OPINIE: "Glimlach tegen Rajoy, en hij gooit je in de gevangenis. Glimlach tegen de Europese leiders, en ze wenden kil en harteloos het hoofd af"

Ongeveer 75 km ten zuidoosten van Madrid bevindt zich de streng beveiligde gevangenis van Estremera. Het is een ultramodern penitentiair complex met plaats voor 1.500 gevangenen. Eén van de gedetineerden daar heb ik een paar keer persoonlijk ontmoet.

Het gaat om Raül Romeva, de minister van buitenlandse zaken van Catalonië. Vorig jaar sprak ik hem in een Brussels café. Het bleek een bevlogen man. Wel wat te soft naar mijn smaak. Wij willen op een democratische en geweldloze wijze onafhankelijk worden, zei hij. Het is de revolutie van de glimlach.

Hij klonk ook een tikkeltje naïef. Hoe zit het met de Europese Unie, vroeg ik hem. Die zullen een onafhankelijk Catalonië toch nooit aanvaarden? Als voormalig Europarlementslid voor de groenen heb ik goede contacten in de Commissie, maakte hij zich sterk. De Europese vrienden zullen eerst of laatst wel bijdraaien.

Het kwam niet als een verrassing dat Romeva en zijn collega-ministers vorige week werden gearresteerd. Maar ik was er toch niet goed van.

Onwillekeurig betrek je dat op jezelf. Ik beeld me in dat ik voor een Brusselse rechtbank moet verschijnen. “Meneer Maddens, in uw opiniestukken hebt u zich schuldig gemaakt aan opruiing tegen de Belgische staat. U pleit ervoor dat het Vlaams Parlement de Belgische grondwet opzij zou schuiven. U hebt via een eigen doctrine geprobeerd om het land te destabiliseren. Wegens de ernst van de feiten en de mogelijke gevangenisstraf van dertig jaar vorder ik uw onmiddellijke aanhouding.” En dan word ik een geblindeerde politiecombi naar de gevangenis van Vorst overgebracht…

In de Spaanse pers lekten allerlei smeuïge details uit over de internering van de ministers. Ze werden op hun rug geboeid. In de gevangenis aangekomen werden eerst hun vingerafdrukken genomen. Daarna moesten ze zich ontkleden en werden ze naakt gefouilleerd, een procedure die normaal is voorbehouden voor zware criminelen. Ze werden bespot door de politieagenten van dienst. Het was een vernederende calvarie. President Puigdemont weet wat hem te wachten staat als België hem uitlevert.

En de Europese vrienden van Romeva? Die hadden duidelijk niet veel zin in het verhaal. Als een automaat blijft de woordvoerster van de Europese Commissie altijd maar hetzelfde riedeltje herhalen: dit is een interne Spaanse aangelegenheid, niets mee te maken.

Hoe lang zal de EU dit nog kunnen volhouden? Zullen er eerst doden moeten vallen? Wacht Europa tot er concentratiekampen verschijnen in Spanje? Allicht moet er eerst iets veel ergers gebeuren: een negatieve impact van de Catalaanse crisis op de economie in Spanje en elders. Want finaal is het enkel dat wat de Europese leiders interesseert, alle blabla over waarden en mensenrechten ten spijt.

Het lot van Raül Romeva heeft iets diep tragisch. Waar staat die brave man nu met zijn “revolutie van de glimlach”? Glimlach tegen Rajoy, en hij gooit je in de gevangenis. Glimlach tegen de Europese leiders, en ze wenden kil en harteloos het hoofd af.

En wij? We zijn vandaag allemaal Catalanen.