Vastgebonden en geëlektrocuteerd: gruwelijke conversietherapie voor homoseksuelen in China

In 1997 werd homoseksualiteit in China gedecriminaliseerd en in 2001 haalde de Chinese Psychiatrievereniging homoseksualiteit van haar lijst van mentale aandoeningen. Desondanks worden mensen met een andere geaardheid nog steeds vaak gedwongen om bekeringstherapie te ondergaan. “LGBT-mensen worden nog steeds onderworpen aan verplichte opsluiting, medicatie en zelfs elektroshocks in een poging om hun seksuele geaardheid te veranderen,” zegt Graeme Reid, directeur bij Human Rights Watch.

Nochtans is conversietherapie in China officieel illegaal, aangezien homoseksualiteit geen erkende mentale aandoening is. Dat weerhoudt openbare en privéziekenhuizen echter niet om de pseudowetenschappelijke behandelingen toch aan te bieden. Voorlopig doet de Chinese overheid niets om dat tegen te gaan.

Een uitgebreid rapport, gebaseerd op interviews met zeventien mensen die in China conversietherapie ondergingen tussen 2009 en 2017, beschrijft hoe ouders hun adolescente en volwassen kinderen bedreigden en dwongen, soms zelfs fysiek, om in therapie te gaan. Geen enkele getuige ging vrijwillig in behandeling. 

“Mijn vader knielde voor me, huilde, smeekte me om te gaan,” vertelde een man aan HRW. “Mijn vader zei dat hij niet wist hoe hij in deze wereld kon verder leven en andere familieleden onder ogen komen als mensen zouden te weten komen dat ik homo was.” De moeder van getuige Zhang Ping dreigde om zelfmoord te plegen als haar dochter zich niet liet opnemen: “Mijn moeder dacht dat het me zou helpen veranderen. Ze dacht dat ik gewoon wat problemen had die ik kon overwinnen met professionele hulp,” vertelt getuige Li Qi.

Drie getuigen probeerden te ontsnappen uit de gruwelinstellingen. “Ik kwam heel dicht bij de onbewaakte deur, maar voor ik ze kon bereiken, haalden twee veiligheidsagenten me in. Voor ik het wist, lag ik op de vloer,” herinnert getuige Luo Qing zich.

De getuigen beschrijven gruwelijke behandelingen, gaande van verplichte medicatie, tot verbaal misbruik en elektrische schokken. Zo werden vijf van hen vastgebonden aan een stoel of bed en verbonden met machines. Terwijl ze verplicht werden naar homoporno te kijken of moesten denken aan persoonlijke seksuele ervaringen, kregen ze elektroshocks toegediend, met het idee dat ze op die manier pijn en ongemak zouden gaan associëren met homoseksuele opwinding. 

“Terwijl ze het steeds hoger draaiden, begon ik pijn te voelen in plaats van gewoon een verdoofd gevoel. Het voelde alsof ze naalden in mijn huid staken. Na een paar minuten begon ik te beven… Ik besefte pas later dat het een elektroshockmachine was,” zegt Liu Xiaoyun (schuilnaam). Eén getuige kreeg tijdens zijn twee maanden durende behandeling negen keer elektroshocks toegediend.

“De arts vroeg me om te ontspannen omdat ik een soort van hypnose zou ondergaan en moest denken aan seksscènes met mijn vriend – op dat moment voelde ik pijn in mijn beide polsen. Ik wist niet wat er gebeurde,” vertelt Gong Lei over de elektrische schokken.

Elf van de zeventien ondervraagden kregen verplicht medicatie toegediend, hetzij oraal, hetzij via injecties. Geen van hen werd op de hoogte gebracht van het doel van de medicatie of het potentiële risico. Transgender vrouw Zhang Zhikun zegt dat ze verplicht werd om naar homoporno te kijken terwijl ze een “kleurloze vloeistof” geïnjecteerd kreeg.

Daarnaast vertelden nagenoeg alle getuigen aan Human Rights Watch over de voortdurende beledigingen die ze naar het hoofd geslingerd kregen door artsen en psychiaters, die hen “ziek”, “pervers”, “abnormaal” en “vuil” noemden. “Als je niet verandert, zal je ziek worden en sterven aan AIDS. Je zal nooit een gelukkig gezinsleven kennen… Heb je ooit rekening gehouden met het geluk van je ouders?” had een arts aan Zhang Zhikun gevraagd. 

Het is geen verrassing dat de behandelingen geen effect hadden op de geaardheid van de ondervraagde “patiënten”. “Al deze individuen werden vrijgelaten omdat de familie de kosten niet langer kon dragen of omdat de artsen in de psychiatrische ziekenhuizen opgaven omdat het effect van de conversietherapie volledig uitbleef,” zo schrijft HRW in het rapport.

Dat betekent echter niet dat de mensen die de therapie ondergingen er geen gevolgen van dragen. De getuigen vertelden aan HRW dat ze kampen met depressie en trauma ten gevolge van de mensonterende behandeling in het ziekenhuis.

China heeft geen wetgeving die de burgers beschermt tegen discriminatie op vlak van seksuele geaardheid of genderidentiteit. “Het is tijd dat China zich aansluit bij de globale consensus: erkennen dat verplichte/ medische conversietherapie beledigend en discriminerend is en het verbiedt,” aldus Graeme Reid. “Pas dan zal decriminalisering op wettelijk en sociaal vlak betekenisvol worden en LGBT-mensen over heel China beschermen tegen deze gruwelijke praktijk.”