Nieuwe planeet dicht bij aarde ontdekt met "mogelijk beste kans op leven ooit"

Het gaat volgens de studie die vandaag verschijnt om een mogelijk nog belangrijkere ontdekking dan die van Proxima Centauri b, de aarde-achtige planeet die het dichtste bij de aarde ligt en die enkele jaren geleden werd ontdekt. Ross 128 b ligt met 11 lichtjaren afstand verder weg, maar zou wel betere omstandigheden hebben om er leven te herbergen. 

De temperaturen zouden er gunstig genoeg zijn, met uitersten van weliswaar -60 graden Celcius, maar ook rond de 15 graden. Daardoor behoort meteen ook de aanwezigheid van vloeibaar water, een noodzakelijke voorwaarde voor de levensvormen die we tot nu toe kennen, tot de mogelijkheden.

De brede temperatuurmarge weerhoudt de wetenschappers van het European Southern Observatory, die de ontdekking deden, er momenteel nog van de planeet "leefbaar" te noemen, maar de vooruitzichten zijn gunstig. Ze spreken over de "dichtstbijzijnde gematigde wereld rond een rustige ster ooit".

De nieuwe planeet werd ontdekt met de HARPS-spectograaf (High Accuracy Radial Velocity Planet Searcher) in de Chileense Atacama-woestijn. Ze moesten er tien jaar aan gegevens voor doorspitten. Pas na 157 observaties werd de planeet ontdekt.

"Dit is spannender dan de ontdekking van Proxima Centauri b en bijzonder veelbelovend", zegt Emily Rice van het American Museum of Natural History aan Gizmodo. "De ster rond de planeet is stiller en minder actief." Het probleem met Proxima Centauri b is dat de ster errond massa's ultraviolette en X-stralen uitstuurt die leven op de planeet onmogelijk maken. Dat is bij Ross 128 b niet het geval, de ster is een inactieve rode dwergster.

Proxima Centauri is de ster die zich het dichtst bij ons zonnestelsel bevindt, de planeet Proxima Centauri b bevindt zich op iets meer dan 4,2 lichtjaren afstand van de aarde.

Ook planeetonderzoeker Daphne Stam van de TU Delft is verheugd door de vondst: "Het is een mooie ontdekking, maar het betekent niet dat we meteen allemaal plannen kunnen gaan maken", zegt ze. Ze verwacht dat de kans op leven niet zo groot is: "Het is een rode dwergster die nu rustig is, maar dat soort sterren staat er om bekend vroeg of laat te exploderen. De deeltjes die dan vrijkomen zijn vaak gevaarlijk voor levende organismen. Daarnaast is het nog maar de vraag of Ross 128 b überhaupt een atmosfeer en dus zuurstof heeft."

Volgens Stam levert de vondst vooral veel interessante informatie op. Ze vervolgt: "We deden al onderzoek naar Proxima Centauri b, om te proberen te achterhalen wat voor soort wolken daar voorkomt. Die wolken vertellen namelijk iets over de temperatuur op een planeet. Bij deze nieuwe planeet zouden we dat ook graag doen." Het feit dat Ross 128 b erg dicht bij de ster staat, maakt het lastig om hem te bestuderen. Door die positie is het volgens Stam namelijk moeilijk om het onderscheid te maken tussen het licht van de ster zelf en dat van de planeet. Stam: "En juist dat licht, en in het bijzonder de richting van de trillingen ervan, kunnen ons iets vertellen over de atmosfeer op een planeet."

Ross 128 b staat twintig keer zo dicht bij zijn ster als de aarde bij de zon, maar de ster heeft ook maar 17 procent van de oppervlakte van de zon. Door de geringe afstand tot de ster draait Ross 128 b er elke 9,9 dagen rond. Bovendien komt Ross 128 b steeds dichter naar ons toe en zal de planeet over slechts 79.000 jaar Proxima Centauri b inhalen en de dichtstbijzijnde exoplaneet worden.

Bedoeling is nu Ross 128 b te blijven observeren, en te ontdekken waar de atmosfeer uit bestaat. De planeet staat zo dicht bij de aarde dat het relatief eenvoudig moet zijn om met de Extremely Large Telescope van ESO op zoek te gaan naar zuurstof in de atmosfeer.