Met honderden rijden ze rond, in Antwerpen, Gent, Brugge, Brussel en Luik. De fietskoeriers van Deliveroo, herkenbaar aan de vierkante bak op de rug waarmee ze maaltijden vanuit restaurants naar mensen thuis brengen. Het idee werd in 2013 in Londen gelanceerd door twee Amerikanen. Van daaruit verspreidden de groen-blauwe fietskoeriers zich over Europa.

Maar het bedrijf ligt onder vuur omdat het zijn koeriers verplicht over te stappen van loondienst naar een zelfstandigenstatuut. Volgens Deliveroo gebeurt dat op vraag van de koeriers zelf, die op die manier meer zouden kunnen verdienen.

De evolutie wordt door de Gentse arbeidsauditeur – het openbaar ministerie dat toeziet op de arbeidsregels – met argwaan bekeken. “Er zijn in het verleden al processen-verbaal opgemaakt omdat sommige werknemers niet aangegeven bleken bij de sociale zekerheid. Die werden overgemaakt aan het arbeidsauditoraat in Brussel. Maar daar laten we het niet bij. We plannen in overleg met de sociale inspectie nieuwe controles om de werkomstandigheden te controleren”, zegt auditeur Danny Meirsschaut.

Wanneer de controles er komen, wil hij nog niet kwijt. Maar dat ze er komen, daarover laat hij geen onduidelijkheid bestaan. “We spreken hier over een nieuwe, moderne – zelfs hippe – manier van arbeid. We willen die toetsen aan de wettelijke regels, zeker nu het bedrijf zijn werksysteem aan het aanpassen is. En we kunnen de realiteit het best onderzoeken door het terrein op te gaan en de koeriers zelf te bevragen. Naar hun verzekering, naar hun loon, naar hoeveel ze moeten werken.”

Als wildemannen door de straten

Meirsschaut heeft alvast vragen bij de filosofie achter het nieuwe vergoedingssysteem, waarbij de koeriers per levering betaald zullen worden en niet langer een uurloon krijgen. “Dat kan ertoe leiden dat ze als wildemannen door de straten zullen scheuren.”

Het nieuwe verloningssysteem, wordt overigens in heel Europa doorgevoerd. Eind vorige week raakte bekend dat een Nederlandse koerier Deliveroo voor de rechter sleept om te voorkomen dat alle koeriers zelfstandigen moeten worden. De koerier, Sytze Ferwerda, een student ­politicologie, vindt het ongehoord “dat het bedrijf alle risico’s bij de koeriers legt en hoopt dat de rechter zal oordelen dat de koeriers helemaal geen zelfstandigen, maar werknemers zijn”, zegt hij in De Volkskrant.

Volgens Fank Moreels van de socialistische transportbond BTB lopen er momenteel nog geen gelijkaardige klachten in België. “Wij zelf proberen nog altijd via onderhandelingen tot een oplossing te komen.”