#MeToo uit de 18e eeuw: "Les liaisons dangereuses" eindelijk weer vertaald in het Nederlands

“It’s beyond my control”: die zin zegt acteur John Malkovich wel tien keer in de beroemde verfilming van “Les liaisons dangereuses” door Stephen Frears. Malkovich speelde de meedogenloze burggraaf de Valmont, die in een dodelijke weddenschap verstrikt raakte met markiezin de Merteuil, onvergetelijk geacteerd door Glenn Close.  Ongeveer tegelijk kwam ook de filmversie van Milos Forman in de bioscoop, “Valmont”. 

“Les liaisons dangereuses” uit 1782 is  het enige boek van Choderlos de Laclos, een generaal onder Napoleon. De laatste degelijke Nederlandse vertaling, door Adriaan Morriën, dateerde al uit 1954. Nu heeft Martin de Haan de beroemde brievenroman opnieuw in het Nederlands vertaald, iets wat hij al heel lang wilde doen, zij het dat hij er “met schroom” aan begon.

Het was tijd voor “een hedendaagse benadering en een betere aansluiting met taal en stijl van vandaag”, zei De Haan in De Ochtend op Radio 1. De persoonlijkheid van de briefschrijvers heeft hij nog wat aangezet door de stijl waarin ze brieven schrijven te accentueren. Zo is er bijvoorbeeld de tiener Cécile de Volanges, die nog onbehouwen schrijft.

De brievenroman "Les liaisons dangereuses", waar à volonté vrouwen worden veroverd, ontmaagd en gedumpt, was lange tijd verboden in Frankrijk en ook in andere landen. Ook in 2017 blijft het verhaal relevant, als een “#MeToo-verhaal van machtsmisbruik door enkele mannen”, zegt vertaler De Haan. Hoewel de spin in het web wel een vrouw is, markiezin de Merteuil.

Martin de Haan is bekend als vaste vertaler van de romans van Michel Houellebecq en Milan Kundera. Zijn volgende vertaalprojecten zijn brieven van oud-president Mittérrand en een nieuw deel uit het oeuvre van Marcel Proust. “Riskante relaties” van Choderlos de Laclos is uitgegeven door De Arbeiderspers.