"India is een land dat gelukkig maakt, en ook koning Filip houdt van de spirit of life daar"

Het Belgische koningspaar is net terug van op staatsbezoek in India. Ze reisden naar New Delhi en Mumbai, met in totaal 174 mensen. Onze verslaggever hield per stad een dagboek bij. Tweede stop: Mumbai.

Leve Mumbai. We stappen het vliegtuig uit en voelen de zon, en zien ze ook. Letterlijk een verademing, na drie dagen New Delhi in de ergste smog van dit seizoen die als een stolp over de stad lag, ook de warmte buitensluitend. "Dat was verschrikkelijk", zei ook de koning. "De ergste vervuiling die ik ooit heb meegemaakt in mijn leven."

"New Delhi was verschrikkelijk, de ergste vervuiling die ik ooit in mijn leven heb meegemaakt."

Koning Filip

Sloppenwijken en Netflix

We zien palmbomen langs de kant van de weg op onze rit van de luchthaven naar deze stad aan de zee. De grootste stad van het land. Wolkenkrabbers in de verte. Sloppenwijken ook. Een opeenstapeling van krotjes bijeen, met daken van golfplaten met daarop schotelantennes. Ernaast een mega billboard dat reclame maakt voor smartphones of Netflix.

Of voor cashloos betalen, het digitale leven. Kunnen contrasten nog groter, vraag ik me af als we twee mannen passeren die een houten handkar voortduwen, metershoog volgestouwd. Zouden zij een bankkaart hebben?  

Phone-life balance

Premier Modi wil de contrasten eruit. Ook hij staat op de billboards. Met boodschappen als "Tijd voor familie en onderwijs". "Proper Mumbai, groen Mumbai". Ik zie premier Michel nog niet op affiches langs de Belgische wegen staan, als er geen verkiezingen zijn...

Een andere boodschap las ik op de muren aan een bushokje: "When a girl reads, India leads". "Als een meisje leest, gaat India vooruit." India gaat in de goede richting. Andere billboards hebben het over de phone-life balance. Wij denken nog in termen van de work-life balance. India is ons hier al een stapje voor. Ik begrijp waarom we hier met 174 man op dit staatsbezoek zijn. Het potentieel is enorm.

Met de Vincent Kompany van India

"Hoe was het voor jullie?", vragen koning en koningin tijdens de informele babbel, die er op het einde van elk staatsbezoek bij is. Ze hebben net voordien met schoolkinderen en een heuse cricket-ster (de Vincent Kompany van India) een balletje cricket geslagen voor Unicef. Prachtige beelden waren dat, een prachtig moment ook. Filip en Mathilde genoten er zichtbaar van. De koning die gezwind zijn vest uitzwierde en zich liet uitleggen hoe hij z'n bat moest vasthouden.

Videospeler inladen...

"Het zal ook wel moeilijk werken geweest zijn misschien? Met de Indische pers..."

Koningin Mathilde

"Het zal ook wel moeilijk werken geweest zijn," voegt Mathilde er nog aan toe. "Met de Indische pers, die euh een andere manier van werken heeft." Ze heeft die andere manier van werken de dag ervoor aan de lijve ondervonden, toen ze de kindjes ging begroeten die voor haar de "Handwash song" hadden uitgebeeld, het liedje dat de Universiteit van Hasselt had gemaakt voor Unicef, om kinderen te leren hun handen te wassen.

Noodmaatregelen van het paleis

Zodra ze Ă©Ă©n stap richting kinderen had gezet, stormden de Indische fotografen naar voren, vanuit de zone waar de pers mocht staan, tot bijna binnen in haar personal space. Resultaat: totale chaos, met als gevolg geen enkel bruikbaar beeld en en opnames die de vuilbak in konden.

Het noopte het paleis tot noodmaatregelen. En segregatie. Een dag later bij het cricket waren er twee persvakken, een voor de Indiërs en een voor ons. Afgebakend met koorden en met persattachés die er als waakhonden bijstonden om de Indiërs uit ons vak te houden. Een goeie zet. En nodig ook, want er waren verstekelingen.

Lachende locals

En toch. India is een land dat gelukkig maakt, bedenk ik plots op onze laatste dag hier. Filip en Mathilde zijn net vertrokken bij zuster Jeanne Devos en haar National Domestic Workers Movement, en wij staan op straat nog snel een statement op te nemen voor "Het Journaal" voor we weer de bus op moeten. Binnen de kortste keren hebben we een publiek van locals. Nieuwsgierig. Breed lachend als wij lachen. "How are you, what's your name? Can I take a picture?"

Zoveel blije mensen hier. Dat is wat Jeanne Devos het meeste mist nu ze opnieuw in België woont, vertelde ze ons. "De mensen hier hebben minder dan niks, maar zijn zo warm. Er is hier menselijk contact, anders dan bij ons in België. Als je daar de bus neemt, koop je je ticket bij een automaat." Toch zal ze niet opnieuw verhuizen naar Mumbai. "Ik voel dat ik beter leef in België, de vervuiling is te groot hier. En ik ben al 82."

Ontroering bij Jeanne Devos

Ik ga nog even terug binnen "dag" zeggen, en voel me zowaar emo worden als ik weer wegstap van zuster Jeanne. Ontroerd, gepakt, door zoveel lachende gezichten, bij haar domestic workers terwijl ze dansten voor de koning, en op straat in de slum, terwijl het land zoveel problemen kent.

Zoals het kastesysteem dat ze niet willen afschaffen, waardoor de ene groep in hun samenleving boven de andere staat. Een traditie van vrouwen aan de haard, meisjes die uitgehuwelijkt worden op veertien jaar, met als enige bestaansrecht kinderen krijgen.

Het afval dat ophoopt op straat. Vuilbakken zijn hier niet, stel ik vast als ik met het klokhuis van mijn appel rondloop. Behalve op de kilometerslange dijk in Mumbai. Met als tekst erbij: "Help Mumbai proper te houden." Een van de actieplannen van Modi. Hoelang zou het duren voor die gewoonte is ingeburgerd?

Videospeler inladen...

"On va mourir ici"

Op weg naar onze vlucht naar Brussel zitten we te bibberen in een te fel gekoelde bus. "On va mourir ici", zegt de journaliste van de RTBF naast me. Ze heeft geen stem meer en is geveld door de alomtegenwoordige airco. Doodgaan is geen optie, next stop is Canada, voor het volgende staatsbezoek.

Na China, Japan en India helemaal de andere kant van de wereld, de andere kant van de samenleving. West in plaats van Oost. Zou het effect van een koning daar standhouden? "Tot dan!" hoor ik een van de zakenmensen zeggen op de vlucht. Hij wil in elk geval nog mee.

De les van India: minder ronde tafels, meer cricket

"Je ziet dat de koning hier graag is", zei iemand me halverwege het staatsbezoek. Nu op het einde horen we dat hij er heel tevreden over is. "Een zeer goed bezoek." Hij is wel moe. En wil de volgende keer wat minder rondetafelgesprekken met te veel protocol en lofbetuigingen, en meer actie. Meer cricket.

Ik denk aan hoe los hij was bij Jeanne Devos, omringd door kinderen, die hem zonder protocol aanspraken. En zeiden dat hij de volgende keer zijn kinderen moest meebrengen. Niet gescript. Alles vanuit het hart. Meer van dat.

De les van India. De koning houdt van hun spirit of life, zei iemand me. Wij eigenlijk ook wel. Lachende gezichten. Ondanks alles. Ik voel het effect van India. We houden het vast in België, denk ik, als ik mijn uur op mijn telefoon weer op tijdzone Brussel zet.

Meest gelezen