De gewestelijke stedenbouwkundige ambtenaar gaf op 26 juli een sloopvergunning aan de Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel (BAM) voor de afbraak van de waardevolle silo’s in de Boerinnestraat. Deze gebouwen werden in 1895 opgetrokken voor de Société Anonyme des Magasins à Grains d’Anvers (Samga) en zijn herinneringen aan de sociale geschiedenis en de ontwikkeling van de Antwerpse haven als belangrijke graanimporteur. Ze zijn het oudst nog bewaarde voorbeeld van een silogebouw uit het einde van de negentiende eeuw in de haven. Bovendien zijn ze zeer kenmerkend voor het gezicht van de kaaien op de Scheldebocht.

In het advies over de sloopvergunning van het Agentschap Onroerend Erfgoed wordt er dan ook gepleit voor het behoud. “Door de sloop zou een deel van het bouwkundig erfgoed van de stad Antwerpen en van België onherroepelijk verloren gaan”, stelt het agentschap in zijn advies.

Uiteindelijk gaf Erfgoed een gunstig advies op voorwaarde dat heel de constructie goed zou worden gedocumenteerd.

De stedelijke dienst Monumentenzorg leverde een ongunstig advies af. De bevoegde ambtenaar begrijpt niet waarom de silo’s moeten worden afgebroken als er nog geen groen licht is voor he tracé van de Oosterweelverbinding. “De terreinen blijven braakliggend in afwachting van het Oosterweeltraject”, aldus Monumentenzorg. “Wij adviseren om te onderzoeken of de gebouwen niet behouden kunnen blijven binnen het tracé.”

Huiszwaluwen

Voor de kolonie huiszwaluwen die er een thuis hebben, is er een oplossing gevonden. Zo zal een deel van de silo’s met tientallen nesten behouden worden en komen er zestig kunstnesten bij.

De gewestelijk stedenbouwkundig ambtenaar had eind april een advies gevraagd aan de stad Antwerpen, maar dat kwam er niet. Het punt om een ongunstig advies te geven stond wel op de agenda van het schepencollege van 17 juni, maar werd afgevoerd.

“Het stadsbestuur had de kans om zich hiertegen te verzetten door een negatief advies uit te spreken, maar heeft dat niet willen doen”, zegt Groen-gemeenteraadslid Joris Giebens. “Dat is flauw. Er waren anders voldoende negatieve adviezen van de eigen diensten. Het stadsbestuur ontziet niets in zijn blinde ijver om de Oosterweelverbinding willens nillens te realiseren. En wat het nog erger maakt: de vraag rijst zelfs of de sloop nodig is.”

Volgens Giebens valt met de nodige fantasie een invulling te vinden voor deze unieke silo’s. “De Maassilo’s in Rotterdam bijvoorbeeld worden nu gebruikt als feestzaal en congrescentrum”, zegt Giebens. “Er zijn ook voorbeelden uit Amsterdam en Deventer.”

Het Antwerpse Havenbedrijf heeft nog een niet onbelangrijke sleutel in handen. De sloop van de Samga-silo’s mag alleen na toelating van de eigenaar van de grond, en dat is het Havenbedrijf Antwerpen. “Daar zal in de gemeenteraad ook mee worden geschermd, maar ik vrees dat dit een schijnvertoning zal zijn”, zegt Giebens.

“Administratieve fout”

Rob Van de Velde (N-VA), schepen van Ruimtelijke Ordening, benadrukt dat het Vlaanderen is dat het dossier beheert. “Vanwege een administratieve fout is er vanuit de stad geen advies verleend, maar hoe dan ook had dat advies hetzelfde gebleven: afbraak. De sloop van die silo’s staat al jaren op de agenda. Een herbestemming is moeilijk en bovendien ligt die zone in de aankomstgeul van de BAM. Het is dus Vlaanderen dat beslist. En wat betreft het negatief advies van Monumentenzorg: ik stel voor dat zij dan met een voorstel komen van hoe dit gebied herbestemd kan worden én met welke centen.”