Kunstenaar maakt zeep van menselijk vet en je kan gewoon een blokje kopen

Waar je in de Lush of in de Body Shop wordt overvallen door een waterval aan geuren en kleuren, is het in de ­Human Soap-store in de Burgstraat opvallend sober gehouden. Er is slechts één soort zeep te koop: een eenvoudig blokje handzeep met de inscriptie ‘Self. Human Soap’. De zeep is te koop tegen 20 euro/het stuk. Best prijzig, maar het is dan ook niet zomaar een stuk zeep. Strikt genomen mag je het zelfs geen zeep noemen: dat is een voorrecht voor de grote merken die hun producten al jaren aan allerlei testen onderwerpen. Juister is te zeggen: een kunstwerk in de vorm van zeep.

Moderne aflaat

Performer Julian Hetzel: “Het vertrok vanuit het idee van liefdadigheid. Het viel mij op hoeveel mensen tegenwoordig doen aan wat ik ‘Ego-shopping’ noem: mensen kopen een vliegticket, weten heel goed dat ze daarmee niet zo vriendelijk zijn voor het milieu en kopen dan ineens ook de toeslag die de luchtvaartmaatschappij aanbiedt als klimaatcompensatie. Wie dat doet, wil iets goed doen, maar wil vooral zijn eigen schuld afkopen, eigenlijk een beetje de actuele vorm van een aflaat.”

“In mijn werk wil ik mensen daarover aan het denken zetten: alles wat ik heb gedaan, is legaal, maar menselijke resten in een gebruiksproduct draaien, roept natuurlijk veel vragen op. Ook in ons vet zit DNA, dus de mensen die mij, in overleg met hun plastisch chirurg, hun vet hebben geschonken, staan echt wel een stukje van zichzelf af. Zelf vond ik het vooral heel bevreemdend toen ik zag hoe de verschillende zakjes vetten, na een destilleerproces allemaal samen in een kookpot terechtkwamen: ik kan je verzekeren: als je dat ziet gebeuren is Frankenstein niet veraf.”

De opbrengst van een stuk Human Soap gaat naar het goede doel: de waterwinning in Malawi. “Het is dubbel, ik weet het, maar daarop speel ik in”, zegt Hetzel.

Performance

In Schuldfabrik, de voorstelling die bij de zeepwinkel hoort, draait alles om schuld: veeg je je schuldgevoel onder het tapijt? Koop je het af? Of moeten we meer doen?

In de performance volgen de toeschouwers een wandeling door zeven verschillende ruimtes, waarin enerzijds de praktische en wetenschappelijke kant van zeep maken wordt getoond en anderzijds de morele kant van het schuldbesef en -gevoel. In de labruimte, een van die zeven ruimtes, hangt een recept naast de contracten die de mensen hebben getekend toen ze hun vet afstonden aan de ‘kunst’. Uiteraard zijn alle namen zwart gemaakt. “Dat de anonimiteit van de donoren moest worden gegarandeerd, stond als een paal boven water”, zegt Hetzel. “Ik had natuurlijk wel alle gegevens, dus toen ik opmerkte dat bepaalde zakjes een donkerder kleur hadden dan andere, bleek dat de donkere vooral van oudere mensen kwam. Maar verder dan dat ging mijn nieuwsgierigheid niet: voor mij was het een zakelijke en functionele overdracht: dus neen, ik heb de namen van de donors nooit opgezocht op het internet.” (lacht)

INFO: Je kan de Schuldfabrik bezoeken van 16 november tot en met 25 november, op weekdagen vanaf 17u, in het weekend vanaf 14u in de Burgstraat 18k in Gent. Aan de kassa kan je zowel een stuk zeep kopen als een ticket voor de performance. Die start om de 20 minuten vanaf 17u tot en met 21u (NIET op maandag en dinsdag) Tickets voor die performance zijn ook verkrijgbaar via CAMPO of Vooruit. Tijdens Jingle Balls, het kerstevent van CAMPO van 15 tot en met 17 december in CAMPO boma, zal de zeep ook onder de kerstboom liggen.