Een eigen bier en een biografie: Fiona het babynijlpaard verovert de VS

Fiona het nijlpaard heeft kijkcijfers op YouTube waar de meeste influencers alleen maar jaloers op kunnen zijn. Zelfs The New York Times heeft dit weekend een portret van haar gebracht. "Rubensiaans maar sierlijk", is de beschrijving die ze van de Amerikaanse krant meekrijgt, in een portret van meer dan 2.700 woorden. Ook daar kunnen de meeste menselijke sterren een puntje aan zuigen. 

"Ze weet heel goed dat ze een ster is", zegt Christina Gorsuch, afdelingshoofd van de zoo, in het artikel. "En toch gedraagt ze zich perfect als een nijlpaard. Ook als we haar terug bij haar ouders brachten, kon ze onmiddellijk weer gewoon doen." 

Akkoord, Fiona ziet er heel aandoenlijk uit als ze in haar verblijf met haar verzorgers speelt, maar de sleutel tot het succes van Fiona is een communicatieteam van vier mensen die heel de dag door filmpjes van haar de wereld rondsturen. Een kleine realityserie over haar staat nu op YouTube en is gesponsord door Facebook. Een biografie over haar leven komt eraan in de  lente. 

Groot hoofd

"Ja, schattig diertje, toch?", zegt Maarten Reesink, die aan de Universiteit van Amsterdam onderzoekt hoe dieren worden voorgesteld in de media. Volgens hem heeft een babynijlpaard alles om mensen in te pakken. "Pasgeboren dieren die qua uiterlijke kenmerken overeenkomen met menselijke baby's zijn op sociale media altijd een groot succes", zegt hij. "Het gaat erom dat ze een groot hoofd hebben en grote ogen. Haaien of krokodillen zijn bijvoorbeeld nooit populair." 

Maar dat Fiona zo aangeslagen is bij het Amerikaanse publiek, heeft ook met haar levensloop te maken. Fiona is zes weken te vroeg geboren en woog bij haar geboorte slechts 13 kilogram (gezonde nijlpaarden wegen soms vier keer zoveel). En dat de verzorgers wekenlang alles in het werk moesten stellen om het kleine nijlpaardje te redden, heeft uiterst kwetsbare beelden opgeleverd. Denk: babynijlpaardje dat met een buisje in de neus gevoed wordt. Nu is ze tien maanden oud en kerngezond. 

Volgens The New York Times is het succesverhaal van Fiona dan ook iets waar Amerikanen hoop uit kunnen putten, nu het land er niet bepaald goed aan toe is. De vergelijking met Knut, een kleine ijsbeer uit de Berlijnse zoo, die in de periode van de economische crisis razend populair was, is dan ook snel gemaakt. "Terwijl iedereen aan de familietafel ruzie maakt over de huidige politiek in de VS, kan je met Fiona simpelweg meeleven", zegt een verzorgster in de miniserie op YouTube. "Als het over Fiona gaat, zit iedereen weer in hetzelfde team."

Bekende Amsterdammers

Wie ook in dat team zit, is een lokale brouwerij die de #TeamFiona New England IPA heeft uitgebracht. Het eerste lot van dat bier was in juni op een dag uitverkocht. Ook de T-shirts van de zoo met daarop "feeling hip" zijn een groot commercieel succes. Hoeveel geld er met een dier verdiend kan worden, heeft Knut laten zien. Volgens een schatting zou hij de Duitse economie zo'n 112 miljoen euro hebben opgeleverd. 

"De bekendheid van die dieren is dan ook altijd een beetje dubbel", zegt Reesink.  "Ook al omdat de dieren uit hun natuurlijke context worden gehaald. Maar het hoeft ook niet per se negatief te zijn. De Berlijnse zoo heeft het geld dat ze met Knut verdiend heeft, deels aan dierenbescherming geschonken."

Waar elke bekendheid natuurlijk van wakker ligt, is hoe lang de roem kan duren. Sommige voorbeelden uit het verleden tonen dat die toch niet meteen zal tanen. Want zelfs voor de komst van sociale media zijn dieren in de zoo al tot sterren uitgegroeid. "Hier in Nederland hadden we vroeger enkele bekende dieren in de zoo van Amsterdam", zegt Reesink. "Als er met hen iets gebeurde, schreef Het Parool, de stadskrant van Amsterdam, er steevast over. Tanja het nijlpaard of Murugan de olifant waren voor ons bekende Amsterdammers, net als de andere."