Unieke Hollandse kaart van Australië en Zuidoost-Azië uit 1663 in volle glorie hersteld
De Nationale Bibliotheek in Canberra stelt een unieke Hollandse landkaart van Australië en Zuidoost-Azië uit 1663 tentoon. De kaart is in 2010 in Zweden ontdekt en is grondig gerestaureerd.
"Archipelagus Orientalis, sive Asiaticus" ("Oosterse of Aziatische archipel"): zo heet de kaart die de Nationale Bibliotheek in Canberra de komende maanden in haar Treasures Gallery aan de wereld toont.
Het gaat om een landkaart die de Hollandse cartograaf Joan Blaeu in 1663 maakte op basis van informatie van de Verenigde Oost-Indische Compagnie. Ze meet 118 bij 152 centimeter en toont Australië en Zuidoost-Azië zoals die werelddelen toen bekend waren.
De kaart is in 2010 in Zweden ontdekt. Op dat moment was ze zwaar gehavend. De Nationale Bibliotheek kocht ze in 2013 voor 400.000 euro op een veiling en heeft ze nauwgezet gerestaureerd.
James Cook
Van de kaart zijn waarschijnlijk slechts 2 exemplaren bewaard gebleven. Nochtans speelde ze een grote rol in de cartografie van de 17e en 18e eeuw omdat ze de basis vormde voor alle andere kaarten van deze streken. Het zou tot de eerste reis van James Cook in 1768 duren vooraleer nieuwe gegevens over Australië onze contreien bereikten.
Joan Blaeu maakte de kaart met een voor die tijd ongekende precisie. Hij beeldde voor het eerst Tasmanië af dat toen nog als Anthoni van Diemens Landt bekend stond. Ook Indonesië tekende hij met veel oog voor detail.
Elders sloeg hij de bal dan weer mis. Zo plaatste hij een landbrug tussen Australië en Nieuw-Guinea. Nieuw Zeeland was halfweg de 17e eeuw nog onontgonnen terrein en is dan ook niet meer dan een vage schaduw. Ook het oosten van Australië liet hij noodgedwongen blanco.
