Waarom klopt Buienradar niet altijd? "Soms ligt een radar uit", zegt Frank Deboosere

Op regenachtige dagen als vandaag is het voor velen een houvast in de hoop de kleren droog te houden: Buienradar, de website en de bijhorende app die regen voorspelt.

Toch gaat het soms mis. In "Nieuwe feiten" vertelt een luisteraar vandaag hoe de Belgische buienradar recent een regenbui miste, terwijl de Nederlandse versie die wel correct oppikte.

"Buienradar baseert zich op gegevens van verschillende radars in het land", legt Frank Deboosere uit. "Historisch was de eerste voor Zaventem, voor de burgerluchtvaart. Later kregen ook de Ardennen en Jabbeke een radar en sinds 2016 staat er een in Houthalen-Helchteren."

"Sinds enkele dagen ligt de radar van Jabbeke uit. Dat verklaart al voor een deel waarom Buienradar het soms mis heeft. Ook de radar van Zaventem heeft vandaag steken laten vallen."

"De radars zoeken de regenwolken op door signalen uit te sturen. Die weerkaatsen op regendruppels. Door het verschil in tijdstip tussen het versturen en het terugkeren van de signalen te meten, kunnen we de intensiteit van een bui achterhalen en ook weten waar de bui precies is. Sommige radars zijn zelfs in staat na te gaan of een wolk hagel of regen bevat."

"Een radar voorspelt niet, maar neemt een situatie op een bepaald moment waar. Buienradar kijkt waar het 2 uur en 1 uur geleden regende en berekent zo waar het over een uur zal regenen. Maar zo werkt het in de praktijk niet want buien worden geboren en sterven ook uit. Het is perfect mogelijk dat een radar niks ziet terwijl het een uur later zwaar regent omdat net een bui is ontstaan."

Daarnaast speelt het feit dat de aarde rond is een rol in het falen van Buienradar. "Een radar kan niet voorbij de horizon kijken omdat de aarde gekromd is. De radar van Zaventem kan regen aan de kust zien, maar door de kromming van de aarde ziet hij die op een hoogte van pakweg een kilometer. Dat betekent nog niet dat die regen ook echt op het strand zal vallen. Het kan dat de druppels onderweg naar beneden verdampen, dat gebeurt geregeld."

"Door verschillende radarbeelden te combineren, kan je wel voorbij de horizon kijken, maar ook dan moet je voorzichtig zijn. Donderwolken op een hoogte van 8 of 10 kilometer zijn zichtbaar tot op een afstand van 200 kilometer. Radars in Nederland kunnen zulke wolken bij ons oppikken, maar regen die laag hangt, zien ze dan weer niet. Sowieso pikken radars nooit motregen op."

"Gewoon naar de wolken kijken, is altijd een goed idee", besluit Deboosere. Daarnaast raadt hij de app van het KMI aan. "Die voegt een extra computersysteem aan dat van Buienradar toe dat nagaat in welk mate buien ontstaan, oplossen of doorgroeien. Ook de website van de Vlaamse Milieumaatschappij is interessant. Die geeft de gegeven van de radar van Houthalen-Helchteren weer. In tijden waarin de radar van Jabbeke uit ligt, kan een regio als Antwerpen daar haar voordeel mee doen."