LEES OOK. 22 agenten gewond, meerdere auto’s in brand gestoken: 300 keetschoppers brengen vernielingen aan in centrum Brussel

“Er kwamen plots ongeveer honderd mensen binnen die alles begonnen af te breken”, zo verklaarde een uitbater van een nachtwinkel zondagochtend aan VRT. “Ik vroeg hen om te stoppen, maar ze stopten niet en braken alles af. Ze wilden me vermoorden, maar ik stond gelukkig veilig achter mijn toonbank.”

De uitbater uit ook kritiek op de Brusselse politie, en is daarmee zeker niet de enige. “Alles is kapot. Ik belde de politie, maar ze kwamen niet. Als ze dat wel hadden gedaan, waren de amokmakers wel weggegaan. Ik heb vier kinderen en probeer mijn geld te verdienen. Ik betaal belastingen, maar krijg er geen bescherming voor in de plaats.”

(lees verder onder de foto’s)

“Waar slagveld”

Ook journalist en fotograaf Yassine Atari was ter plaatse. “Het was een waar slagveld. Bij aankomst zagen we enkele mensen de nachtwinkel plunderen. Ze gingen hevig tekeer: het raam van de winkel werd ingeslagen met verkeersborden. De amokmakers namen flessen drank en sigaretten mee en sloegen alles kort en klein. Daarna probeerden ze de winkel zelfs in brand te steken.”

“Later zag ik in de Lemonnierlaan midden op de weg een brandend voertuig staan”, vervolgt Atari. “Er waren ramen ingeslagen, er was geprobeerd om geldautomaten uit de muur te trekken, her en der lagen brandende matrassen… Er waren mensen aan het bellen voor hulp, maar er kwam geen politie opdagen. Ik zag alleen een helikopter die aan het patrouilleren was. Het was echt heel heftig.”

De rellen braken uit na afloop van de kwalificatiematch voor het WK voetbal tussen Marokko en Ivoorkust. Ongeveer 300 mensen schopten keet in het centrum van de hoofdstad. Zeker 22 agenten raakten daarbij gewond en er werd ook een burger naar het ziekenhuis gebracht, maar het is niet zeker of die bij de opstootjes betrokken was. Dat zegt Oliver Slosse, commissaris bij de zone Brussel-Hoofdstad-Elsene. Volgens Slosse keerde de rust terug rond 0.30 uur.

De commissaris reageerde ook op de kritiek van de “afwezige” politie. “We kregen veel oproepen tegelijk en dan moeten we een selectie maken. Er zijn twee perspectieven te horen: de mensen aan de Beurs vinden dat we te snel tussenbeide gekomen zijn, de winkeliers vinden dat we te laat zijn gekomen. Ik weet dat het voor de winkeluitbaters vervelend is, maar in de eerste plaats proberen we de orde te herstellen, zodat de hulpdiensten tussenbeide kunnen komen. Dat is de eerste prioriteit. De brandweer kon op een bepaald moment ook niet tussenbeide komen omdat ze bekogeld werden. Zodra het veilig is, gaan we verder en kunnen we de andere materiële zaken beveiligen.”

“Meenemen in debriefing”

“Maar het gaat om legitieme vragen en bedenkingen waar we zeker niet doof voor willen blijven”, zegt de politiewoordvoerder. “We zullen die meenemen en bekijken in onze debriefing.”

Volgens de politie was ze zaterdagavond wel degelijk voorbereid op feestvierders en eventuele rellen. “Bij dergelijke gelegenheden bestaat altijd het risico dat de zaak uit de hand loopt. Er was vanaf 20 uur dan ook een peloton van onze interventiedienst op het terrein aanwezig, met een sproeiwagen en versterking van het interventiekorps van de federale politie. In de loop van de avond hebben we onze tussenkomst opgeschaald met een bijkomend peloton van onze interventiedienst, en kregen we versterking uit twee andere Brusselse politiezones. Na middernacht stuurde de Antwerpse politie ook twee secties in versterking. Maar we zijn wel verrast geworden door de intensiteit en de snelheid waarmee een aantal mensen geplunderd hebben.”

