De Wever over moedertaal op school: "Dacht dat het een vervroegde aprilgrap was, het is een absurd idee"

In een nieuwe leidraad, die het GO! in al zijn scholen verspreidt, staat dat directeurs positief moeten omspringen met de moedertaal, of die nu Spaans, Pools of Arabisch is. Want verbieden werkt contraproductief, klinkt het. "Doordat we positiever omspringen met die talen voelen leerlingen zich beter op school en leggen ze ook makkelijker de brug naar het Nederlands", zegt Raymonda Verdyck, de topvrouw van het GO!.

Het GO! is niet het enige net dat meer aandacht wil voor de moedertaal op school. Het stedelijk onderwijs in Gent heeft een gelijkaardige visie en ook de grootste onderwijskoepel - Katholiek Onderwijs Vlaanderen - werkt aan een "ondersteuningsdocument" om leraren aan de slag te doen gaan met alle talen in de klas.

Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) benadrukt dat het Nederlands de onderwijs- en instructietaal is en dat dat zo moet blijven. "Maar dat scholen een visie ontwikkelen om met die meertaligheid om te gaan is een goede zaak."

Vlaams parlementslid Koen Daniëls (N-VA) heeft zware bedenkingen bij het initiatief van het GO! Tijdens 'De Ochtend' op Radio 1 vroeg Daniëls zich onder meer af of een en ander wel past binnen de taalwetgeving.

"Ik vind dat men het heel complex aan het maken is", reageert de onderwijsspecialist van N-VA. Zijn leuze luidt: "De Nederlandse taal verbindt ons allemaal, vandaag en morgen." Daarmee bedoelt Daniëls dat een goede kennis van het Nederlands dé manier is om een diploma te behalen, goed te communiceren met de overheid, enzovoort. "Gaan we hiermee de doorstroming naar het hoger onderwijs verbeteren van leerlingen van wie het Nederlands niet de thuistaal is?"

De N-VA'er wenst de betrokken leerkrachten alvast "veel sterkte" toe. "En we vinden al geen leerkrachten in de grote steden", merkt Daniëls op. "Je gaat jezelf daar tegenkomen."

N-VA-voorzitter Bart De Wever vindt het een "absurd idee". "Toen ik dit hoorde, dacht ik dat het om een vervroegde aprilgrap ging." De Wever zegt geen enkele taal te willen stigmatiseren. Hij pleit ook niet voor een totaalverbod. "Thuis of onder vriendjes kan iemand een andere taal spreken." "Maar het streefdoel moet zijn om competente leerlingen op te leiden, die de taal spreken waar de arbeidsmarkt om vraagt. We moeten één samenleving smeden en dan verbindt het Nederlands als taal ons allemaal", aldus De Wever.

In tegenstelling tot N-VA steunt oppositiepartij sp.a het initiatief van het GO! om leerlingen met een andere thuistaal dan het Nederlands, die te laten gebruiken op de speelplaats en zelfs in de klas. "Pragmatisch en logisch", zo zegt sp.a-onderwijsspecialiste Caroline Gennez. "N-VA hoeft niet ongerust te zijn. Het Nederlands is en blijft de gedeelde instructietaal. Maar aan het einde van de rit is de leerwinst groter als de meertaligheid en thuistaal gevaloriseerd worden", zegt Gennez.

Het initiatief van het GO! krijgt ook de steun van Open Vld-voorzitster Gwendolyn Rutten. "Meertaligheid en onderwijstaal Nederlands gaan hand in hand. Het is en/en. Een troef voor het open Vlaanderen in de wereld", zo tweette Rutten. En ook Groen-onderwijsspecialiste Elisabeth Meuleman reageert enthousiast op Twitter. Volgens haar zal de aanpak het welbevinden en daarmee ook het leren van het Nederlands bevorderen. Zij stelt dat het wetenschappelijk onderzoek duidelijk is en dat het nu best ook breed in de praktijk wordt toegepast. 

Het Vlaams Belang is niet te spreken over de nieuwe 'leidraad' van het GO!. Vlaams Belang-fractievoorzitter Chris Janssens spreekt van "een dwaze richtlijn die de integratie van de allochtone leerlingen allerminst ten goede zal komen". Volgens hem zullen "Vlaamse leerlingen in 'multiculturele' scholen het eerste slachtoffer zijn".

"Eén leerling op de zeven in ons onderwijs heeft een andere thuistaal dan het Nederlands. Voor veel van deze leerlingen is de school vaak de enige plaats waar ze het Nederlands kunnen oefenen. Door de deur open te zetten voor het gebruik van andere talen dan het Nederlands op de speelplaats en zelfs in de klas, dreigt men de taalverwerving van anderstalige leerlingen hopeloos te vertragen", reageert Vlaams Belang-fractieleider Chris Janssens.

Volgens Janssens dreigen ook Vlaamse kinderen "het slachtoffer" te worden van de maatregel. "Men zal maar Nederlandstalige leerling zijn in een Antwerpse, Brusselse, Genkse of Gentse concentratieschool en dan plots met de situatie geconfronteerd worden dat de voertaal op de speelplaats plots Berbers, Arabisch of Turks wordt. Deze maatregel dreigt segregatie en uitsluitingsgedrag nog meer in de hand te werken dan nu al het geval is", aldus Janssens.