and figures over India: zie grafiek helemaal onderaan in dit bericht). Verder halen we er onedele metalen, chemische producten en textiel. Het staatsbezoek focust op diamant, maar ook op technologie, duurzame steden, innovatieve industrie, toerisme naar België.

Case: Technologiebedrijf Barco

Een van de bedrijven die meegaan naar India en er vroeger ook al bij waren, is technologiebedrijf Barco, met hoofdzetel in Kortrijk.

“Wij gaan niet per definitie mee op alle staatsbezoeken” zegt Carl Vanden Bussche, chef Investor Relations bij Barco. “We zijn selectief. Maar naar India gaan we graag mee, met onze CEO, Jan De Witte. India is een belangrijk land voor ons vanuit commercieel perspectief maar ook omwille van onze sterke lokale aanwezigheid met R&D activiteiten en productie. Commercieel vertegenwoordigt Azië meer dan een derde van onze omzet, en India is daarin geen onbelangrijke component.”

“We doen niet het hele staatsbezoek mee,” legt Vanden Bussche uit. “De themadag over smart cities hebben we wel bewust gekozen. Op die themadagen kunnen we dan in contact komen met andere spelers, met mensen die op zoek zijn naar oplossingen bijvoorbeeld, die wij kunnen bieden. In de context van het staatsbezoek neemt onze CEO ook de tijd om onze mensen ter plaatse te zien en met klanten te spreken. Zo kunnen we de deelname aan zo’n staatsbezoek en de buitenlandse trip optimaal benutten.”

Marktwaarde van de koning

“Zonder het belang te overschatten kan een staatsbezoek met de koning of een bezoek met de premier wel een katalysator zijn en onderhandelingen of overeenkomsten versnellen. Of een deur openen om samen te werken in de toekomst,” beaamt Vanden Bussche. “Het bezoek van premier Michel aan China in 2016 was bijvoorbeeld een mooie aanleiding om de ondertekening van een joint venture te officialiseren. Maar zoiets komt niet out of the blue...”

Wat is de marktwaarde van onze koning? “In landen als China, Japan of India geeft een bezoek met de koning toch een extra dimensie aan een staatsbezoek. Dat belang speelt allicht meer in landen in het Verre Oosten, dan bijvoorbeeld in Westerse landen.”

Heel veel. De agenda zit overvol, om zoveel mogelijk te leren van India en ons land te promoten.

Er zijn de protocollaire activiteiten: Filip en Mathilde worden ontvangen door de Indiase president, en dat gebeurt met veel grandeur, en Filip heeft babbels achter gesloten deuren met de Indiase premier en andere politici. Daarbij zijn ook onze politici van de partij.

Smart cities en diamant en empowerment

Daarbuiten zijn er business forums, seminaries en workshops. Filip volgt de harde economische, zoals die over smart cities, een van zijn dada’s. Ook die over de industrie 4.0, en over de diamant, ons belangrijkste exportproduct naar India, en ook ons belangrijkste importproduct. En Mathilde focust op softere topics, zoals empowerment, van vrouwen en kinderen en van mensen die het moeilijk hebben. En ze volgt onderwijs en volksgezondheid en toerisme.

Taj Mahal zonder toeristen

Cultuur beleven ze samen. Indiase cultuur, met een bezoek aan de iconische Taj Mahal, het wit marmeren mausoleum in Agra, op een half uur vliegen van New Delhi. Filip en Mathilde nemen er samen met de delegatie speciaal het vliegtuig voor, en tijdens hun bezoek zal de Taj Mahal gesloten zijn voor andere toeristen.

Maar ook de Belgische cultuur komt aan bod, met een concert van Scala & de Kolacny’s dat ons land aanbiedt aan India. En ook een mix van de twee, met Bollylicious, een show van dansen uit Bollywood (het Indiase Hollywood) opgevoerd door een dansgezelschap uit Gent.

Power lunches, high teas, recepties

En tussen alle events door wordt er vooral genetwerkt, tijdens power lunches of high teas of recepties of bij het ontbijt. Want daar draait het om tijdens een staatsbezoek: relaties. In de politiek, én in business, of die nu economisch, academisch of cultureel geïnspireerd is.

Het hele staatsbezoek is strikt getimed, tot op de minuut. Niemand is verplicht om alles mee te volgen, en dat lukt ook niet met bij momenten parallelle programma’s voor koning en koningin of voor politici en zakenmensen. Kiezen moet, maar als je kiest om mee te doen, moet je mee in het gelid.

Met busjes gaat het van hot naar her. En zeker als die in de motorcade zitten, dus in de slipstream van de koning, is laat komen geen optie. De koning wacht niet. Zo zit de pers in New Delhi mee in de motorcade voor de rit naar de luchthaven, voor de vlucht naar Mumbai. Bij de briefing voor de pers was de boodschap van het paleis duidelijk: "Als je dan niet in de bus zit, heb je een probleem."

Eén avondje vrij

En hoe vrij kunnen Filip en Mathilde bewegen op het staatsbezoek? Eén avondje hebben ze vrij tijdens het officiële programma. Voor een romantische uitstap? Of is dat het moment om met de kinderen te bellen?