Vijf dingen die u moet weten over spierversterkende anabolen
1. Wat zijn anabolen?
Anabolen zijn kunstmatig afgeleid van het mannelijke geslachtshormoon testosteron. Eeuwenlang kon alleen de natuur onze hormonen sturen, maar sinds het midden van de vorige eeuw is ook de wetenschap in staat om testosteron synthetisch na te maken. Net als testosteron doen ook anabolen de spieren groeien. Daarom worden ze vooral gebruikt bij sporten waarbij kracht een belangrijke rol speelt, zoals fitness.
2. Wat doen ze met ons lichaam?
Wanneer we onze spieren trainen, ontstaan er automatisch lichte beschadigingen aan het spierweefsel. Ons lichaam herstelt zich keer op keer door extra spierweefsel aan te maken. Maar voor dat herstelproces heeft het eiwitten nodig. Daarom ook dat veel sporters zich aan een dieet houden van kip, vis, vlees, noten, zuivel en andere eiwitrijke producten.
Ook anabolen zetten hierop in: ze stimuleren het aanmaken van eiwit in de spieren en zorgen er zelfs voor dat dat spiereiwit minder snel afgebroken wordt. Hierdoor krijgt de gebruiker dikkere en sterkere spieren. Anabolen creëren ook een andere mindset: ze wekken vaak meer agressiviteit op, waardoor sporters gretiger kunnen trainen.
3. Waarom zijn ze slecht voor ons lichaam?
Ze kunnen dan wel voor een kathedraal van een lichaam zorgen, toch hebben anabolen erg veel negatieve gevolgen voor de gezondheid. Puur fysisch verhoogt het gebruik van anabolen de kans op leverschade, hart- en vaatziekten, een vette huid en acne. Maar er zijn ook heel wat psychische bijwerkingen: gebruikers hebben vaak meer last van agressie, depressie, onrust, slaapstoornissen en stemmingswisselingen. Soms komt de politie gebruikers van spierversterkers toevallig op het spoor, bijvoorbeeld na een melding over partnergeweld.
Bij mannen kan het gebruik leiden tot een verminderde vruchtbaarheid, het krimpen van de teelballen, vrouwelijke borstvorming, aanhoudende pijnlijke erecties en prostaatvergroting. Vrouwen kunnen dan weer te maken krijgen met menstruatiestoornissen, borstverkleining, stemverlaging, mannelijke lichaamsbeharing, enzovoort. Bij jongeren komt daar nog eens bij dat het gebruik van anabolen de groei voortijdig kan doen stoppen. Het probleem is ook dat anabolen vooral op het internet gekocht worden. Kwaliteitscontrole is er dus niet.
4. Wat als u betrapt wordt op gebruik?
Het gebruik van anabolen is in ons land verboden. Daarom worden er regelmatig controles in fitnesscentra georganiseerd. Wie positief test, krijgt niet alleen een fikse geldboete: volgens de wet krijgt de gebruiker ook een clubverbod van vier jaar opgelegd. Toch zou de Vlaamse fitnessfederatie amateursporters liever op een andere manier aanpakken. De federatie erkent dat er een probleem is en dat deze sporters begeleiding nodig hebben. Maar ze vindt het onlogisch dat betrapte sporters nu niet meer welkom zijn in hun club.
“We moeten beweging blijven stimuleren,” zegt Eric Vandenabeele van de FitnessOrganisatie. “Wanneer we deze sporters weigeren, zullen ze thuis of in de privé ongecontroleerd anabolen blijven gebruiken. Dat kan niet de bedoeling zijn. Daarom werken we nu ook aan een nieuwe gedragscode. We moeten de gebruikers niet alleen sneller kunnen opsporen, maar we moeten er ook voor zorgen dat ze professioneel begeleid worden”.
5. Hoe kan u afkicken?
Professioneel begeleid worden is enorm belangrijk omdat het lichaam enorm verandert wanneer het stopt met anabolen. “Bij het afkicken maakt het lichaam meer vetmassa aan dan ooit tevoren,” zegt Hans Cooman, hoofdgeneesheer bij het Vlaams antidopingagentschap NADO. “Het lichaam zal er nog nooit zo slecht uitgezien hebben. En daarom is het zo moeilijk om te stoppen; het effect werkt verslavend”.
In de Scandinavische landen zijn er al klinieken opgericht die zich enkel toeleggen op mensen die verslaafd zijn aan anabolen. Psychologische begeleiding is een prioriteit in deze klinieken: vaak worden er antidepressiva voorgeschreven terwijl de hoeveelheid anabolen geleidelijk aan afgebouwd wordt. In ons land zijn er nog geen gespecialiseerde afkickklinieken. “Wie wil stoppen, raadpleegt eerst best zijn huisarts”, zegt Cooman. “Indien er meer hulp noodzakelijk is, kunnen we in België altijd doorverwijzen naar behandelingscentra die op verschillende verslavingen werken.”