'Familie' wint prijs voor verhaallijn rond zelfdoding

De adviezen zijn vandaag voorgesteld op de 16de Dag van de Nabestaanden. Voor de Vlaamse media gelden er al langer richtlijnen over hoe het best bericht wordt over zelfdoding. Onderzoek toont namelijk aan dat correcte berichtgeving preventief kan werken, terwijl verkeerde of onvoorzichtige berichtgeving - zonder respect voor de richtlijnen - suïcidaal gedrag kan versterken.

Uit onderzoek blijkt dat hetzelfde kan gelden voor fictie. Fictieve verhalen kunnen zowel een positieve als een negatieve invloed uitoefenen op suïcidaal gedraag. Met de adviezen voor fictiemakers wil de Werkgroep Verder de makers bewust maken van de impact van wat zij tonen of schrijven over zelfdoding. "We willen de kans verkleinen dat suïcidale personen - na het zien, horen of lezen van fictie - overgaan tot zelfmoord of een poging ervan", luidt het.

Vlaams minister van Media Sven Gatz (Open Vld) vindt dat de Werkgroep Verder met de fictierichtlijnen "knap werk" heeft geleverd. "Alles wat kan helpen om het aantal zelfdodingen in Vlaanderen te laten dalen, is meer dan welkom. Ik hoop dat fictiemakers de moeite nemen om deze richtlijnen te lezen en na te leven", zegt hij. 

Concreet wordt aan de fictiemakers het advies gegeven nooit het moment of de methode van de zelfdoding te tonen of te beschrijven. Dat houdt namelijk "steeds een groot risico in voor mogelijk kopieergedrag bij suïcidale kijkers of lezers".

Fictiemakers krijgen ook het advies zelfdoding niet te romantiseren of te normaliseren. "Portretteer een zelfdodingspoging nooit als snel, makkelijk, pijnloos en/of zeker resulterend in een overlijden. Dit is informatie die suïcidale mensen sterk kan beïnvloeden bij het overwegen van zelfdoding", luidt het. Net als journalisten krijgen fictiemakers het advies om "hoop te geven". 

De vtm-reeks "Familie" heeft de mediaprijs van de Werkgroep Verder gewonnen. De organisatie zet met die prijs mensen uit de media in de bloemetjes die op een respectvolle en hoopvolle manier over zelfdoding berichten. "Familie" kreeg de prijs vooral omwille van de verhaallijn rond Cédric die kampte met suïcidale gedachten. 

Voor de verhaallijn rond Cédric werkten de scenaristen nauw samen met verschillende experten-organisaties zoals Werkgroep Verder. "Het verhaal van Cédric gaf de kijker veel tips mee zoals signaalherkenning of hoe het gesprek aan te gaan, en toonde verschillende hulpmiddelen zoals de app 'On track again' en het Safetyplan", zegt Lore Vonck, coördinator van Werkgroep Verder. "Hierdoor werd het verhaal van Cédric niet alleen hoopvol en steunend, maar ook heel leerrijk."

Wie vragen heeft over zelfmoord kan terecht op 1813 of op zelfmoord1813.be