Quo vadis, Boekenbeurs?

"Niet meer van deze tijd", "veel te duur", "een verschrikking", "een aanslag op de gezondheid", ... Louis Van Dievel kijkt elke week met zijn eigenzinnige blik naar kleine en grote actua. Deze week de boekenbeurs, waar hij als vaste klant en auteur elk jaar vele dagen vertoeft.

opinie
Louis van Dievel
Louis van Dievel is schrijver en journalist. Hij was journalist bij VRT NWS.

Om de zoveel jaar voelen auteurs / uitgevers / bezoekers / boekhandelaren / diverse benadeelden zich geroepen om op luide toon de Boekenbeurs in vraag te stellen. "Niet meer van deze tijd", "veel te duur", "een verschrikking", "een aanslag op de gezondheid", en noem maar op. Allemaal terechte verwijten, overigens. Maar is er een alternatief voor het grootste boekenevenement in Vlaanderen (waar ze in Nederland verbaasd en jaloers naar kijken)? Ik zou het niet weten, of toch niet meteen. Wat niet betekent dat er niet mag worden over nagedacht. En diep.

Overigens bis: wanneer ik dit schrijf, is de beurs gesloten om pas donderdag weer open te gaan. Een experiment van organisator Boek.be. Na de herfstvakantie werd de Boekenbeurs traditiegetrouw ingepalmd door horden lawaaierige en lastige scholieren en schoolkinderen. Een verschrikking voor de oren en voor de standhouders.

Want schoolkinderen kopen zelden boeken. Ze bladeren met vettige vingers in stripverhalen en morsen cola op meesterwerken van de literatuur. Dat "gevaar" wordt nu beperkt tot 2 dagen. Waardoor er een derde weekend aan de beurs kan worden gebreid. Benieuwd hoeveel argeloze bezoekers voor een gesloten deur hebben gestaan...

Is er een alternatief voor het grootste boekenevenement in Vlaanderen (waar ze in Nederland verbaasd en jaloers naar kijken)?

Ik heb enkele jaren geleden al eens het rekensommetje gemaakt. Wie in gezinsverband naar de Boekenbeurs komt, is al minstens 50 (vijftig) euro kwijt voor het eerste boek gekocht is. Parking, entree, vestiaire, WC. Kinderen tot 11 mogen gratis binnen, dat weet ik ook wel. Maar kinderen hebben de natuurlijke neiging om ieder jaar een jaartje ouder te worden en betalen dan de volle pot, 10 euro.

Senioren (onder wie ondergetekende) moeten maar 6 euro entree betalen, maar dat "gunsttarief" telt alleen op weekdagen. In het weekend lopen de oudjes maar in de weg, dat spreekt vanzelf. En wie alle dagen naar de Boekenbeurs wil komen (het idee alleen al!) , komt er met 25 euro vanaf. 

Maar wat krijg je in de plaats? Is het inderdaad het meest volledige overzicht van het boekenaanbod denkbaar, zoals Boek.be meent te mogen stellen? Misschien.

Maar wat ben je met dat aanbod als je je op drukke dagen een weg naar de stands moet vechten? 

Wanneer je voortdurend wordt aangeklampt door studenten en "flexijobbers" om een abonnement te nemen op of lid te worden van een club die niets met boeken van doen heeft.

Wanneer je 7,5 euro (!) moet betalen voor een bescheiden broodje met een heel klein stukje zalm.

Wanneer je - ondanks je entreegeld - de volle pot moet betalen voor de boeken die je in gedachten hebt.  Een doorsnee boek kost tegenwoordig  minstens 20 euro (of 19,95 , wat eigenlijk hetzelfde is). Dezelfde prijs dus die je betaalt wanneer je rustig in je favoriete boekhandel gaat snuisteren. Véél meer dan je betaalt als je boeken koopt via het internet.

In wezen blijft de Boekenbeurs een stapelplaats van boeken, waar je moet betalen om te mogen kopen.

Auteurs uit het hoekje van uitgeverij WPG hebben voorstellen gelanceerd om de beursbezoekers tot kopen aan te zetten. Kortingen, terugbetaling van entreegeld vanaf een zeker bedrag, dat soort interessante denkoefeningen.

Het moet te organiseren zijn. 

Want nu zie je echt wel veel mensen die geïnteresseerd titels van boeken en auteurs op een papiertje schrijven om ze later in de bibliotheek te gaan lezen. Geef ze eens ongelijk.

Natuurlijk biedt de beurs ook extra's aan, het zou er nog aan mankeren. De debatten en lezingen worden druk bijgewoond. Zijn vaak ook heel interessant. Ook de kookdemonstraties trekken veel volk, maar etensgeuren en boeken gaan voor mij niet samen. Je kunt een literaire tatoo laten aanbrengen. Je kunt aan het Jommekesrad draaien. Je kunt je favoriete schrijver zomaar aanspreken (als hij of zij zich laat zien). Je kunt een handtekening in je boek krijgen (wat daar ook de meerwaarde van mag zijn). Je kunt een praatje slaan (en dat vind ik, als auteur, het prettigst, het contact met je lezers).

Je ontmoet er lang vergeten oude bekenden. En er lopen BV's rond! Persoonlijk heb ik met Paul Jambers en Rick De Leeuw gekeuveld en heeft Tom Lanoye naar mij gezwaaid. Mijn dag was weeral goed. Maar in wezen blijft de Boekenbeurs een stapelplaats van boeken, waar je moet betalen om te mogen kopen. Vergis ik me, of is dat een rare kronkel in het vrijemarktdenken?

Meest gelezen