"De laatste echte Belgen wonen in Eupen"

De onderzoekers gingen rond met vragenlijsten in Eupen en kregen 129 antwoorden terug. Opvallend is dat ze vertrokken zijn vanuit een sociaal-psychologisch uitgangspunt. De onderzoekers keken onder meer naar de identificatie met de eigen gemeenschap, de gevoelens tegenover België en de visie op het communautaire conflict tussen Vlamingen en Walen.

"Identificatie meet de verbondenheid die we voelen met groepen", vertelt hoogleraar Sociale Psychologie Alain Van Hiel van de UGent. "Wanneer we deze verbondenheid meten in onze Duitstalige steekproef, bekomen we resultaten die erop duiden dat mensen in Eupen zich over het algemeen verbonden weten met hun gemeenschap. Dit komt tot uiting door over het algemeen hoge scores op de schaal."

"Desidentificatie heeft betrekking op het voelen van een afstand tussen jezelf en de groep waar je willens nillens toe behoort, maar in feite niet toe wilt behoren. Je voelt jezelf als het ware een fremdkörper, een buitenstaander. De inwoners van Eupen scoren heel laag op desidentificatie, dicht bij de bodem van de schaal. Zij hebben dus geen afschuw van België, of koesteren geen negatieve gevoelens."

"De relatief hoge identificatie met de eigen gemeenschap is opmerkelijk, want de Duitstalige Gemeenschap is een relatief nieuwe indeling. Historisch gezien hebben de zuidelijke en noordelijke regio niet veel met elkaar te maken gehad. Het noordelijke gebied was een deel van Limburg, de zuidelijke regio van Luxemburg. Ertussen waren de Hoge Venen, een bijna ondoordringbaar moerasgebied. De beide regio’s evolueerden dus los van elkaar, tot ze plots in een gemeenschap werden samengevoegd."

Ondanks een bewogen geschiedenis blijken er weinig of geen wrange gevoelens te zijn tegenover België. "De oostelijke regio was lang een speelbal tussen België en Duitsland. Tijdens de Tweede Wereldoorlog beschouwden de Duitsers dit als hun gebied, waardoor alle jongens ingelijfd werden in het leger. Na de oorlog werden ze als collaborateurs gebrandmerkt en gerechtelijk vervolgd. Nergens in België hebben mensen zoveel te lijden gehad van deze oorlog en de naweeën ervan." 

De bevraagde inwoners zijn in het algemeen voor een verdere transfer van bevoegdheden, maar wel expliciet binnen de Belgische structuur. Het verlangen naar onafhankelijkheid of een heraansluiting met Duitsland is heel laag.

Het artikel over de Duitstalige gemeenschap maakt deel uit van een grotere reeks die verschijnt in het vakblad Psychologica Belgica (vanaf dinsdag te lezen op de website).