Koningin, popster of multinational, belastingen omzeilen doen ze allemaal
De Queen of Pop en de echte Queen: allebei duiken ze op in Paradise Papers, het nieuwste dossier rond belastingontduiking van het Internationaal Consortium van Onderzoeksjournalisten. Maar ook hippe bedrijven zoals Apple en Uber blijken liever zo min mogelijk belastingen te betalen.
Appleby, spil in de Paradise Papers
De Paradise Papers zijn gebaseerd op gegevens die gehackt werden en afkomstig zijn van diverse filialen van het het bedrijf Appleby. Dat is een van de meest prestigieuze offshoreadvocatenkantoren ter wereld, opgericht in 1898 in Bermuda. Het kantoor is uitgegroeid tot een toonaangevend bedrijf met een wereldwijd netwerk van advocaten, accountants, bankiers, die thuis zijn in de wereld van offshorevennootschappen en bankrekeningen. Die hebben meestal slechts één doel: het oprichten en beheren van vermogens voor klanten die belastingen willen ontwijken of hun financiën geheim willen houden.
Appleby noemt zichzelf de zuivere in de poel die de offshore-industrie is. "We leveren innovatief, tijdig en ethisch advies", aldus een bedrijfsbrochure van Appleby.
Het kan vooraanstaande klanten en banken tot zijn bestand rekenen, zoals Citigroup, HSBC en Credit Suisse, en accountingfirma's zoals KPMG, Ernst & Young en PricewaterhouseCoopers.
Appleby voelde een paar dagen geleden de bui al hangen en waarschuwde sommige klanten preventief. Toen al liet de firma weten alle aantijgingen onderzocht te hebben maar niks illegaals te hebben vastgesteld "noch bij onszelf, noch bij onze klanten".
De bedrijven
Nike, Apple, Facebook, BNP Paribas en DHL: de Paradise Papers leiden naar een waslijst van ’s werelds grootste bedrijven. Elk product dat u koopt, lijkt wel naar een exotische belastingconstructie te leiden.
De Franse econoom Gabriel Zucman schat dat multinationals over de hele wereld elk jaar meer dan 600 miljard euro verschuiven naar constructies in belastingparadijzen, zo schrijven de onderzoeksjournalisten.
Apple is bijvoorbeeld gaan rondshoppen voor een nieuwe belastingconstructie in de Caraïben nadat het zijn constructie via Ierland had moeten opdoeken. Vorig jaar gaf de Europese Commissie Apple daarvoor nog een boete van 13 miljard euro.
de Paradise Papers leiden naar een waslijst van ’s werelds grootste bedrijven. Elk product dat u koopt, lijkt wel naar een exotische belastingconstructie te leiden
Nog pittiger zijn de onthullingen rond Facebook en Twitter. Uit de Paradise Papers blijkt dat Yuri Milner, Russisch miljardair en belangrijk investeerder in de twee sociaalnetwerkmastodonten, financiële banden had met twee bedrijven die eigendom zijn van de Russische overheid.
De linken tussen Milner, Twitter en Facebook waren al bekend. Maar zijn relatie met de financiële instellingen van het Kremlin worden nu pas onthuld. Indicaties dat het Kremlin invloed kreeg over Twitter en Facebook zijn er volgens het onderzoek niet.
De bekende namen
Net zoals bij vorige onthullingen over belastingontduiking duiken ook nu weer tal van bekendheden op die belastingen proberen te omzeilen. De meest opvallende bekende naam in Paradise Papers is die van de Britse Queen. Zij zou via het hertogdom van Lancaster geld gestort hebben in een fonds op de Kaaimaneilanden dat via daar belegd werd in onder andere een drankenhandelaar en een winkelketen in meubels en huishoudartikels.
Vanzelfsprekend kwam er geen reactie van het paleis. Het hertogdom reageerde wel, maar zei uit de lucht te vallen en niet te weten dat ze al twaalf jaar lang in bepaalde bedrijven investeerden.
Naast echte royalty – ook de Jordaanse koningin Noor ontdook wat belastingen – duiken in de Paradise Papers ook showbizzroyals op: onder anderen Madonna en Bono. Voor Bono is het niet de eerste keer dat zijn naam in dit soort dossiers staat. Dit keer blijkt hij via Malta, waar 5 procent belasting volstaat, geïnvesteerd te hebben in een Litouws shoppingcentrum. Zijn woordvoerster haastte zich om te verklaren dat Bono "een passieve, minderheidsinvesteerder was en dat het bedrijf in 2015 werd opgeheven".
Madonna zou dan weer via een belastingparadijs investeren in medische apparatuur. De Queen of Pop reageerde voorlopig niet.