Direct naar artikelinhoud
Effectentaks

Raad van State over effectentaks: "Regering had nooit mogen verwijzen naar rechtvaardige fiscaliteit"

Premier Charles Michel (MR)Beeld Photo News

De effectentaks biedt geen antwoord op de vraag naar fiscale rechtvaardigheid, zo blijkt uit een nieuw advies van de Raad van State. Daardoor bestaat de kans dat de taks voor het Grondwettelijk Hof vernietigd wordt. Is de maatregel nog wel levensvatbaar?

De lijdensweg van de effectentaks is nog lang niet voorbij. Een eerste ontwerp van de regering werd begin oktober al afgeserveerd door de Raad van State. Dat rechtsorgaan moet nagaan of nieuwe wetgeving juridisch waterdicht is. De regering voerde daarop enkele aanpassingen door, maar stuitte opnieuw op een erg kritisch advies, zo bericht De Tijd.

Au fond wijst de Raad van State op hetzelfde probleem als de eerste keer, zo blijkt uit de tekst die De Morgen kon inkijken. De taks werd in het leven geroepen om grotere vermogens een bijdrage te laten leveren, maar schiet haar doel voorbij. De claim van een rechtvaardiger fiscaliteit kan niet worden hardgemaakt. En dat zet de hele maatregel op de helling.

Kat bij de melk

Dat zit zo: de regering heeft bij het zomerakkoord beslist om een nieuwe belasting te heffen op aandelen die op een effectenrekening staan. Vanaf een bedrag van 500.000 euro wordt 0,15 procent belasting betaald. Maar waarom worden aandelen die niet op zo'n rekening staan, maar gewoon op naam, dan niet belast? 

'Iemand met een groot vermogen kan evengoed zijn geld stoppen in vastgoed, een kunstcollectie of iets helemaal anders'
Professor fiscaliteit Mark Delanote (UGent)

"Het gelijkheidsbeginsel is daarmee geschonden", zegt professor fiscaliteit Mark Delanote (UGent). "De regering moet zoiets kunnen verantwoorden. Daarvoor gebruikt ze het argument dat ze de grotere vermogens wil laten bijdragen en dat ze een rechtvaardige fiscaliteit wil bereiken. En dat gaat hier niet op. Iemand met een groot vermogen kan evengoed zijn geld stoppen in vastgoed, een kunstcollectie of iets helemaal anders."

"Dit is de kat bij de melk zetten", zegt ook Gerd Goyvaerts, topfiscalist bij Tiberghien Advocaten. "De regering had nooit mogen verwijzen naar rechtvaardige fiscaliteit als motivering. Dat botst altijd op principiële juridische bezwaren omdat dat zo'n open norm is. Wat is dat trouwens, een 'rechtvaardige fiscaliteit'? De enige oplossing lijkt dat die motivering door de regering wordt geschrapt." Als een fiscaal jurist beslist deze maatregel aan te vechten bij het Grondwettelijk Hof maakt hij daarom een ernstige kans.

Trofee

De kritiek van de Raad van State is extra pijnlijk voor CD&V. De partij hamert al sinds het begin van de legislatuur op een "faire fiscale bijdrage van de grote vermogens". In de aanloop naar het zomerakkoord was het een absoluut breekpunt. Het was premier Charles Michel (MR) die met de effectentaks op de proppen kwam om hen tegemoet te komen, als deel van een veel groter compromis. 

'Al drie jaar jaagt de CD&V op die trofee. Straks blijft er helemaal niets meer over van hun beloftes'
Sp.a-Kamerlid Peter Vanvelthoven

"Al drie jaar aast CD&V op die trofee", zegt sp.a-Kamerlid Peter Vanvelthoven. "Je kunt er donder op zeggen dat een horde fiscale advocaten naar het Grondwettelijk Hof stapt. En dan blijft er helemaal niets over van hun beloftes. En de opbrengst was sowieso al onzeker."

Binnen de regering blijft het stil. Premier Charles Michel (MR) heeft vanuit Mali, waar hij de Afrikaans-Europese top bijwoont, strikte orders gegeven aan zijn regeringsleden om hierover niet te communiceren. CD&V wijst er fijntjes op dat zij niet de auteur zijn van de maatregel. Dat het aan de premier is om dit op te lossen, dus. De taks zou vanaf begin 2018 in moeten gaan. Het wordt nog een zwaar dossier om voor het jaareinde helemaal rond te krijgen.