Jambon: “Onaanvaardbare agressie”

“Dit is een zeer zware balans”, zo reageerde minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) zondagochtend op Radio 1 op de rellen. “Baldadigheden, winkels die overvallen worden, auto’s die in brand worden gestoken… Om het allemaal nog erger te maken merken we dat bepaalde mensen zich bij zulke situaties tegen de ordehandhavers keren, terwijl die gewoon hun werk doen. Dat is onaanvaardbaar.”

Volgens Jambon wordt er nu zo snel mogelijk werk gemaakt van de identificatie van de amokmakers. “Wie in de fout gegaan is, zal moeten boeten”, luidt het. Ook de minister reageerde op de kritiek op de politie. “Achteraf is het natuurlijk makkelijk om de geschiedenis te voorspellen. Zeggen dat een voetbalwedstrijd - in Afrika dan nog - hier tot zoiets zal leiden… Het is ver gekomen als we ons daar allemaal moeten op voorbereiden door van Brussel een belegerde stad te maken. Maar goed, we zullen het bekijken om in de toekomst dergelijke zaken te vermijden.”

“Ik kan me trouwens inbeelden wat die handelaar meemaakte. Elke seconde dat de politie dan wegblijft, lijkt een eeuwigheid. Elke seconde langer dat hij langer moet aanzien hoe zijn winkel leeggeplunderd wordt.”

“Verbaasd dat niemand werd opgepakt”

Over de efficiëntie van het politieoptreden, waarop sommige handelaars kritiek uitten, doet Jambon nog geen uitspraken. Bij zijn woordvoerder Olivier Van Raemdonck klinkt het wel dat de minister verbaasd is dat er niemand werd opgepakt, en dat de politieactie geëvalueerd zal worden om te bekijken wat in de toekomst beter kan. Zo zal Jambon aan de de Algemene Inspectie voor de Geïntegreerde Politie (AIG) vragen om een onderzoek in te stellen naar de omstandigheden waarin het politie-optreden plaatsvond.

“Het onderzoek door de AIG is ook belangrijk in het licht van het toekomstige WK Voetbal. Het is van belang dat we alles in het werk stellen om te vermijden dat dit soort van incidenten zich herhaalt”, verduidelijkt hij nog. Minister Jambon hoopt dat de AIG op zo kort mogelijke termijn resultaten en aanbevelingen kan voorleggen.

Ook minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) uitte op Twitter zijn ongenoegen over het geweld. “Ik veroordeel de rellen en de vernielingen in het centrum van Brussel. Voetbal moet altijd een feest zijn”, klonk het.

“We mogen deze zaken niet relativeren”, stelde Sven Gatz (Open VLD), Vlaams minister bevoegd voor Brussel, in ‘De Zevende Dag’ op Eén. Hij hoopte dat de daders snel via de camerabeelden geïdentificeerd worden en dan met snelrecht berecht worden - “daarvoor is dat destijds ingesteld”. Hij pleitte ervoor om de verantwoordelijkheid niet bij de politie te leggen of bij de “Marokkaanse gemeenschap” in zijn geheel.

Waterkanon

Marokko won zaterdagavond met 0-2 op het veld van Ivoorkust en plaatste zich op die manier voor het WK van aanstaande zomer in Rusland. Na afloop van de wedstrijd verzamelden zich zo’n driehonderd mensen op de Stalingradlaan om de overwinning te vieren. Van daar trokken ze naar het Beursplein, maar daar sloeg de sfeer om en begonnen minstens een deel van de supporters de voorbereidingen voor Winterpret te vernielen. De Brusselse politie besloot daarop tussenbeide te komen en de supporters terug te drijven. Daarvoor werd onder meer het waterkanon ingezet. De agenten werden door de oproerkraaiers bestookt met projectielen, geeft Slosse aan.

De politie heeft voorlopig nog niemand gearresteerd, maar heeft wel al camerabeelden opgevraagd om daders te identificeren.