Direct naar artikelinhoud
Asteroïde

Eerste ontdekte bezoeker van buiten ons zonnestelsel geeft geheimen prijs

Een impressie van Oumuamua door de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO). Beeld AFP

Een asteroïde van zo'n 400 meter lang en 40 meter breed zwerft al miljoenen jaren door het universum, alvorens ons zonnestelsel aan te doen. Astrologen hebben voor het eerst een bezoek van een kosmische zwerfkei kunnen waarnemen en analyseren.

Oumuamua, Hawaïaans voor 'boodschapper' of 'verkenner', reist mogelijk al honderden miljoenen jaren door de melkweg vóór zijn toevallige ontmoeting met het zonnestelsel. De asteroïde is opvallend langwerpig. Astrologen kennen geen asteroïde of komeet die de vergelijking met deze uitgerokken rots kan doorstaan.

Wetenschappers van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) ontdekten de asteroïde op 19 oktober. Enkele dagen daarvoor was de rotsblok voorbij de zon, planeet Mercurius en de aarde geschoten. De voorbije weken werden de grootste telescopen op de passant gericht. De waarnemingen werden gepubliceerd in Nature.

De asteroïde heeft een donkerrode kleur. Die heeft de kei vermoedelijk te danken aan miljoenen jaren van kosmische straling en het suggereert dat het voorwerp een opvallend hoge dichtheid heeft. Vermoedelijk bestaat het uit steen en/of staal. Water of ijs ontbreken, waardoor Oumuamua een asteroïde en geen komeet is.  

Oorsprong

Oumuamua vliegt niet in een baan om de zon, noch om een ander object. De rots vliegt al miljoenen jaren ongehinderd door het universum. Het object draait in ruim 7 uur om zijn as en vliegt momenteel met een snelheid van 95.000 kilometer per uur. In mei 2018 vliegt hij langs Jupiter, in januari 2019 passeert hij Saturnus. Daarna zal hij ons zonnestelsel langzaam achter zich laten, om nooit meer terug te keren. 

Traject van Oumuamua door het zonnestelsel.Beeld ESO

Oumuamua's vorige halte was vermoedelijk zo'n 300.000 jaar geleden de ster Vega, in het sterrenbeeld Lier. Hoe uniek de waarneming ook is, Oumuamua is dat niet. Behalve een slordige 400 miljard sterren vliegen er in ons Melkwegstelsel minstens een quadriljoen kosmische zwerfkeien rond – een 1 met 24 nullen. 

Het gaat om rotsblokken en ijsklompen van ca. 100 meter groot die door zwaartekrachtstoringen weggeslingerd zijn uit jonge planetenstelsels. Oumuamua is een zo'n op drift geraakt object. Statistische berekeningen van Simon Portegies Zwart van de Leidse Sterrewacht laten zien dat er ruim twee biljoen van die dwaalstenen per kubieke lichtjaar moeten zijn.